80 Dolar’ın üzerine çıkan Brent petrol

Felaket

New member
80 Dolar’ın üzerine çıkan Brent petrol Dün eksi bölgede günü kapatan ABD borsalarını takiben bu sabah Asya’da da satış yüklü bir imaj var. OPEC+ toplantısı daha sonrasında 80 Dolar’ın üzerine çıkan Brent petrol ve emtialardaki yükseliş enflasyondaki gorece yüksek düzeylerin kalıcılı olabileceğine yönelik beklentilerin canlı kalmasını sağlıyor. Ekonomilerdeki kırılganlık da dikkate alındığında stagflasyon tasaları piyasaları baskılayan ana katalizör olarak duruyor. Dolar’ın da bu sabah yine yükselişe geçtiğini gözlemlerken, ABD vadelilerindeki reaksiyon şu etapta hudutlu. ABD vadelilerindeki hareketle BIST100 endeksi de güne yataya yakın yavaşça alıcılı bir imaj ile başlayabilir. Lakin, yurtdışı borsalarına yönelik zayıf risk algısı BIST100 üzerinde de tesirini gösterebilir ve endeks 1.400 düzeyini direnç yaparak gün içerisinde baskı altında kalabilir. Dün 1.408 düzeyine kadar yükselen BIST100, ABD borsalarındaki satışların derinleşmesi daha sonrasında günü en düşük düzey olan 1.394’ten kapatmıştı. Demir – Çelik, perakende, otomotiv ve havacılık dalındaki satışlar endeksteki düşüşe öncülük etti. Stagflasyon konusunun ön plana çıktığı ortamda, bugün Euro Bölgesi ülkeleri ve ABD’de hizmet bölümü PMI bilgileri yakından izlenecektir.


*Yeşil ok olumluyu kırmızı ok olumsuzu göstermektedir.









MAKROEKONOMİ


Eylül ayında TÜFE, aylık %1,25 artışla beklentiler doğrultusunda gelerek yıllık %19,25 seviyesinden %19,58 düzeyine yükseldi. Nisan-ağustos devrinde tarihi ortalamasının üzerinde seyreden besin fiyatları eylülde sürat keserken, konut ve mesken eşyası enflasyondaki yükselişe tesir eden esas iki ana kalem oldu. Aylık değişim olarak incelediğimizde yüz yüze eğitim sürecinin tesiriyle eğitim kaleminde artış en epey gerçekleşti, lakin TÜFE içerisindeki yükünün konut ve mesken eşyasına bakılırsa sonlu kalması tesirini sınırladı. Ekim prestijiyle yıllık enflasyonda düşüşün başlayacağını ve kasım-aralık aylarında düşüşün belirginleşeceğini düşünmekteyiz lakin hizmet dalındaki KDV indiriminin uzatılmaması, global güç fiyatlarındaki seyir ile TL’nin performansı enflasyondaki düşüş ölçüsünü etkileyebilir. Enflasyon verisi akabinde 21 Ekim’deki PPK toplantısını ve bu toplantı akabinde 28 Ekim’deki yılın son Enflasyon Raporu’nu izleyeceğiz.

PPK sonucunda çekirdek enflasyona yönelik vurgu daha sonrası daha da dikkatle izlenen Çekirdek C endeksi (Enerji, besin ve alkolsüz içecekler, alkollü içkiler ile tütün eserleri ve altın hariç TÜFE) %16,76 seviyesinden %16,98 düzeyine çıktı. Çekirdek B endeksi (İşlenmemiş besin eserleri, güç, alkollü içkiler ve tütün ile altın hariç TÜFE) ise %18,46 seviyesinden %18,63 düzeyine geldi.

Enflasyonu; mallar ve hizmet enflasyonu olarak iki ana kalem bazında aylık olarak incelediğimizde mallar kaleminin, %1,1 artışla geçen seneye misal artış kaydettiğini görüyoruz. Güç kaleminin, geçen yılın besbelli üzerinde artış sergilemesine karşılık taze meyve ve sebzedeki düşüş ile güçlü mallardaki artışın geçen seneye bakılırsa sürat kesmesi mallardaki yükselişi hafifçeletmiş. Hizmet enflasyonu ise geçen sene eylül ayında %0,6 artarken, bu sene %1,6 artmış ki bu da tarihî ortalaması olan %1,1’in de üzerinde. Başta ulaştırma hizmetleri olmak üzere lokanta ve oteller ve kira kalemindeki artış bunun bir öne sürülen nedeni. Eylül sonu prestijiyle hizmet dalına yönelik KDV indirimlerinin sona ermesi ise bu kalemde üst istikametli risk oluşturmakta.

2020 yılından bu yana aylık ortalama %2,4 artış sergileyen ÜFE, eylülde artış suratını yavaşlattı ve aylık %1,55 artarak Mayıs 2020’den bu yana birinci kere yıllık bazda düşüş sergiledi ve yıllık %45,5 düzeyinden %43,96 düzeyine geriledi. ÜFE’de aylık tesirin birinci belirleyici 3 kalemi; besin eserleri (aylık değişim sonlu kalsa da ÜFE’deki tartısının yüksek olmasıyla), kok ve rafine eserleri ile dokuma eserleri kalemi oldu. Ağustosta ÜFE ve TÜFE içindeki fark tarihi rekor düzeye çıkmıştı, eylülde ise uzun bir ortadan daha sonra birinci kez ortadaki farkın azalmaya başladığını görüyoruz. Sonuçta gerek kur tesiri gerekse milletlerarası emtia fiyatlarındaki yüksek seyir ve tedarik zincirindeki dertlerle yaşanan arz kısıtları ÜFE kanalıyla TÜFE üzerinde risk oluşturmayı sürdürüyor.

Artan fiyatlar daha sonrası ABD ve Hindistan üzere ülkelerden gelen ekstra artırım davetlerine karşın OPEC+ daha evvel açıklanan petrol üretimindeki kademeli artırıma bağlı kalacağını deklare etti. Daha evvel açıklanan plana göre kasımda başlamak üzere petrol üretimi günlük 400 bin varil artırılacak.Plan Nisan 2022’ye kadar sürece OPEC+ petrol üretiminin daha da artırılması için baskı görmekte ancak kararda ısrar edilmesine virus yayılımı ile ekonomik toparlanmaya dair oluşacak risk münasebet gösterilmekte.

ABD’de fabrika siparişleri beklentilerin üstünde aylık %1,2 arttı. Temmuz ayı ise %0,4 artıştan %0,7’ye üst taraflı revize edildi. Yatırıma ait göstergelerden savunma dışı sermaye malları siparişi ise %0,6 arttı. Bitirilemeyen siparişlerin artış suratı artarken, stoklar ise %0,6 arttı.

Data takvimine baktığımızda,
Bugün Euro Bölgesi ülkeleri ve ABD’de iç talebin görünümüne dair fikir veren hizmet dalı PMI dataları odaklı olacak. Euro Bölgesi ülkelerinin ve ABD’nin IHS Markit PMI bilgilerinin kesin gerçekleşmelerini goreceğiz, birebir vakitte bugün açıklanacak olan ABD’nin ISM hizmet PMI verisinin seyri ise birinci okumasını bakılırsaceğimiz için daha değerli.

  • Öncü bilgilere göre IHS Markit ABD hizmet PMI 55,1’den 54,4 düzeyine yavaşça düşüş sergilemiş ve daha zayıf talep şartları ve devam eden Delta varyantı tasaları içinde Temmuz 2020’den bu yana hizmet bölümü faaliyetlerindeki en yavaş büyümeye işaret etmişti. ABD ISM hizmet PMI ise ağustos ayında temmuzdaki rekor yüksek düzey olan 64,1’den 61,7’ye gerilemişti.
  • Öncü datalara nazaran Euro Bölgesi’nde hizmet PMI’larda eylül ayında artan Delta varyantı hadiselerine ve arz kısıtlarına yönelik kaygılarla kısmi düşüşler görülmüştü lakin genişleme bölgesinde kalmayı sürdürmüşlerdi.
Ayrıyeten ECB Lideri’nin konuşması da izlenecek gelişmelerden.
Yurt ortasındaki data takvimi ise enflasyon verisi daha sonrası rutini olan aylık fiyat gelişmeleri ve gerçek efektif döviz kuru endeksi odaklı olacak.

  • Gerçek efektif döviz kuru ağustosta kurların ölçülü seyrinin tesiriyle aylık bazda %2,7 oranında artışla 62,89 düzeyine yükselmişti.
Perşembe günü açıklanacak rezervleri önce kestirim edebiliyoruz.
TCMB Analitik Bilanço Bilgilerine nazaran 1 Ekim haftasında toplam ve net rezervlerin azaldığını hesaplamaktayız. İlgili haftada TCMB dış varlıkları 0,33 milyar USD azaldı. Bunun sonucunda toplam rezervin 121,7 milyar USD’ye gerilediğini kestirim ediyoruz. Bankaların TCMB’de tuttukları döviz mevduatı ise haftalık bazda 0,89 milyar USD arttı. Buna göre net milletlerarası rezervin 1,2 milyar USD düşerek 29,2 milyar USD düzeyine geldiğini öngörmekteyiz. Geçen hafta yurt içi bankalarla olan swap ölçüsü 1,08 milyar USD azalarak rezervleri düşürdü.


ŞİRKET HABERLERİ

Şişe Cam (SISE, Nötr): 4 Ekim 2021 tarihinde 8,16 TL – 8,20 TL fiyat aralığından (ortalama 8,18 TL) 2,5mn adet hisse geri alınmış ve Şirket’in sahip olduğu SISE hisseleri 28.163.027 adede ulaşmıştır (Şirket sermayesine oranı %0,92).

KESİM HABERLERİ

Borsa İstanbul: Borsa İstanbul şirketlerinin 2021 yılı 9 aylık periyoda ait finansal raporlarının Kamuoyu Aydınlatma Platformu’nda (KAP) yayınlanma tarihleri muhakkak oldu. Buna nazaran; son yayınlanma tarihi, konsolide olmayan finansal raporlar için 1 Kasım 2021, konsolide olanlar için 11 Kasım 2021 olacak. Bankalar ise konsolide ve konsolide olmayan raporlarını 19 Kasım 2021’e kadar gönderebilecek.

Ayrıyeten, Borsa İstanbul A.Ş. Piyasalarında Uygulanacak Nezaret Önlemleri Yönergesi’nin 5. ve 6. unsurlarındaki kararlar çerçevesinde, Önlem İdare Sistemi kapsamında, piyasasında gerçekleşen süreçler niçiniyle Hürriyet Gazetecilik ve Matbaacılık A.Ş. (HURGZ.E) ve Yünsa Yünlü Sanayi ve Ticaret A.Ş. (YUNSA) hisselerinde 05/10/2021 tarihinden itibaren 1 ay mühletle mevcut “Açığa Satış Yasağına” ek olarak “Kredili Süreç Yasağı” ile “Emir İptalinin, Buyruk Ölçü Azaltımı ile Buyruk Fiyat Kötüleştirmesinin Yasaklanması” önleyici önlemleri uygulanacaktır.

Havacılık: Memleketler arası Hava Nakliyatı Birliği (IATA), yeni tip koronavirüs (Kovid-19) salgını niçiniyle kesimde oluşan zararın azaldığı fakat zorlukların devam ettiği açıklandı. Hava yolu dalında bu yıl beklenen zararın 47,7 milyar dolardan 51,8 milyar dolara revize edildiğine işaret açıklamada, kesimin ziyanının 2022’de ise 11,6 milyar dolara düşmesinin beklendiği kaydedildi. Dalda talebin 2022’de yüzde 61’e yükselmesinin beklendiği aktarılan açıklamada, toplam yolcu sayısının ise 3,4 milyara ulaşacağının iddia edildiği bildirildi.

Otomotiv: 2021 yılı Eylül ayı araba ve yavaşça ticari araç pazarı 2020 yılı Eylül ayına göre %36,9 azalarak 57.141 adet oldu.2021 yılı Ocak-Eylül periyodunda ise bundan evvelki yılın birebir periyoduna göre %13,1 artarak 558.145 adet olarak gerçekleşti.

ÖBÜR ŞİRKET HABERLERİ

Kızılbük GYO (KZBGY): Şirketin Marmaris’te yürüttüğü “Kızılbük Wellness Resort” projesinde bulunan devremülk ünitelerinin ön satış süreçleri kapsamında 01 Eylül – 30 Eylül 2021 tarihleri içinde müşterileriyle 645 adet devre satış kontratı imzalanmış, bu mukavelelerin toplam ön satış bedeli 69,7mn TL olarak gerçekleşmiştir. İlgili projede bugüne kadar 9.043 adet devremülk ünitelerinin ön satışı gerçekleştirilmiş ve kontratları imzalanmış, bu kontratların toplam ön satış bedeli 852,7mn TL olarak gerçekleşmiştir.

Orge Güç (ORGE): Şirketin devam eden işleri içinde yer alan Dudullu-Bostancı Metro Projesi’nde, İMES ve MODOKO istasyonları elektrik işlerine ait 1,5mnEUR+KDV fiyatındaki teklife ait olarak, Patron Şenbay-Kolin-Kalyon Dudullu Bostancı Metro İmal Paydaşlığı ile kontrat görüşmelerine başlandığı duyurulmuştu. Bahsi geçen mukavele imza süreci tamamlanmıştır. İşin 365 günde bitirilmesi planlanmaktadır. bu biçimdece Dudullu-Bostancı Metro Projesi’nde toplam mukavele büyüklüğü 4,15mn EUR+KDV düzeyine ulaşmış bulunmaktadır.

VBT Yazılım (VBTYZ): Şirket, İsviçre’de faaliyet gösteren Serrec AG ile Avrupa’da faaliyet gösterecek VBT Europe’u kurmak konusunda ön mutabakata vardığı 04.08.2021 tarihinde duyurulmuştu, VBT Europeön protokolde yazıldığı biçimde %51 VBT Yazılım AŞ, %49 Serrec AG olacak biçimde kurulmuş ve faaliyete başlamıştır.


FAİZ PİYASALARI

Pazartesi günü yüklü ortalama fonlama maliyeti %18 düzeyinde oluştu. TCMB dün 66 milyar TL’lik (%18’den, 7 gün vadeli) haftalık repo ihalesi açtı, toplam fonlama meblağı ise tamamı haftalık repo ihaleleri kaynaklı 342 milyar TL oldu.

GÜNLÜK ÖZET PİYASA BİLGİLERİ


Kaynak Ziraat Yatırım
Hibya Haber Ajansı