“Formula 1’de verimlilik, çeviklik ve güvenlik teknolojiyle mümkün” Formula 1 2021 döneminin birinci yarısında heyecan doruktaydı. Formula 1’de heyecan bu hafta sonu ise İstanbul’da yaşanacak. Red Bull Racing Honda şoförü Max Verstappen’in liderlik için ve kadrosunun da tepede olmak için verdiği büyük çabayla birlikte son yılların en heyecan verici dönemlerden birini yaşıyoruz.
Formula 1’de muvaffakiyet için süratle gelişen teknolojinin farklı kademelerde faal ve verimli kullanması şayet olmazsa olmaz pozisyonda. Red Bull Racing Honda kadrosu uzun yıllardır Citrix teknolojilerinden yararlanıyor. Citrix Türkiye Ülke Müdürü Serdar Yokuş, Formula 1’de IT teknolojilerinin hangi basamaklarda kullanılıp ne yararlar sağladığını anlattı.
Red Bull Racing Honda kadronun muvaffakiyetini belirleyen kıymetli etmenler içinde otomobilin tasarımı, tahlili ve dönem boyunca olan gelişimi yer alıyor. Her pistin birbirinden farklı olması, 2021 Red Bull Racing Honda F1 arabası RB16B’nin farklı bir konseyimi olmasını gerektiriyor. 2021’de COVID-19 pandemisinin müsaade vereceği ölçüde dört kıtada toplam 23 yarış planlanıyor.
Stratejik Paydaşlık Lideri Zoe Chilton, şunları söylüyor: “Bu, her biri kendine has özelliklere sahip; farklı metotları, yükseklikleri, tertipleri, eğimleri ve sıcaklıkları olan 23 farklı pist manasına geliyor. O kadar fazlaca değişken var ki otomobilin yeni her yarış pistine gittiğimizde uyarlanması gerekiyor. Tüm dönem boyunca birebir otomobille yarışmak imkansız. Bu, işe yaramıyor. Otomobilin şasisi, şanzımanı, motoru ve lastikleri üzere en temel ögeleri, dönem boyunca birebir kalır. Lakin otomobilin art kanadı, ön kanadı ve yeri üzere aerodinamik paketi ile gövde aksamı değişir. Bir yarışın akabinde bir daha sonraki yarış için yapılan uyarlamalar, Red Bull Racing Honda’yı spesifik her bir yarış pistine nazaran uyarlayıp performansından en düzgün biçimde yararlanmaya imkan tanır. RB16B’de, dönem boyunca yarış başına toplamda 1000 yeni modül ve yaklaşık 30 bin değişiklik yer alacak.”
Hesaplamalı akışkanlar dinamiği (HAD), yarışın düzenlendiği hafta sonu boyunca değişiklikler gerçekleştirilmeden bunların tahlil ve test edilmesi açısından hayati kıymet taşıyor. Kadro bu süreci, büsbütün sanal bir dünyada otomobildeki tasarım ögelerini test etmek için kullanıyor. Otomobilin dijital bir ikinizi oluşturabiliyorlar ve otomobilin ortasından geçen havayla etkileşiminin tesirini simülasyonda oluşturabiliyorlar. Temelde sanal bir aerodinamik deney tünelinden kelam ediyoruz. Citrix üzere inovasyon ortaklarının dayanağıyla HAD’ın kullanması ve verimliliği yıllar içerisinde kayda kıymet ölçüde yükseldi.
F1 arabasının biroldukca modülü sırf CFD ile test ve simüle edilmekle birlikte öteki modülleri, bir hava “jetinin” ortasından geçtiği bir aerodinamik deney tünelinde tahlil ediliyor. “Jet” oluşturmak için kuvvetli bir fan kullanılır. Yüksek kaliteli hava akışı için ise çeşitli tekniklerden yararlanılıyor.
FIA (Uluslararası Araba Federasyonu) düzenlemelerine bakılırsa rüzgarın suratı, saniyede 50 metre (saatte 180 km) ile sonlu. Yarış arabasının yüzde 60 ölçekte küçültülmüş bir modeli, tüneldeki çalışan kısma monte edilerek, iğne ismi verilen dikey bir ışın kullanılarak üstten askıda bırakılır. Bu süreç, modelin test tamburunun tam üzerinde durmasına imkan tanıyarak pisti simüle etmeye imkan tanıyor. Model, birden çok istikamete gerçek hareket edebilir ve mühendisler, modeli farklı irtifalarda test ederek pist üstündeki performansı simüle ediyor. Geçtiğimiz senelerda, aerodinamik gelişim ölçüsü, aerodinamik deney tüneli kullanması ve saati sınırsız hale getirildi. Bunun kararında, en büyük kadrolar aerodinamik deney tünellerini haftanın 7 günü, günde 24 saat ve birtakım durumlarda birden çok tünelle bir ortada çalıştırabildi.
Geçen senelerda yeni FIA kısıtlamaları doğrultusunda F1 takımları, aerodinamik deney tünelinde haftada 65 çalışmayla sonlandırıldı. 2020’de, bütçe kotasının da uygulanmaya başlanmasıyla var iseyılan çalıştırma sayısı, haftada sadece 40 çalışmayla yüzde 30’un üzerinde düşürülmüş oldu. 2021’de her bir kadronun aerodinamik deney tüneli çalıştırabilme müddeti ve CFD test müddeti, pistteki performansa göre belirleniyor. Bu doğrultuda, 2020 Constructor’s Şampiyonası için bu yıl aerodinamik deney tünelinde en az mühlet tanınmış oldu (2020’de tanınanın %90’ı, haftada 36 çalışma) ve en son bitiren kadro, en yüksek süreyi almış oldu (2020’de müsaade verilen müddetin yüzde 112,5’i, haftada 45 çalışma). Constructor’s Şampiyonası için haftada 28 çalışmayla 2020 için müsaade verilen müddetin yüzde 70 ve şebekedeki en son grup için haftada 46 çalışmayla 2020’de tanınan müddetin yüzde 115 olmasıyla, 2022 için farklar daha da gözle görülür hale gelecek. Aerodinamik deney tüneli çalışmaları için tanınan CFD müddetlerini değiştirmek mümkün olmadığı için ekiplerin vakit içinderını akla yatkın kullanımı gerekiyor.
Formula 1’de Red Bull’un ikinci grubu olan ve Red Bull Gençler Grubu için Red Bull’un genç şoför adaylarını geliştirdiği ekip olarak görülen Scuderia Alpha Tauri, Bedford’daki aerodinamik deney tünelini kullanarak Red Bull Racing Honda’ya katıldı. Scuderia Alpha Tauri, evvelde yarış arabasının yüzde elli model versiyonunda bir aerodinamik deney tünelini kullanarak şebekede test yapan tek gruptu. Öteki tüm gruplar yüzde 60 modelini barındırabilen bir tesisi kullanıyordu. Testin yanı sıra tıpkı aerodinamik deney tünelini kullanmak, Red Bull kadrolarının paradan inanılmaz seviyede tasarruf etmesini sağlayarak, Formula 1’in kısa mühlet evvel uygulamaya başladığı bütçe kotasının karşısında güzel bir imkan sunmuş oluyor.
Scuderia Alpha Tauri Red Bull Racing Honda’nın “kardeş takımı” olsa da, her iki ekip da kendi tasarım sırlarını muhafazaya devam ediyor. Tüm bunların yanında FIA, kadrolar ortası bilgi paylaşımı konusunda katı düzenlemeler uyguluyor. Bilgilerin farklı ve inançlı tutulması gerekiyor.
Bu noktada Citrix teknolojisi tabir yerindeyse hayat kurtarıyor: Aerodinamik deney tünelindeki tüm denetim odaları, Citrix Virtual Apps and Desktops ile sanallaştırılıyor. Bu da, grupların birebir fizikî alanı paylaşırken büsbütün başka dijital ortamlarda çalışmasına imkan tanıyor. Bu noktada Citrix Workspace, her iki kadrosunda test oturumları içinde çarçabuk geçiş yapmasını sağlıyor. Red Bull Racing Honda ve Scuderia Alpha Tauri dataları, birbirinden başka olarak inançlı bir biçimde saklanıyor. Her iki kadroda sistemler içinde süratli bir biçimde geçiş yapabiliyor. bu biçimdelikle, kesinti mühletleri en aza indirilirken kıymetli vakitten tasarruf ediliyor.
Red Bull Racing Honda’da Aerodinamik Sistem Geliştirme Lideri olan George Trigg, şu biçimde konuştu: “F1, maliyet konusunda denetim sağlamak için ekiplerin aerodinamik deney tünellerindeki testler için harcayacağı süreyi katı bir biçimde kısıtlıyor. Bu niçinle kendi kadromuz ve Scuderia Alpha Tauri içinde olan tesis kullanım sürecini olağanüstü seviyede verimli bir biçimde yönetmemiz gerekiyor. Citrix, bize bu bahiste verimlilik, çeviklik ve güvenlik sağlıyor.”
Citrix Workspace ile ekip, iki farklı altyapıdaki kaynaklara erişim metoduyla tıpkı tesisi ortak olarak kullanabiliyor. Aerodinamik deney sistemi suram ve yapılandırma müddetini düşürmek de, her bir ekibin verimliliğini artırıyor. Bir kadro testi tamamlarken kadronun mühendislerinin tek yapması gereken, altyapıyla temaslarını kesip tesisi boşaltmak oluyor. bu biçimdece tesis, başka ekibin kullanmasına hazır hale geliyor. Heyetim için öteki ekibin tek yapması gereken, Citrix Workspace’i kendi sanal makinelerine ve uygulamalarına bağlamak. Bu sayede, her bir kadronun yapılandırması için ortamın bir daha yapılandırılmasına harcanan müddet epey büyük ölçüde düşmüş oluyor.
Red Bull Racing Honda 2021’in kalan devri boyunca performansını artırmaya çalışırken Citrix, aerodinamik deney tünellerini kullanarak ve CFD süreçlerini sanal ortamda geliştirerek RB16B’nin potansiyelini açığa çıkarma konusunda hayati bir rol oynuyor.
Hibya Haber Ajansı
Formula 1’de muvaffakiyet için süratle gelişen teknolojinin farklı kademelerde faal ve verimli kullanması şayet olmazsa olmaz pozisyonda. Red Bull Racing Honda kadrosu uzun yıllardır Citrix teknolojilerinden yararlanıyor. Citrix Türkiye Ülke Müdürü Serdar Yokuş, Formula 1’de IT teknolojilerinin hangi basamaklarda kullanılıp ne yararlar sağladığını anlattı.
Red Bull Racing Honda kadronun muvaffakiyetini belirleyen kıymetli etmenler içinde otomobilin tasarımı, tahlili ve dönem boyunca olan gelişimi yer alıyor. Her pistin birbirinden farklı olması, 2021 Red Bull Racing Honda F1 arabası RB16B’nin farklı bir konseyimi olmasını gerektiriyor. 2021’de COVID-19 pandemisinin müsaade vereceği ölçüde dört kıtada toplam 23 yarış planlanıyor.
Stratejik Paydaşlık Lideri Zoe Chilton, şunları söylüyor: “Bu, her biri kendine has özelliklere sahip; farklı metotları, yükseklikleri, tertipleri, eğimleri ve sıcaklıkları olan 23 farklı pist manasına geliyor. O kadar fazlaca değişken var ki otomobilin yeni her yarış pistine gittiğimizde uyarlanması gerekiyor. Tüm dönem boyunca birebir otomobille yarışmak imkansız. Bu, işe yaramıyor. Otomobilin şasisi, şanzımanı, motoru ve lastikleri üzere en temel ögeleri, dönem boyunca birebir kalır. Lakin otomobilin art kanadı, ön kanadı ve yeri üzere aerodinamik paketi ile gövde aksamı değişir. Bir yarışın akabinde bir daha sonraki yarış için yapılan uyarlamalar, Red Bull Racing Honda’yı spesifik her bir yarış pistine nazaran uyarlayıp performansından en düzgün biçimde yararlanmaya imkan tanır. RB16B’de, dönem boyunca yarış başına toplamda 1000 yeni modül ve yaklaşık 30 bin değişiklik yer alacak.”
Hesaplamalı akışkanlar dinamiği (HAD), yarışın düzenlendiği hafta sonu boyunca değişiklikler gerçekleştirilmeden bunların tahlil ve test edilmesi açısından hayati kıymet taşıyor. Kadro bu süreci, büsbütün sanal bir dünyada otomobildeki tasarım ögelerini test etmek için kullanıyor. Otomobilin dijital bir ikinizi oluşturabiliyorlar ve otomobilin ortasından geçen havayla etkileşiminin tesirini simülasyonda oluşturabiliyorlar. Temelde sanal bir aerodinamik deney tünelinden kelam ediyoruz. Citrix üzere inovasyon ortaklarının dayanağıyla HAD’ın kullanması ve verimliliği yıllar içerisinde kayda kıymet ölçüde yükseldi.
F1 arabasının biroldukca modülü sırf CFD ile test ve simüle edilmekle birlikte öteki modülleri, bir hava “jetinin” ortasından geçtiği bir aerodinamik deney tünelinde tahlil ediliyor. “Jet” oluşturmak için kuvvetli bir fan kullanılır. Yüksek kaliteli hava akışı için ise çeşitli tekniklerden yararlanılıyor.
FIA (Uluslararası Araba Federasyonu) düzenlemelerine bakılırsa rüzgarın suratı, saniyede 50 metre (saatte 180 km) ile sonlu. Yarış arabasının yüzde 60 ölçekte küçültülmüş bir modeli, tüneldeki çalışan kısma monte edilerek, iğne ismi verilen dikey bir ışın kullanılarak üstten askıda bırakılır. Bu süreç, modelin test tamburunun tam üzerinde durmasına imkan tanıyarak pisti simüle etmeye imkan tanıyor. Model, birden çok istikamete gerçek hareket edebilir ve mühendisler, modeli farklı irtifalarda test ederek pist üstündeki performansı simüle ediyor. Geçtiğimiz senelerda, aerodinamik gelişim ölçüsü, aerodinamik deney tüneli kullanması ve saati sınırsız hale getirildi. Bunun kararında, en büyük kadrolar aerodinamik deney tünellerini haftanın 7 günü, günde 24 saat ve birtakım durumlarda birden çok tünelle bir ortada çalıştırabildi.
Geçen senelerda yeni FIA kısıtlamaları doğrultusunda F1 takımları, aerodinamik deney tünelinde haftada 65 çalışmayla sonlandırıldı. 2020’de, bütçe kotasının da uygulanmaya başlanmasıyla var iseyılan çalıştırma sayısı, haftada sadece 40 çalışmayla yüzde 30’un üzerinde düşürülmüş oldu. 2021’de her bir kadronun aerodinamik deney tüneli çalıştırabilme müddeti ve CFD test müddeti, pistteki performansa göre belirleniyor. Bu doğrultuda, 2020 Constructor’s Şampiyonası için bu yıl aerodinamik deney tünelinde en az mühlet tanınmış oldu (2020’de tanınanın %90’ı, haftada 36 çalışma) ve en son bitiren kadro, en yüksek süreyi almış oldu (2020’de müsaade verilen müddetin yüzde 112,5’i, haftada 45 çalışma). Constructor’s Şampiyonası için haftada 28 çalışmayla 2020 için müsaade verilen müddetin yüzde 70 ve şebekedeki en son grup için haftada 46 çalışmayla 2020’de tanınan müddetin yüzde 115 olmasıyla, 2022 için farklar daha da gözle görülür hale gelecek. Aerodinamik deney tüneli çalışmaları için tanınan CFD müddetlerini değiştirmek mümkün olmadığı için ekiplerin vakit içinderını akla yatkın kullanımı gerekiyor.
Formula 1’de Red Bull’un ikinci grubu olan ve Red Bull Gençler Grubu için Red Bull’un genç şoför adaylarını geliştirdiği ekip olarak görülen Scuderia Alpha Tauri, Bedford’daki aerodinamik deney tünelini kullanarak Red Bull Racing Honda’ya katıldı. Scuderia Alpha Tauri, evvelde yarış arabasının yüzde elli model versiyonunda bir aerodinamik deney tünelini kullanarak şebekede test yapan tek gruptu. Öteki tüm gruplar yüzde 60 modelini barındırabilen bir tesisi kullanıyordu. Testin yanı sıra tıpkı aerodinamik deney tünelini kullanmak, Red Bull kadrolarının paradan inanılmaz seviyede tasarruf etmesini sağlayarak, Formula 1’in kısa mühlet evvel uygulamaya başladığı bütçe kotasının karşısında güzel bir imkan sunmuş oluyor.
Scuderia Alpha Tauri Red Bull Racing Honda’nın “kardeş takımı” olsa da, her iki ekip da kendi tasarım sırlarını muhafazaya devam ediyor. Tüm bunların yanında FIA, kadrolar ortası bilgi paylaşımı konusunda katı düzenlemeler uyguluyor. Bilgilerin farklı ve inançlı tutulması gerekiyor.
Bu noktada Citrix teknolojisi tabir yerindeyse hayat kurtarıyor: Aerodinamik deney tünelindeki tüm denetim odaları, Citrix Virtual Apps and Desktops ile sanallaştırılıyor. Bu da, grupların birebir fizikî alanı paylaşırken büsbütün başka dijital ortamlarda çalışmasına imkan tanıyor. Bu noktada Citrix Workspace, her iki kadrosunda test oturumları içinde çarçabuk geçiş yapmasını sağlıyor. Red Bull Racing Honda ve Scuderia Alpha Tauri dataları, birbirinden başka olarak inançlı bir biçimde saklanıyor. Her iki kadroda sistemler içinde süratli bir biçimde geçiş yapabiliyor. bu biçimdelikle, kesinti mühletleri en aza indirilirken kıymetli vakitten tasarruf ediliyor.
Red Bull Racing Honda’da Aerodinamik Sistem Geliştirme Lideri olan George Trigg, şu biçimde konuştu: “F1, maliyet konusunda denetim sağlamak için ekiplerin aerodinamik deney tünellerindeki testler için harcayacağı süreyi katı bir biçimde kısıtlıyor. Bu niçinle kendi kadromuz ve Scuderia Alpha Tauri içinde olan tesis kullanım sürecini olağanüstü seviyede verimli bir biçimde yönetmemiz gerekiyor. Citrix, bize bu bahiste verimlilik, çeviklik ve güvenlik sağlıyor.”
Citrix Workspace ile ekip, iki farklı altyapıdaki kaynaklara erişim metoduyla tıpkı tesisi ortak olarak kullanabiliyor. Aerodinamik deney sistemi suram ve yapılandırma müddetini düşürmek de, her bir ekibin verimliliğini artırıyor. Bir kadro testi tamamlarken kadronun mühendislerinin tek yapması gereken, altyapıyla temaslarını kesip tesisi boşaltmak oluyor. bu biçimdece tesis, başka ekibin kullanmasına hazır hale geliyor. Heyetim için öteki ekibin tek yapması gereken, Citrix Workspace’i kendi sanal makinelerine ve uygulamalarına bağlamak. Bu sayede, her bir kadronun yapılandırması için ortamın bir daha yapılandırılmasına harcanan müddet epey büyük ölçüde düşmüş oluyor.
Red Bull Racing Honda 2021’in kalan devri boyunca performansını artırmaya çalışırken Citrix, aerodinamik deney tünellerini kullanarak ve CFD süreçlerini sanal ortamda geliştirerek RB16B’nin potansiyelini açığa çıkarma konusunda hayati bir rol oynuyor.
Hibya Haber Ajansı