CHP’den pandemi ve basın özgürlüğü kitabı

Felaket

New member
CHP’den pandemi ve basın özgürlüğü kitabı CHP İnsan Haklarından Sorumlu Genel Lider Yardımcılığı tarafınca “Pandemi ve Basın Özgürlüğü” kitabı yayımlandı. CHP İnsan Haklarından Sorumlu Genel Lider Yardımcısı Gülizar Biçer Karaca’nın başkanlığında düzenlenen 22 temsilcinin iştiraki ve yazılı katkı sunan PMD üzere örgütlerin katkılarıyla gerçekleşen “Pandemide Basın Özgürlüğü, Basın Kanunu, Sıkıntılar ve Öneriler” Çevrimiçi toplantısında sunulan tekliflerin de yer aldığı kitap, CHP Vilayet ve İlçe Örgütleri ile belediyelere ve ilgili hak örgütleriyle gazetecilere gönderildi.

Yalnızca “gazeteciler” değil “gazetecilik” mesleği iktidarın gayesinde

CHP Genel Lideri Kemal Kılıçdaroğlu kitap önsözünde; Tek adam rejiminde otoriterleşmenin yarattığı baskı, endişe ve sansürün ulaştığı boyutun demokrasimizi tehdit ettiği” tespitinden yola çıkarak yalnızca gazetecilerin değil “gazetecilik” mesleğinin de maksat alındığına dikkat çekti: “Ekonomik buhran yaşayan ülkemizde COVİD-19 pandemisinin başlamasının üzerinden bir yılı aşkın müddet geçmiş bulunmasına karşın liyakatsızlığı düstur haline getiren iktidar, ülkeyi yönetememe beceriksizliğinin faturasını ne yazık ki topluma kesiyor. Toplumun farklı bölümlerinin yaşadığı zorlukları, gazeteciler bu kuvvetli süreçte en derin biçimde yaşamak zorunda bırakılıyor. Binlerce gazeteci işsiz, hapishanelerde yalnızca gazetecilik yaptığı için tutuklu yüzlerce gazetecinin hakları gasp ediliyor, hem “muhalif gazeteciler” hem “gazetecilik” mesleğinin kendisi iktidar tarafınca amaç alınıyor. Pandemiyle adil hayat şartlarından düzgünce uzaklaşılıyor, işçilerin üstündeki vergi yükü artıyor, derin yoksulluk artıyor, matbaalar kapanıyor, gazeteciler sendikasızlaştırma, siyasallaştırma ve kutuplaştırma ile karşı karşıya bırakılıyor.”

“Basın hürdür sansür edilemez”

“Genelgelerle, hukuksuzluklarla, baskı ve sindirme halleriyle ülkemizi yönetemediği, pandemi şartlarını mazeret ederek hak ve özgürlükleri tırpanladığı, hayat biçimine müdahaleleri artırdığı ortada olan iktidarın toplumsal barışı, hak ve özgürlükleri amaç alan uygulamaları karşısında basın özgürlüğünün değerini her fırsatta lisana getirmeye devam edeceğiz. “12 Eylül askeri darbesinde bile bu kadar ağır bir tablo hiç görmemiştik.” Diyen Kemal Kılıçdaroğlu; “Bir dikta idaresinde, bir sivil darbe idaresinde her türlü baskıya karşın direnen, prensipli gazetecilere yürekten teşekkür”lerini sundu.

Tarihe not düşüyoruz

CHP İnsan Haklarından Sorumlu Genel Lider Yardımcılığı olarak “Pandemi ve Çocuk” kitabının akabinde “Pandemi ve Basın Özgürlüğü” kitabını hak ihlallerinin sınır safhaya ulaştığı bu vakitte “tarihe not düşmek” için çıkardıklarını belirten CHP İnsan Haklarından Sorumlu Genel Lider Yardımcısı Gülizar Biçer Karaca “1 yılı aşkın müddettir yaşadığımız pandemide basın işçilerinin sorunlu bir periyot geçirdiğinin ve hak odaklı habercilik yaparken hak ihlalleriyle karşılaştıklarının farkındayız. Ömür hakkı ihlalleri başta olmak üzere temel haklarına erişmekte zorluk çeken, özgürlükleri kısıtlanan, şiddete, makus muamele ve baskıya maruz bırakılan, çalışma hakkından yoksun kalan, özlük haklarında, kıdem tazminatında, basın kartlarında iktidarın adımlarıyla hakları tırpanlanan, işsizlikle ve güvencesizlikle sınanan, örgütlenmedeki ezalar niçiniyle işverenlere mecbur bırakılan, sadece gazetecilik yaptığı için gözaltına alınan, tutuklanan, haksız yere cezaevinde tutulan, mesleklerini güç şartlara karşın sürdürmek için emek veren, halkın haber alma hakkına erişim pürüzlerine karşın basın ve tabir özgürlüğünün savunucuları olarak demokrasimize katkıları sonsuz olan tüm gazetecilere bu biçimdesi sıkıntı bir periyotta mesleklerine duydukları bağlılık ve prensipli gazetecilik anlayışları niçiniyle teşekkür ediyorum” diyerek COVİD-19 niçiniyle ömrünü kaybeden gazetecileri andı. Pandemi ve Basın Özgürlüğü kitabı; insan hakları ve çocuk hakları savunucusu olarak kitabın hazırlanmasında emeği geçen, Kistik Fibrozis hastası iken ömür hakkı ihlal edilen CHP Küme Hukuk Danışmanı Avukat Dilek Kumcu anısına ithaf edildi.

İktidarın “düşmanlaştırıcı politikaları”na karşı “dayanışma ve örgütlenme hakkı”

Gülizar Biçer Karaca, “Gazetecilik mesleğine “itibar kaybı” yaşatan ve gazetecileri olduğu üzere gazeteciliği de gaye alan telaffuz, tavır ve teşebbüslerle “havuz medyası” tarifini basın tarihine kara bir leke olarak ömrümüze sokan iktidarın basın ve söz özgürlüğüne yönelik “düşmanlaştırıcı politikaları” karşısında dayanışmak, örgütlenmek, sendikal hakları savunmak, demokrasi, insan hakları ile tabir ve basın özgürlüğünde diretmek sorumluluğunu taşıyoruz.” diyerek, 22 Basın meslek örgütüne CHP’nin çevrimiçi toplantısına iştirakleri ve kitaba katkıları için teşekkürlerini söz etti.

Basın meslek örgütleri tespitleri

CHP’nin Parti Programı ve 2. Yüzyıla Davet Beyannamesi’nde basın ve ve söz özgürlüğüne dair tespitlerin yer aldığı kitapta pandemide yaşanan meseleler, şiddet, işsizlik, özlük ve çalışma hakkı ihlalleri, cezaevlerindeki gazeteciler, RTÜK ve BİK üzere idari ve anayasal kurumlar ile yargının basın özgürlüğüne müdahalesi, yasamadaki çoğunluk gücünün basın özgürlüğünü yok sayması, basın kanunu ve dijital gazetecilik ile mahallî medya başlıkları ve mevzuları dahilinde tespitler yer alıyor. CHP tarafınca düzenlenen çevrimiçi toplantıya katılarak tespit ve taleplerini ileten basın meslek örgütleri temsilcilerinin çarpıcı tabirleri de pandemide basın özgürlüğüne yönelik ihalleri ve sorunun epey boyutluluğunu ortaya koyuyor:

“Pandemi sürecinde, vazifelerini yaparken hayatlarını kaybeden meslektaşlarımız basın şehitleridir. Güç günlerde izleyicilerinin, dinleyicilerinin, takipçilerinin haber alması için gazeteciler sıkıntı şartlara karşın misyonlarını yapıyor.”

“hiç bir biçimde özgürlüğün yaşanmadığı bir müddetç ortasındayız. Gazetecilik yapan gazeteciler terörist, faaliyeti ise terör diye görülüyorsa her şey bitmiş demektir. Gazeteciye gazetecilik faaliyetinden ötürü kelepçe takılmamalı. Kelepçeye hayır kampanyası başlatılmalı, herkes sahip çıkmalı…”

“Anadolu medyasında gazeteciliğin can çekiştiğini değil öldüğünü, halkın haber alma hakkından mahrum kaldığını söyleyebiliriz.”

“Koronavirüs 1 yıl evvel başladı. Anadolu basınında ise koronavirüs 5 yıl evvel başladı. 5 yıl evvel 1800 olan resmi ilan alan gazete sayısı, bugün 925’lere düştü. 100 civarında TV ekranlarını karartmak zorunda kaldı.”

“Cumhurbaşkanının memuru üzere çalışan RTÜK ve BİK yapısı olduğu sürece TV ekranları kararmaya devam edecek, resmi ilanlarda adaletsizlik sürecek. Son 4-5 yılda verilen ilan kesme cezaları, tarihte sanırım yok.”

“Ne yazık ki yazdığımız değil yazmadığımız haberlerden para kazanır haline geldik. Merdiven altı gazeteciliğin önlenmesi gerekiyor. Ekonomik özgürlük koşul.”

“Unutulmamalıdır ki, gazetecisi özgür olmayan ülkelerde demokrasiden kelam edilemez.”

Hak odaklı gazetecilik dayanağı ve cezalandırmadan mahrum bir gazetecilik

Gazetecilerin proje, rapor ve tespitlerine atıfta bulunulan kitapta meslek örgütlerinin beklentilerine yanıt vereceklerini belirten Gülizar Biçer Karaca “Dijital medya, bağımsız medya ve mahallî medyaya teknolojik altyapı, takım ekipman takviyesi sağlanması, toplu iş kontratları, Google Facebook Youtube vb. platformalarla temas, gazetecilik tarifinin mevzuatta düzenlenmesi, gelişen teknoloji doğrultusunda güçlendirme, gazetecilik imajına katkı, gazetecilerin güçlendirilmesi, ırkçı-tür-cü-cinsiyetçi-ayrımcı bir medya lisanının önüne geçilmesi için hak odaklı habercilik teşviki, dijital okuryazarlık, medya okuryazarlığı derslerinin mecburî olması, tüm yurttaşlara çevrimiçi medya okuryazarlığı kampanyası, gazeteci örgütlerinin desteklenmesi, sendikalaşma önündeki mahzurların kaldırılması, sadece gazetecilik yaptığı için gazetecilerin cezalandırılma ve hapsedilmesinin sonlandırılması gazetecilerin ve ilgili meslek örgütlerinin esas talepleri içindedır.”

CHP taban 11 unsurluk teklifleri:

1-Herhangi bir medya sahibi, kim olursa olsun bu faaliyeti haricinde yani medya faaliyeti haricinde öteki bir ticari faaliyette bulunmamalı; faal siyasetle uğraşmamalı. Temel işi yalnızca medya olmalı. Zira bu biçimde bir yapılanma, medya sahibini siyasal baskılar karşısında daha kuvvetli kılar. Birinci kuralımız bu.

2- Gazetelerin dağıtımı bütün medya sahiplerinin ortak olduğu bir şirket tarafınca yapılmalı. Zira bir gazetenin patronajına gazetelerin dağıtımı teslim edildiğinde, dağıtım konusu rakip gazeteler için tehdit olarak kullanılabilir. Bütün gazete sahipleri bir dağıtım şirketi kurarlar hepsi eşit biçimde, eşit hissede ortak olurlar dağıtımı burası yapar. bu biçimdece hiç bir sorun çıkmaz.

3- Medyada sendikalaşma koşul olmalı. Yani mecburî olmalı. Her gazeteci kesinlikle bir sendikanın üyesi olmalı. Zira gazeteci, işverenine karşı da özgür olmalı. Sendikadan güç alarak haberinin ardında durabilmeli. Gazeteciye bu itimat kesinlikle verilmeli.

4- RTÜK’ün yani Radyo Televizyon Üst Konseyinin bir daha yapılandırılması gerekiyor. RTÜK’ün, üye yapısı meslek örgütleri ile üniversitelerin temsilini sağlayacak doğrultuda değiştirilmeli, siyasi partilere tanınan kontenjan sayısı düşürülmeli. RTÜK, cezalandırmayı değil, kozmik yayıncılık prensipleri çerçevesinde hareket etmeyi amaçlayan yönlendirici bir şura olmalı.

5- hiç bir gazeteci, gazetecilik faaliyetinden kaynaklı savlarla tutuklanmamalı. Mümkün yargılamaların tutuksuz olması kuralı temel olmalı.

6- Basın İlan Kurumu, internet medyasını da kapsayacak biçimde bir daha yapılandırılmalı; meslek örgütlerinin temsil sayısı arttırılmalı. Gazete tirajları ve internet sitelerinin izlenme trafiği bağımsız kontrol kuruluşu tarafınca denetlenmeli. Basın İlan Kurumu’nun ilan kesme yetkisine son verilmeli. Kamu ilanlarının fiyat tarifesi, objektif kıstaslara bağlanarak, siyasal iktidarın keyfi tavrına bırakılmamalı. Basın İlan Kurumu, lokal medyanın desteklenmesi konusunda müspet ayrımcılık yapmalı.

7- Kozmik kriterlere uygun, şeffaf ve denetlenebilir bir rayting ölçüm sistemine geçilmeli. Televizyonlarda gösterilen ve “zorunlu ilan” olarak sunumu yapılan tanıtım sinemalarının fiyatsız yayınlanmasından vazgeçilmeli.

8- Basın kartı, meslek örgütlerinin ortak iştirakiyle oluşturulacak bir şura tarafınca verilmeli. Devlet bu alandan tümüyle çekilmeli. Kimin gazeteci olup olmadığına devlet değil, gazeteciler karar vermeli.

9- Basın ve tabir özgürlüğüne sınırlama getiren kozmik kriterler hariç, her ne şartta olursa olsun sansür yasaklanmalı.

10- Toplumsal medya, yeni medya yahut alternatif medya olarak nitelendirilen mecralarda yayınlanan haberlerin doğruluğuyla ilgili bağımsız denetim/teyit düzenekleri oluşturulmalı.

11- Kapsamlı bir Basın Meslek Kanunu’nu, ilgili meslek örgütlerinin iştirakiyle birlikte hazırlayacağız.


Hibya Haber Ajansı