Ekonomik gelişmeler Piyasa Yorumu: Bu sabah BIST100’de yatay taraflı bir açılış bekliyoruz. Değerli bir haber akışı bulunmamasına bağlı olarak global piyasaların yurtiçi piyasaların istikameti üzerinde de belirleyici olacağını iddia ediyoruz. Yatırımcı ilgisi ve hacim daha fazla küçük ve orta büyüklükteki pay senetleri üzerinde olabilir. Bu sabah yatay açılış ve daha sonrasında 1465 – 1485 içinde süreç aktivitesi bekliyoruz.
Piyasalarda Bugün
Cuma günü ABD’de açıklanan Ağustos ayı istihdam piyasası bilgilerinin piyasa beklentilerinin gerisinde kalmasının akabinde gözlenen Amerikan doları zayıf eğilim hafta başlangıcında yerini kısmen alıcılı bir seyre bıraktı. ABD ve Kanada piyasalarının Labour Day tatili niçiniyle kapalı olduğu günde vadeli endeksler karışık seyrederken, ABD’de tahvil piyasalarında da nakit süreçler gerçekleşmedi ve fiyatlama oluşmadı.
ABD piyasalarının kapalı olması niçiniyle küresel likiditede azalış görülürken, Avrupa ve Asya kıtalarında ise genel olarak optimist yaklaşımların korunduğu görüldü. Japonya’da başbakanın istifa sonucu alması ve gösterge endekste yer alan payların değişikliğe uğrayacak olması başta Japonya olmak üzere bölge endekslerine yönelik eğilimin olumlu istikamette gerçekleşmesine imkan tanıyor. Küresel piyasalardaki optimistlik 7 gündür süregelen yükselişe yer hazırlarken, Avrupa’da Stoxx 600 endeksi 6 haftanın en düzgün kapanışını teknoloji payları önderliğinde gerçekleştirdi. Gine’de hafta sonu takip edilen askeri darbeye yönelik haber akışı alüminyum meblağlarını 10 yılın doruğuna taşırken, Suudilerin Asya’ya sattıkları petrolün fiyatlamasında yaptıkları indirim ise petrol kontratlarında kısmen aşağı istikametli baskılanmanın oluşmasına niye oluyor.
ABD’de Ağustos ayı tarım dışı istihdam sayısının 235 bin kişi ile piyasa beklentilerinin gerisinde kalmasının akabinde gözlenen Amerikan doları zayıf eğilimde ana belirleyici fikir Fed’in varlık alım programındaki azaltım sürecini öteleyebileceği oldu. Biz, çabucak hemen bu noktada olduğumuz kanaatinde değiliz. Eylül ayı FOMC toplantısında sürece dair yönlendirmenin daha net tabirlerle yapılmasını, Kasım ayında resmi duyurunun gelmesini ve Aralık ayında da birinci azaltımın başlamasını beklemeye devam ediyoruz. Dün prestijiyle ABD’de pandemi kaynaklı istihdam piyasasına yönelik sağlanan teşviklerin vadesi doldu ve bunun da devam eden pandemi sürecine karşın iş arayışlarına yönelik ivmeyi desteklemesini bekliyoruz. Öteki yandan ise Delta varyantının yarattığı ve yaratması beklenen ekonomik tahribatı da yakından izlemeye devam edeceğiz. Son durumda hadise ve hastaneye yatışlarda yetişkinlerdeki düşük aşılama niçiniyle İngiltere’ye kıyasla daha kırılgan bir durumda olma eğilimi sürüyor.
Lokal varlıklar cephesinde ise hafta başlangıcındaki süreçler genel çizgileriyle risk alma iştahının devamına işaret etti. Pazar günü açıklanan 2022-2024 senelerına ilişkin OVP’de yer alan makro projeksiyonların fiyatlamalara her iki istikamette ek bir katkısı oluşmazken, işlemcilerdeki genel kanı 2022 ve daha sonrasındaki enflasyon kestirimleri hariç başka kalemlerin nispeten kabul edilebilir seviyelerde olduğu. Türk lirası paritede (USDTRY) 8.28’li düzeylerdeki oluşumunu sürdürürken, günlük performans açısından %0.51 bedel çıkarı ile emsallerine paralel seyretti. Global cephede DXY’nin eğilimi ile bir arada içeride TCMB’ye yönelik beklentiler liranın gelecek periyot performansında tesirli olacak. Genel niyetimiz, döviz arzı tarafındaki mevsimsel tesirlerin ve genel algıdaki sonlu güzelleşmenin de dayanağı ile lirada bir ölçü daha oyun alanının olduğu formunda.
Piyasalar
Uzun hafta sonu tatilinin akabinde ABD piyasaları bugün prestijiyle bir daha süreçlere geri dönüş yapıyor. Yaz aylarında orta ara beliren pandemi sürecine yönelik negatif haber akışına karşın bir biçimde yüksek risk iştahının global piyasalar nezdinde korunmaya devam ettiği bir müddetcin içerisinden geçiyoruz. Hafta başlangıcında yavaşça alıcılı eğilimde olan Amerikan doları bugün prestijiyle bir daha zayıflama isteğine geri dönüş yapmış durumda. Asya’da Japonya önderliğindeki optimistlik bu sabah Çin’de açıklanan ticaret bilgilerinin de takviyesi ile birlikte vadeli ABD endekslerine de yansıyor. Çin iktisadı Ağustos ayında 58.3 milyar dolar ticaret fazlasını piyasa beklentilerinin üzerinde verirken, ihracat %25.6, ithalat ise %33.1 (yoy) değişimlerle beklentilerden daha yeterli bir performans sergiledi. Hafta içerisinde takip edilecek en değerli gündem unsuru olan ECB toplantısı öncesinde geçtiğimiz hafta alınan uzun istikametli EUR durumlarında kısmen konsolidasyona gitme isteği görülebilir. Lakin, bu durumun sonlu kalmasını ve zayıf Amerikan doları temasından dayanak almaya devam etmesini bekliyoruz. Mevcutta gözlenen küresel risk iştahına paralel mahallî varlıklardaki açılışın da olumlu olmasını bekleriz.
Türk lirası Amerikan doları karşısında günü %0.51 paha karı ile tamamlarken, BIST 100 endeksi kapanışı %0.41 primlenmeye paralel 1474 puan düzeyinden gerçekleşti. 10y vadeli tahvilde faizin son seviyesi +7bp ile %17.05, ülke risk primi kapanışı ise 366bp oldu.
EMEA bölgesi endekslerinde gün sonu kapanışları genele yayılır biçimde paha hasılatlarına işaret etti. Euro Stoxx 50 %1.05, FTSE 100 %0.68, DAX %0.96 ve Rusya (RTS, USD) varlıkları %0.16 ile takip edilirken, süreç hacimleri son 5 gün ortalamalarına kıyasla genele yayılır biçimde düşüş gösterdi.
Amerika kıtası süreçlerinde ABD piyasaları tatil niçiniyle kapalı pozisyonda olurken, kıtada yer alan gelişmekte olan ülke varlıkları ise genel olarak alıcılı seyretti. Bovespa %0.80, Merval ise %1.70 ile günü tamamladı.
Asya’da yeni gün fiyatlamaları olumlu seyrediyor. TSİ 08.30/ NKY 225 %0.89, Hang Seng %0.80, CSI 300 %0.58 ve KOSPI %-0.59 ile oluşurken, USDCNH paritesi offshoreda 6.4526’da hudutlu yuan zayıflamasına işaret etmekte.
Fiyatlamalar
BIST 100 endeksinde 1465-1450 düzeyleri takviye, 1485-1500 ise direnç olarak yakından izlenebilir.
USDTRY paritesinde 8.28-8.23 takviye, 8.35-8.40 direnç olarak takip edilebilir.
Küresel Amerikan doları fiyatlamalarının EUR çaprazları üzerinde tesirli olmaya devam etmesini bekliyoruz. Eylül ayında gerçekleştirilecek olan Almanya seçimlerinde olası SDP zaferi kısa vadede EUR+ eğilimi destekleyebilir. EURUSD paritesinin 1.17-1.20 bandında dalgalanmaya devam etmesini bekliyoruz. 1.1855-1.1835 dayanak, 1.1910-1.1952 ise direnç olarak izlenebilir.
OVP 2022-24: İktisadın 3 yıllık yol haritası yayımlandı
Hazine ve Maliye Bakanlığı tarafınca Pazar günü iktisadın gelecek 3 yıllık devrine ilişkin yol haritasını içerir Orta Vadeli Program kamuoyu ile paylaşıldı. bu biçimdece kamu kesitinin 2024 yılına dair öngörüleri de birinci defa paylaşılmış oldu.
Yeni programa nazaran Türkiye iktisadının 2021 yılı GSYH büyümesinin %9 düzeyinde olması bekleniyor. Geçtiğimiz yıl paylaşılan YEP’te yer alan projeksiyonda 2021 yılı için %5.8’lik düzey yer alıyordu. Öteki yandan, 2022 yılına ilişkin varsayım %5.5 seviyesinde sabit tutulurken, 2023 için +0.5 puanlık üst taraflı revizyon ile %5.5 düzebir daha yer verildi. Emsal biçimde birinci kere paylaşılan 2024 kestirimi de %5.5 oldu. Programa göre 2024 sonunda iktisadın 1 trilyon dolarlık ekonomik büyüklüğe ulaşması beklenirken, kişi başı ulusal gelirin de 2023’te uzun bir ortanın akabinde birinci sefer $10.000 düzeyinin üzerine tırmanarak $10.703, 2024’te ise $11.465 düzeyine ulaşacağı varsayım ediliyor.
Türkiye iktisadında enflasyonun (TÜFE) 2021 yılında %16.2 seviyesinde gerçekleşmesi bekleniyor. Kelam konusu düzey, Temmuz ayında TCMB tarafınca paylaşılan Enflasyon Raporu’nda yer alan %70’lik mümkünlüğü içeren 2021 yılı kestirimi olan %14.1’in de üzerinde yer almakta. 2022’de enflasyonun %9.8 olması beklenirken, 2020’de paylaşılan YEP’e kıyasla +3.8 puanlık üst tarafta güncelleme kelam konusu. TCMB’nin ER’de yer alan kestirimi ise %7.8. 2023 ve 2024 senelerında TÜFE’nin sırasıyla %8 ve %7.6 seviyesinde gerçekleşmesi kestirim edilmişti.
Cari süreçler istikrarına yönelik beklentiler Eylül 2020’ye kıyasla üst tarafta güncellendi. Buna bakılırsa, 2021’de CİD/GSYH oranının %-2.6, daha sonraki senelerda ise sırasıyla %-2.2, %-1.5 ve %-1 olması öngörülüyor.
İşsizlik oranı 2021 için %12.6 seviyesinde iddia edilirken, gelecek yıl %12, 2023’te %11.4 ve 2024’te ise %10.9 seviyelerinde beklenmekte. Program müddetince tek haneli işsizlik oranı beklentisi projeksiyonlar içerisinde yer almazken, 2024 sonunda istihdam seviyesinin 32 milyonun üzerine taşınacağı iddia edildi.
Bütçe istikrarına yönelik beklentiler 2021 yılı için %-3.5 (merkezi idare bütçesi/GSYH) olarak iddia edilirken, benzeri düzey 2022 yılı için de korundu. 2023’te açığın sonlu azalışla %-3.2’ye, 2024’te ise %-2.9’a gerilemesi beklenmekte.
Programdan öne çıkan başka değerli detaylar ise:
Hibya Haber Ajansı
Piyasalarda Bugün
Cuma günü ABD’de açıklanan Ağustos ayı istihdam piyasası bilgilerinin piyasa beklentilerinin gerisinde kalmasının akabinde gözlenen Amerikan doları zayıf eğilim hafta başlangıcında yerini kısmen alıcılı bir seyre bıraktı. ABD ve Kanada piyasalarının Labour Day tatili niçiniyle kapalı olduğu günde vadeli endeksler karışık seyrederken, ABD’de tahvil piyasalarında da nakit süreçler gerçekleşmedi ve fiyatlama oluşmadı.
ABD piyasalarının kapalı olması niçiniyle küresel likiditede azalış görülürken, Avrupa ve Asya kıtalarında ise genel olarak optimist yaklaşımların korunduğu görüldü. Japonya’da başbakanın istifa sonucu alması ve gösterge endekste yer alan payların değişikliğe uğrayacak olması başta Japonya olmak üzere bölge endekslerine yönelik eğilimin olumlu istikamette gerçekleşmesine imkan tanıyor. Küresel piyasalardaki optimistlik 7 gündür süregelen yükselişe yer hazırlarken, Avrupa’da Stoxx 600 endeksi 6 haftanın en düzgün kapanışını teknoloji payları önderliğinde gerçekleştirdi. Gine’de hafta sonu takip edilen askeri darbeye yönelik haber akışı alüminyum meblağlarını 10 yılın doruğuna taşırken, Suudilerin Asya’ya sattıkları petrolün fiyatlamasında yaptıkları indirim ise petrol kontratlarında kısmen aşağı istikametli baskılanmanın oluşmasına niye oluyor.
ABD’de Ağustos ayı tarım dışı istihdam sayısının 235 bin kişi ile piyasa beklentilerinin gerisinde kalmasının akabinde gözlenen Amerikan doları zayıf eğilimde ana belirleyici fikir Fed’in varlık alım programındaki azaltım sürecini öteleyebileceği oldu. Biz, çabucak hemen bu noktada olduğumuz kanaatinde değiliz. Eylül ayı FOMC toplantısında sürece dair yönlendirmenin daha net tabirlerle yapılmasını, Kasım ayında resmi duyurunun gelmesini ve Aralık ayında da birinci azaltımın başlamasını beklemeye devam ediyoruz. Dün prestijiyle ABD’de pandemi kaynaklı istihdam piyasasına yönelik sağlanan teşviklerin vadesi doldu ve bunun da devam eden pandemi sürecine karşın iş arayışlarına yönelik ivmeyi desteklemesini bekliyoruz. Öteki yandan ise Delta varyantının yarattığı ve yaratması beklenen ekonomik tahribatı da yakından izlemeye devam edeceğiz. Son durumda hadise ve hastaneye yatışlarda yetişkinlerdeki düşük aşılama niçiniyle İngiltere’ye kıyasla daha kırılgan bir durumda olma eğilimi sürüyor.
Lokal varlıklar cephesinde ise hafta başlangıcındaki süreçler genel çizgileriyle risk alma iştahının devamına işaret etti. Pazar günü açıklanan 2022-2024 senelerına ilişkin OVP’de yer alan makro projeksiyonların fiyatlamalara her iki istikamette ek bir katkısı oluşmazken, işlemcilerdeki genel kanı 2022 ve daha sonrasındaki enflasyon kestirimleri hariç başka kalemlerin nispeten kabul edilebilir seviyelerde olduğu. Türk lirası paritede (USDTRY) 8.28’li düzeylerdeki oluşumunu sürdürürken, günlük performans açısından %0.51 bedel çıkarı ile emsallerine paralel seyretti. Global cephede DXY’nin eğilimi ile bir arada içeride TCMB’ye yönelik beklentiler liranın gelecek periyot performansında tesirli olacak. Genel niyetimiz, döviz arzı tarafındaki mevsimsel tesirlerin ve genel algıdaki sonlu güzelleşmenin de dayanağı ile lirada bir ölçü daha oyun alanının olduğu formunda.
Piyasalar
Uzun hafta sonu tatilinin akabinde ABD piyasaları bugün prestijiyle bir daha süreçlere geri dönüş yapıyor. Yaz aylarında orta ara beliren pandemi sürecine yönelik negatif haber akışına karşın bir biçimde yüksek risk iştahının global piyasalar nezdinde korunmaya devam ettiği bir müddetcin içerisinden geçiyoruz. Hafta başlangıcında yavaşça alıcılı eğilimde olan Amerikan doları bugün prestijiyle bir daha zayıflama isteğine geri dönüş yapmış durumda. Asya’da Japonya önderliğindeki optimistlik bu sabah Çin’de açıklanan ticaret bilgilerinin de takviyesi ile birlikte vadeli ABD endekslerine de yansıyor. Çin iktisadı Ağustos ayında 58.3 milyar dolar ticaret fazlasını piyasa beklentilerinin üzerinde verirken, ihracat %25.6, ithalat ise %33.1 (yoy) değişimlerle beklentilerden daha yeterli bir performans sergiledi. Hafta içerisinde takip edilecek en değerli gündem unsuru olan ECB toplantısı öncesinde geçtiğimiz hafta alınan uzun istikametli EUR durumlarında kısmen konsolidasyona gitme isteği görülebilir. Lakin, bu durumun sonlu kalmasını ve zayıf Amerikan doları temasından dayanak almaya devam etmesini bekliyoruz. Mevcutta gözlenen küresel risk iştahına paralel mahallî varlıklardaki açılışın da olumlu olmasını bekleriz.
Türk lirası Amerikan doları karşısında günü %0.51 paha karı ile tamamlarken, BIST 100 endeksi kapanışı %0.41 primlenmeye paralel 1474 puan düzeyinden gerçekleşti. 10y vadeli tahvilde faizin son seviyesi +7bp ile %17.05, ülke risk primi kapanışı ise 366bp oldu.
EMEA bölgesi endekslerinde gün sonu kapanışları genele yayılır biçimde paha hasılatlarına işaret etti. Euro Stoxx 50 %1.05, FTSE 100 %0.68, DAX %0.96 ve Rusya (RTS, USD) varlıkları %0.16 ile takip edilirken, süreç hacimleri son 5 gün ortalamalarına kıyasla genele yayılır biçimde düşüş gösterdi.
Amerika kıtası süreçlerinde ABD piyasaları tatil niçiniyle kapalı pozisyonda olurken, kıtada yer alan gelişmekte olan ülke varlıkları ise genel olarak alıcılı seyretti. Bovespa %0.80, Merval ise %1.70 ile günü tamamladı.
Asya’da yeni gün fiyatlamaları olumlu seyrediyor. TSİ 08.30/ NKY 225 %0.89, Hang Seng %0.80, CSI 300 %0.58 ve KOSPI %-0.59 ile oluşurken, USDCNH paritesi offshoreda 6.4526’da hudutlu yuan zayıflamasına işaret etmekte.
Fiyatlamalar
BIST 100 endeksinde 1465-1450 düzeyleri takviye, 1485-1500 ise direnç olarak yakından izlenebilir.
USDTRY paritesinde 8.28-8.23 takviye, 8.35-8.40 direnç olarak takip edilebilir.
Küresel Amerikan doları fiyatlamalarının EUR çaprazları üzerinde tesirli olmaya devam etmesini bekliyoruz. Eylül ayında gerçekleştirilecek olan Almanya seçimlerinde olası SDP zaferi kısa vadede EUR+ eğilimi destekleyebilir. EURUSD paritesinin 1.17-1.20 bandında dalgalanmaya devam etmesini bekliyoruz. 1.1855-1.1835 dayanak, 1.1910-1.1952 ise direnç olarak izlenebilir.
OVP 2022-24: İktisadın 3 yıllık yol haritası yayımlandı
Hazine ve Maliye Bakanlığı tarafınca Pazar günü iktisadın gelecek 3 yıllık devrine ilişkin yol haritasını içerir Orta Vadeli Program kamuoyu ile paylaşıldı. bu biçimdece kamu kesitinin 2024 yılına dair öngörüleri de birinci defa paylaşılmış oldu.
Yeni programa nazaran Türkiye iktisadının 2021 yılı GSYH büyümesinin %9 düzeyinde olması bekleniyor. Geçtiğimiz yıl paylaşılan YEP’te yer alan projeksiyonda 2021 yılı için %5.8’lik düzey yer alıyordu. Öteki yandan, 2022 yılına ilişkin varsayım %5.5 seviyesinde sabit tutulurken, 2023 için +0.5 puanlık üst taraflı revizyon ile %5.5 düzebir daha yer verildi. Emsal biçimde birinci kere paylaşılan 2024 kestirimi de %5.5 oldu. Programa göre 2024 sonunda iktisadın 1 trilyon dolarlık ekonomik büyüklüğe ulaşması beklenirken, kişi başı ulusal gelirin de 2023’te uzun bir ortanın akabinde birinci sefer $10.000 düzeyinin üzerine tırmanarak $10.703, 2024’te ise $11.465 düzeyine ulaşacağı varsayım ediliyor.
Türkiye iktisadında enflasyonun (TÜFE) 2021 yılında %16.2 seviyesinde gerçekleşmesi bekleniyor. Kelam konusu düzey, Temmuz ayında TCMB tarafınca paylaşılan Enflasyon Raporu’nda yer alan %70’lik mümkünlüğü içeren 2021 yılı kestirimi olan %14.1’in de üzerinde yer almakta. 2022’de enflasyonun %9.8 olması beklenirken, 2020’de paylaşılan YEP’e kıyasla +3.8 puanlık üst tarafta güncelleme kelam konusu. TCMB’nin ER’de yer alan kestirimi ise %7.8. 2023 ve 2024 senelerında TÜFE’nin sırasıyla %8 ve %7.6 seviyesinde gerçekleşmesi kestirim edilmişti.
Cari süreçler istikrarına yönelik beklentiler Eylül 2020’ye kıyasla üst tarafta güncellendi. Buna bakılırsa, 2021’de CİD/GSYH oranının %-2.6, daha sonraki senelerda ise sırasıyla %-2.2, %-1.5 ve %-1 olması öngörülüyor.
İşsizlik oranı 2021 için %12.6 seviyesinde iddia edilirken, gelecek yıl %12, 2023’te %11.4 ve 2024’te ise %10.9 seviyelerinde beklenmekte. Program müddetince tek haneli işsizlik oranı beklentisi projeksiyonlar içerisinde yer almazken, 2024 sonunda istihdam seviyesinin 32 milyonun üzerine taşınacağı iddia edildi.
Bütçe istikrarına yönelik beklentiler 2021 yılı için %-3.5 (merkezi idare bütçesi/GSYH) olarak iddia edilirken, benzeri düzey 2022 yılı için de korundu. 2023’te açığın sonlu azalışla %-3.2’ye, 2024’te ise %-2.9’a gerilemesi beklenmekte.
Programdan öne çıkan başka değerli detaylar ise:
- Öncü göstergeler yılın üçüncü çeyreğinde ekonomik faaliyetlerdeki kuvvetli görünümün sürdüğünü gösteriyor.
- Yılın kalanında yurtiçi talepte bir ölçü yavaşlama bekleniyor. Lakin dış talebin katkısıyla iktisatta olumlu görünüm korunacak. Turizm büyümeye kıymetli katkı sağlayacak.
- Yılın kalanında baz etkisinin yanında kur gelişmelerinin tesirindeki gerileme ve besin fiyatlarındaki düzeltme tesiriyle yıllık enflasyon azalacak.
- Salgının olumsuz tesirlerini sonlandırmak için alınan önlemlerin büyüklüğü 734.2 milyar TL olacak.
- Salgın tesiriyle yükselen kamu açıklarının azaltılması ve mali disiplinin sürdürülmesi orta vadeli program periyodunun temel emeli olacak.
- Enflasyon hedeflemesi uygulamasına devam edilecek.
- 3 yılda 3 milyon 511 bin şahsa iş sağlanacak.
Hibya Haber Ajansı