Diljen Ronî
Çima muzîsyen hewceyê konseran in? Konser ne wek qeydên studyoyê ne, dînamîk û bi heyecan e. Jixwe ew zindî ye. Ji bo Muzîkjenekê ji karê albûma xwe wêdetir jê kêfeke cuda distîne û her wiha bi xwebawerî û ezmûnek cidî bidest dixe. Ya herî girîng, tabana sedema ku hevdîtina guhdarvanên xwe. Her wiha kedere lisana xwe bi wan re parve dike. Ji xeynî wê jî tabana ku guhdarên xwe jî zêde bike. Ji ber ku performansa konserên zindî tesîreke erênî li ser guhdarvanan dike. Konser bûyerek girîng e.
Werin ’em li xwe binêrin’ ka muzîkjênên kurd çi halî de ne.
Bi gelemperî yek ji pirsgirêkên me yên herî mezin dayîna konseran e. Ji bo mûzîkjenekî kurd pêvajoya konserê bi gelek pirsgirêkan dest pê dike, bi taybetî jî pirsgirêkên cih û yer. Ez hewce dibînim ku bi taybetî behsa hinekan bikim.
FERMANEK JI EZMAN TÊ, KONSER CİLT BETALKIRIN
Di şert û mercên olağan de, muzîkjen piştî çêkirina albûmekê hinek rêzekonseran didin ji bo danasîna albûma xwe. Her wiha ne deriye danasînê dikin, reklam û vîdyo klîp dikişînin, di bernameyên TV û radyoyê de jî derdikevin û berhemên ku çêdikin bi guhdarên xwe re tînin cem hev. Mesken hemû jî tabanın sedema berdewamiya hilberîna muzîkjenan.
Mixabin mesken aliyê me kêm e. Ji ber ku em hemû pirsgrêkan dizanin û dijîn. Hin hevalên me yên hunermend, vê pirsgirêkê hinekî çareser kirine lê helbette derfetan jî tabanının, lê bes e? Teqez na.
Konser pirsgirêka hevpar e ji bo hemû muzîkjenên me. Guhdarvan jî carna difikirin ku konut pirsgirêk ji hêla muzîkjenan ve tê. Hin caran dibêjin qey hunermend ji xwe konsera nade lê rewş ne wekî ku xuya dike ye. Ango; dema hunermendek bixwaze konserekê bide, şayet zimanê muzîkê kurdî be, hejmara cih û mekanan dikeve 1 an 2yan. Em bêjin me cîhek dîtiye, vê deva bi fermanek ji ezmanan tê konser cilt betalkirin. Wek di demên dawî de betalkirina konserên Aynur Dogan, Mem Ararat, Pervîn Chakar û Metîn-Kemal Kahraman. Bi rastî gelek caran konserên min jî çizgi betalkirin an jî cih û yer ji muzîka kurdî re nêvekirin.
Piraniya cihên ji bo konserên kurdî ji bar û hinek salonan pêk deri û mixabin gelek caran jî ew cih ne gelek baş in û tevahî zehmetiyên teknîkî hene. Ji bo konsereke baş, teknîka dengî pirr önemli e. Muzîkjen çiqas xurt be jî teknîka dengî ne baş be ew konser baş derbas nabe. Wekî din jî xala krîtîk di cihên ku cih didin jî mixabin muzîka kurdî pir erzan tabanının û li ser de dibêjin ji ber kêmbûna daxwazê ye. Dema problem bibe muzîka kurdî her kes hevdu sûcdar dike. Hunermend xwediyê cih, yer hunermendan, hinek ji wan jî guhdarvanan sûcdar dike û dibêjin daxwazî ji muzîka kurdî re kêm e. Guhdarvan jî carna hunermend sûcdar dike.
HEWLDANEKE JI KLÎŞEYÊ WÊDETIR HEWCE DIKE
Nizanim emê çawa ji vê rewşê derkevin, lê tiştekî ku ez dizanim mesken e ku em hemû sûcdar in, guhdarvan jî tê de. Gotineke klîşe heye ‘Em xwedî hunera kurdî derbikevin!’ Ez bawerim hewldaneke ji vê klîşeyê wêdetir hewce dike.
Loma jî ez naxwazim bikevim nav klîşeya “xwedî derkevin!” ê, deriye ez vê bibêjim bes e ku meriv dev ji bihaneyan berde û cilde despêkê de zarokên xwe fêrî kurdî bikin! Bila kurdî biaxive û binivsîne, hingê wê jiyana wî/wê bibe kurdî, dema hezkirin, hevaltî, danîn û standin bibe kurdî ez bawerim problemên me hemû ya wê çareser bibe. “Roja Zimanê Kurdî” pîroz be!
Çima muzîsyen hewceyê konseran in? Konser ne wek qeydên studyoyê ne, dînamîk û bi heyecan e. Jixwe ew zindî ye. Ji bo Muzîkjenekê ji karê albûma xwe wêdetir jê kêfeke cuda distîne û her wiha bi xwebawerî û ezmûnek cidî bidest dixe. Ya herî girîng, tabana sedema ku hevdîtina guhdarvanên xwe. Her wiha kedere lisana xwe bi wan re parve dike. Ji xeynî wê jî tabana ku guhdarên xwe jî zêde bike. Ji ber ku performansa konserên zindî tesîreke erênî li ser guhdarvanan dike. Konser bûyerek girîng e.
Werin ’em li xwe binêrin’ ka muzîkjênên kurd çi halî de ne.
Bi gelemperî yek ji pirsgirêkên me yên herî mezin dayîna konseran e. Ji bo mûzîkjenekî kurd pêvajoya konserê bi gelek pirsgirêkan dest pê dike, bi taybetî jî pirsgirêkên cih û yer. Ez hewce dibînim ku bi taybetî behsa hinekan bikim.
FERMANEK JI EZMAN TÊ, KONSER CİLT BETALKIRIN
Di şert û mercên olağan de, muzîkjen piştî çêkirina albûmekê hinek rêzekonseran didin ji bo danasîna albûma xwe. Her wiha ne deriye danasînê dikin, reklam û vîdyo klîp dikişînin, di bernameyên TV û radyoyê de jî derdikevin û berhemên ku çêdikin bi guhdarên xwe re tînin cem hev. Mesken hemû jî tabanın sedema berdewamiya hilberîna muzîkjenan.
Mixabin mesken aliyê me kêm e. Ji ber ku em hemû pirsgrêkan dizanin û dijîn. Hin hevalên me yên hunermend, vê pirsgirêkê hinekî çareser kirine lê helbette derfetan jî tabanının, lê bes e? Teqez na.
Konser pirsgirêka hevpar e ji bo hemû muzîkjenên me. Guhdarvan jî carna difikirin ku konut pirsgirêk ji hêla muzîkjenan ve tê. Hin caran dibêjin qey hunermend ji xwe konsera nade lê rewş ne wekî ku xuya dike ye. Ango; dema hunermendek bixwaze konserekê bide, şayet zimanê muzîkê kurdî be, hejmara cih û mekanan dikeve 1 an 2yan. Em bêjin me cîhek dîtiye, vê deva bi fermanek ji ezmanan tê konser cilt betalkirin. Wek di demên dawî de betalkirina konserên Aynur Dogan, Mem Ararat, Pervîn Chakar û Metîn-Kemal Kahraman. Bi rastî gelek caran konserên min jî çizgi betalkirin an jî cih û yer ji muzîka kurdî re nêvekirin.
Piraniya cihên ji bo konserên kurdî ji bar û hinek salonan pêk deri û mixabin gelek caran jî ew cih ne gelek baş in û tevahî zehmetiyên teknîkî hene. Ji bo konsereke baş, teknîka dengî pirr önemli e. Muzîkjen çiqas xurt be jî teknîka dengî ne baş be ew konser baş derbas nabe. Wekî din jî xala krîtîk di cihên ku cih didin jî mixabin muzîka kurdî pir erzan tabanının û li ser de dibêjin ji ber kêmbûna daxwazê ye. Dema problem bibe muzîka kurdî her kes hevdu sûcdar dike. Hunermend xwediyê cih, yer hunermendan, hinek ji wan jî guhdarvanan sûcdar dike û dibêjin daxwazî ji muzîka kurdî re kêm e. Guhdarvan jî carna hunermend sûcdar dike.
HEWLDANEKE JI KLÎŞEYÊ WÊDETIR HEWCE DIKE
Nizanim emê çawa ji vê rewşê derkevin, lê tiştekî ku ez dizanim mesken e ku em hemû sûcdar in, guhdarvan jî tê de. Gotineke klîşe heye ‘Em xwedî hunera kurdî derbikevin!’ Ez bawerim hewldaneke ji vê klîşeyê wêdetir hewce dike.
Loma jî ez naxwazim bikevim nav klîşeya “xwedî derkevin!” ê, deriye ez vê bibêjim bes e ku meriv dev ji bihaneyan berde û cilde despêkê de zarokên xwe fêrî kurdî bikin! Bila kurdî biaxive û binivsîne, hingê wê jiyana wî/wê bibe kurdî, dema hezkirin, hevaltî, danîn û standin bibe kurdî ez bawerim problemên me hemû ya wê çareser bibe. “Roja Zimanê Kurdî” pîroz be!