İhracat sürat kesmedi, makine ihracatı 5 ayda 9,2 milyar dolar oldu Makine İhracatçıları Birliği (MAİB) tarafınca yapılan açıklamaya nazaran, Mayıs sonu prestijiyle Türkiye’nin hür bölgeler dâhil toplam makine ihracatı 9,2 milyar dolar oldu. Makine İhracatçıları Birliği Lideri Kutlu Karavelioğlu, “2019’a bakılırsa 1 milyar dolar fazla ihracat yaparak, geçen yılın bütününde uğradığımız kaybı birinci 5 ayda yerine koyduk ve pandeminin makine ihracatına tesirlerini büsbütün bertaraf etmiş olduk. Son 12 aylık müddette 19,5 milyar dolara ulaşan ihracatımız, sene sonu maksadımızı 21 milyar doların üzerine revize etmemiz için bize cüret veriyor” dedi.
Yılın birinci 5 ayı sonunda ihracatını 2019’a nazaran yüzde 12, 2020’ye göre ise yüzde 37 artıran makine dalının özgür bölgeler dâhil toplam ihracatı 9,2 milyar dolar oldu. Dalın en çok ihracat gerçekleştirdiği ve ortalarında Almanya, Birleşik Krallık, İtalya, Fransa ve Polonya üzere Avrupa ülkelerinin de bulunduğu 10 pazarda 2019 yılına bakılırsa ortalama yüzde 18 artış sağlandı. Yalnızca pandemi sürecini değil, Euro Bölgesi’nin son 21 yılın en yüksek PMI düzeyine ulaştığı bu süratli olağanlaşma devrini de en uygun kıymetlendiren ülke dalı olduklarını belirten Makine İhracatçıları Birliği Lideri Kutlu Karavelioğlu şunları söylemiş oldu:
“İlk çeyrekte yüzde 18’e yakın artan dünya mal ticareti, son iki çeyrekte birden 5 trilyon doların üzerine çıktı. Global ihracatın uzun vakittir yılda 18,5 trilyon doları aşamadığı düşünülürse, bu beklenmedik surattaki güzelleşmenin artçı tesirleri olması kaçınılmaz. Mal ticaretindeki paha artışının temel niçini olarak, kaygıyla verilen yüksek siparişlerin kapasiteleri zorlaması gösteriliyor lakin global enflasyonun, lojistikte yaşanan sıkıntıların ve karaborsaya düşen ya da ihracatına hudutlar getirilen birtakım hammaddelerin de fiyat artışını körüklediği bir gerçek. Arz yetmeyecek tasası, hızla makine teçhizat yatırımlarına yansıyor.”
Daima yeni makine siparişi aldıklarını belirten Karavelioğlu, “2019’a bakılırsa 1 milyar dolar fazla ihracat yaparak, geçen yılın bütününde uğradığımız kaybı birinci 5 ayda yerine koyduk ve pandeminin makine ihracatına tesirlerini büsbütün bertaraf etmiş olduk. Son 12 aylık müddette 19,5 milyar dolara ulaşan ihracatımız, sene sonu amacımızı 21 milyar doların üzerine revize etmemiz için bize cüret veriyor. Öte yandan, ticaretinin yüzde 70’ini kendi ortalarında yapan Avrupa ülkelerinin ihracatımızın yüzde 59,7’sini çekiyor olması fazlaca manalı bir göstergedir. Makinelerimizin gördüğü istek, üretim ve teknoloji alanlarındaki iştiraklerimizi kolay artırabileceğimizin de ifadesidir” dedi.
“Pastadan daha kalın bir dilim kesmek istiyoruz”
Makine ihracatının alt kollara ve global pazarlara dağılımına dair dataların, Türkiye’nin eser çeşitliliği, kalite ve rekabet gücü açısından hiç bir eksiği olmadığını ispat ettiğini belirten Karavelioğlu şunları söylemiş oldu:
“AB makine ve tesis mühendisliği pandemi sürecinde değerli bir resesyona uğradı ve makine üretimi dünyada yüzde 6 düşerken AB’de yüzde 14 daraldı. Sektörel STK’ların son raporları, yüzde 98’i KOBİ ölçeğinde olan AB’li makine imalatçılarına verilmekte olan istihdam dayanaklarının sürmesi gerektiğini yazıyor. Yüzde 9,7 gerileyen ihracatın ve yüzde 70’lere düşen kapasite kullanım oranlarının olağanlaşması AB için vakit alacaktır. Zaafa düşen Avrupalı KOBİ’ler için değerli bir tahlil ortağı ise, makine dalında geçen yılı yüzde 9, bu yılın birinci çeyreğini ise yüzde 28,5 üretim artışı ile kapatan Türkiye olacaktır.”
Karavelioğlu pandemi sürecinde dahi 360 milyar dolarlık makine ithal eden AB’ye yapılan 12 milyar dolarlık ihracatın Türkiye için yetinilecek bir sonuç olmadığına dikkat çekerek, “İhracatımızın büyük kısmı yanında makine ithalatımızın da yüzde 55’ini AB’den yapmak, bizi birfazlaca Avrupalıdan daha Avrupalı yapıyor fakat biz bu pastadan fazlaca daha kalın bir dilim kesmenin peşindeyiz. AB ve Çin içindeki ticari kapışmanın artacağına dair işaretler Avrupa Komisyonu’nun güncellenen sanayi stratejisinde yer buldu. Ticaret savaşlarındaki sertleşme, son 12 ayda 31,5 milyar dolara ulaşan makine ithalatımızda lehimize sonuçlar doğuracaktır. Türk imalatçılar ile Avrupalı ortaklarının oluşmakta olan yeni yeri en yeterli biçimde değerlendireceğine inanıyoruz” dedi.
“İkiz dönüşümü desteklemek yetmez”
Karavelioğlu, AB’de yaratılan katma kıymetin yüzde 12’sinin makine ve tesis mühendisliği bölümünden geldiğine dikkat çekerek, “Bu dal artık ikiz dönüşüm olarak da anılmaya başlanan yeşil ve dijital eş vakitli dönüşümlerin karargahı pozisyonunda. Bu olguyu bütün dünyaya kabul ettiren AB ile kuvvetli işbirliğimizi makine imalatının bütün alt kollarına yaymak için işletmelerimizin yalnızca dönüşümünü değil, teknoloji ve verimlilik yükseltme uğraşlarını de kesinlikle teşvik etmeliyiz” dedi.
AB makine bölümünün katma bedel katsayısı ortalama yüzde 34 iken, Türkiye’nin en katma kıymetli sanayi kolu olan makine imalatında bu katsayının yüzde 25’te kaldığına dikkat çeken Karavelioğlu sözlerini şöyleki tamamladı:
“İhracatta yaratılan yerli katma kıymet oranında OECD beşincisi Almanya ile birebir düzeyde olup da katma paha katsayısında düşük kalmak, firmalarımızın iç talepten daha fazla hisse alma ve markalaşarak fiyat rekabetinden kurtulma muhtaçlığının net bir tabiri. Öteki taraftan, çalışan başına 150 bin Euro ihracat yapan AB’ye verimlilikte yaklaşabilmek için ise mevcut istihdamımızla iki misli üretim yapmamız gerekiyor. Emekteki fazlalık, niş alanlarda sipariş üzerine özel amaçlı makineler geliştirmek konusunda ısrarlı olduğumuzu da gösteriyor. Bu yapılanma kriz vakit içinderında bir avantaj olmakla bir arada, krizde kazanılan mevzilerin korunması için ölçeklerimizin büyümesi, ülkemizdeki işlerin dışarıya değil kendi imalatçımıza verilmesi ve teşvik sisteminin ithalatta haksız rekabet ögesine dönüşen mevcut yapısından kurtulması zarurî hale geliyor.”
Hibya Haber Ajansı
Yılın birinci 5 ayı sonunda ihracatını 2019’a nazaran yüzde 12, 2020’ye göre ise yüzde 37 artıran makine dalının özgür bölgeler dâhil toplam ihracatı 9,2 milyar dolar oldu. Dalın en çok ihracat gerçekleştirdiği ve ortalarında Almanya, Birleşik Krallık, İtalya, Fransa ve Polonya üzere Avrupa ülkelerinin de bulunduğu 10 pazarda 2019 yılına bakılırsa ortalama yüzde 18 artış sağlandı. Yalnızca pandemi sürecini değil, Euro Bölgesi’nin son 21 yılın en yüksek PMI düzeyine ulaştığı bu süratli olağanlaşma devrini de en uygun kıymetlendiren ülke dalı olduklarını belirten Makine İhracatçıları Birliği Lideri Kutlu Karavelioğlu şunları söylemiş oldu:
“İlk çeyrekte yüzde 18’e yakın artan dünya mal ticareti, son iki çeyrekte birden 5 trilyon doların üzerine çıktı. Global ihracatın uzun vakittir yılda 18,5 trilyon doları aşamadığı düşünülürse, bu beklenmedik surattaki güzelleşmenin artçı tesirleri olması kaçınılmaz. Mal ticaretindeki paha artışının temel niçini olarak, kaygıyla verilen yüksek siparişlerin kapasiteleri zorlaması gösteriliyor lakin global enflasyonun, lojistikte yaşanan sıkıntıların ve karaborsaya düşen ya da ihracatına hudutlar getirilen birtakım hammaddelerin de fiyat artışını körüklediği bir gerçek. Arz yetmeyecek tasası, hızla makine teçhizat yatırımlarına yansıyor.”
Daima yeni makine siparişi aldıklarını belirten Karavelioğlu, “2019’a bakılırsa 1 milyar dolar fazla ihracat yaparak, geçen yılın bütününde uğradığımız kaybı birinci 5 ayda yerine koyduk ve pandeminin makine ihracatına tesirlerini büsbütün bertaraf etmiş olduk. Son 12 aylık müddette 19,5 milyar dolara ulaşan ihracatımız, sene sonu amacımızı 21 milyar doların üzerine revize etmemiz için bize cüret veriyor. Öte yandan, ticaretinin yüzde 70’ini kendi ortalarında yapan Avrupa ülkelerinin ihracatımızın yüzde 59,7’sini çekiyor olması fazlaca manalı bir göstergedir. Makinelerimizin gördüğü istek, üretim ve teknoloji alanlarındaki iştiraklerimizi kolay artırabileceğimizin de ifadesidir” dedi.
“Pastadan daha kalın bir dilim kesmek istiyoruz”
Makine ihracatının alt kollara ve global pazarlara dağılımına dair dataların, Türkiye’nin eser çeşitliliği, kalite ve rekabet gücü açısından hiç bir eksiği olmadığını ispat ettiğini belirten Karavelioğlu şunları söylemiş oldu:
“AB makine ve tesis mühendisliği pandemi sürecinde değerli bir resesyona uğradı ve makine üretimi dünyada yüzde 6 düşerken AB’de yüzde 14 daraldı. Sektörel STK’ların son raporları, yüzde 98’i KOBİ ölçeğinde olan AB’li makine imalatçılarına verilmekte olan istihdam dayanaklarının sürmesi gerektiğini yazıyor. Yüzde 9,7 gerileyen ihracatın ve yüzde 70’lere düşen kapasite kullanım oranlarının olağanlaşması AB için vakit alacaktır. Zaafa düşen Avrupalı KOBİ’ler için değerli bir tahlil ortağı ise, makine dalında geçen yılı yüzde 9, bu yılın birinci çeyreğini ise yüzde 28,5 üretim artışı ile kapatan Türkiye olacaktır.”
Karavelioğlu pandemi sürecinde dahi 360 milyar dolarlık makine ithal eden AB’ye yapılan 12 milyar dolarlık ihracatın Türkiye için yetinilecek bir sonuç olmadığına dikkat çekerek, “İhracatımızın büyük kısmı yanında makine ithalatımızın da yüzde 55’ini AB’den yapmak, bizi birfazlaca Avrupalıdan daha Avrupalı yapıyor fakat biz bu pastadan fazlaca daha kalın bir dilim kesmenin peşindeyiz. AB ve Çin içindeki ticari kapışmanın artacağına dair işaretler Avrupa Komisyonu’nun güncellenen sanayi stratejisinde yer buldu. Ticaret savaşlarındaki sertleşme, son 12 ayda 31,5 milyar dolara ulaşan makine ithalatımızda lehimize sonuçlar doğuracaktır. Türk imalatçılar ile Avrupalı ortaklarının oluşmakta olan yeni yeri en yeterli biçimde değerlendireceğine inanıyoruz” dedi.
“İkiz dönüşümü desteklemek yetmez”
Karavelioğlu, AB’de yaratılan katma kıymetin yüzde 12’sinin makine ve tesis mühendisliği bölümünden geldiğine dikkat çekerek, “Bu dal artık ikiz dönüşüm olarak da anılmaya başlanan yeşil ve dijital eş vakitli dönüşümlerin karargahı pozisyonunda. Bu olguyu bütün dünyaya kabul ettiren AB ile kuvvetli işbirliğimizi makine imalatının bütün alt kollarına yaymak için işletmelerimizin yalnızca dönüşümünü değil, teknoloji ve verimlilik yükseltme uğraşlarını de kesinlikle teşvik etmeliyiz” dedi.
AB makine bölümünün katma bedel katsayısı ortalama yüzde 34 iken, Türkiye’nin en katma kıymetli sanayi kolu olan makine imalatında bu katsayının yüzde 25’te kaldığına dikkat çeken Karavelioğlu sözlerini şöyleki tamamladı:
“İhracatta yaratılan yerli katma kıymet oranında OECD beşincisi Almanya ile birebir düzeyde olup da katma paha katsayısında düşük kalmak, firmalarımızın iç talepten daha fazla hisse alma ve markalaşarak fiyat rekabetinden kurtulma muhtaçlığının net bir tabiri. Öteki taraftan, çalışan başına 150 bin Euro ihracat yapan AB’ye verimlilikte yaklaşabilmek için ise mevcut istihdamımızla iki misli üretim yapmamız gerekiyor. Emekteki fazlalık, niş alanlarda sipariş üzerine özel amaçlı makineler geliştirmek konusunda ısrarlı olduğumuzu da gösteriyor. Bu yapılanma kriz vakit içinderında bir avantaj olmakla bir arada, krizde kazanılan mevzilerin korunması için ölçeklerimizin büyümesi, ülkemizdeki işlerin dışarıya değil kendi imalatçımıza verilmesi ve teşvik sisteminin ithalatta haksız rekabet ögesine dönüşen mevcut yapısından kurtulması zarurî hale geliyor.”
Hibya Haber Ajansı