Mabel Matiz: Temelde ortak vicdanla ilgili bir derdim var

Captain123

Global Mod
Global Mod
Mabel Matiz’i “kendine özgü” kılan sırf farklı sesi, farklı müzik söyleme usulü değil. Tutumuyla da biroldukca sanatkardan ayrılıyor, kendisi üzere kalmayı başarıyor ve bunun geniş kitlelerden karşılığını da alıyor. Müziğinin ve müzik kelamlarının “farklı” yanlarını öne çıkarmayı, bu özgünlüğü görüntü kliplerden sahnelere her yerde yansıtmayı hayli âlâ biliyor.

Yoğun konser temposuna karşın pek da üretken bir sanatçı Mabel Matiz. Müzik müellifliği repertuarına durmadan yeni müzikler ekliyor, bu müzikleri her seferinde yeni şeyler deneyerek dinleyicisine sunuyor. Bu yıl içerisinde evvel ‘Hanfendi’yi yayınladı, akabinde Yeni Türkü için yapılan albümde kümenin fazlaca bilinmese de bilenlerin fazlaca sevdiği müziği ‘Nerelere Gideyim’i yorumladı. Son olarak Nisan ayında kelamı ve müziği bir daha kendisine ilişkin olan ‘Kavşaklar’la merhaba dedi. Müziğin prodüktörlüğünü Alaca üstlendi. Pose Records tarafınca dinleyiciye sunulan ‘Kavşaklar’, sanatkarın beşinci solo albümünün müziklerinden biri.



Mabel Matiz ile müziğinin beslendiği kaynakları, “protest” hali, alternatif ile ana akım içinde bir ayrım görüp görmediğini konuştuk.

‘GÜNCEL BİR ANADOLU POP ÖNERİSİ SUNUYORUM’

Hem Anadolu’dan birebir vakitte göçle bir arada kentlerde, bilhassa İstanbul’da oluşmuş hibrit kültürden ağır olarak besleniyorsunuz. bu biçimde bakınca müziğiniz bir tıp “füzyon”dan hayli “bir buluşmanın müziği” olarak tanımlanabilir mi?


Her ikisi de. Bir füzyon yapıyorum evet. Anadolu ezgilerini, makam müziğini ve “deyiş” formunu şimdiki seslerle, elektronik beat’lerle, synthesizer dünyasıyla birleştiriyorum. Yeni bir Anadolu pop önerisi sunuyorum. Bu başlı başına bir buluşma, kaynaşma tabanı yaratıyor. Başka yandan müziğimin konusu, kıssaları birbirinden farklı kesitleri, toplulukları kapsıyor. bir epeyce kültürden besleniyorum. Temelde insan olmakla, ortak vicdanla, ortak hislerde buluşabilmekle ilgili bir derdim var ve bunu müziğimle lisana getirmeye uğraş ediyorum. Bu da coğrafik ya da toplumsal farklılıkları ortadan kaldıran bir şey. Benim için fazlaca değerli. Konserlerimde de özellikle gözlemlediğim bir şey. Orada her bölümden dinleyiciyle ortak hislerde buluşuyoruz. Bir tıp gönül birliği… İşin kişisel, mental bir tarafı da var bence. İnsan kendiyle kurduğu bağlantıda, kendisiyle ne kadar buluşabilirse, ortaya çıkan müzik de bir o kadar “buluşmanın müziği” oluyor sanırım. Sezen Aksu bu yüzden tek.

Arabeskle lakin halis arabeskle aranız nasıldır? 70’lerin, 80’lerin arabeskini dinler miydiniz, artık dinler misiniz?

Arabesk dinlemeyi severim. Her periyoduna hâkim değilim. Vakit zaman taktığım müzikler olur. Müslüm Gürses’i tanımayı fazlaca isterdim. Gülden ablayla (Karaböcek) tanışıp bir arada bir müziğimi kaydettiğimiz için memnunum. Son günlerde Biricik’in ‘Gurbet Kuşları’ müziğini fazlaca çalıyorum. “Aşk Mark ve Ölüm” sinemasında duyup aşık oldum. Birtakım sesler, müzikler hakikaten epeyce özel. Hangi coğrafyadan olursa olsun, bir gerçekliğe, bir duyguya temas eden, kendi periyodunu, toplumunu yansıtan her şey beni tesirler ve tıp ayırt etmeksizin dinlerim.

‘ALTERNATİF – ANA AKIM AYRIMINA İNANMIYORUM’

Sizin ve neslinizden, hatta etrafınızdan kimi sanatkarların müzikteki yeri, bana özgün, pek örneği olmayan yeni bir durum üzere geliyor. Alternatiften doğan, oradan beslenen, halini oradan alan lakin ana akıma yerleşen hatta bu kere orada kuralları belirlemeye başlayan bir küme müzisyen… bu biçimde bakınca sanki “alternatif-ana akım” ikiliği giderek manasını yitiriyor mu, ne dersiniz?


bu biçimde bir ayrıma hiç bir vakit inanmadım. Fakat piyasanın bunu algılayıp kabul etmesi vakit almış olabilir. Ana akım her vakit alternatif bakışla, underground’un getirdiği değişimlerle form almıştır. Bu dünyada da bu biçimde bana kalırsa. 2011’de çıktığımda “pop müzik yapıyorum” dediğimde beşerler inanmıyordu. yıllar ortasında beni “ana akımın ortasında farklı bir vaka” olarak değerlendirenler oldu. Bugün geldiğimiz noktada ise klasik pop ve ana akım algısının büsbütün çöktüğü, hudutların ortadan kalktığı, hayli daha kaynaşmış bir müzik dünyası. Evet ana akımda artık arka sokağın çocukları da kelam sahibi ve bundan pek mutluyum. Benim Türk popu için yapacaklarım da asıl bundan daha sonra başlıyor.

Matiz’in son single’ı ‘Kavşaklar’, Nisan ayında yayınlandı.

Şarkılarınızın, albümlerinizin görsel dünyasıyla yakından ilgileniyorsunuz. Hatta müzikleriniz artık sadece müzik değil, kapağıyla, “styling”iyle, görüntü klibiyle koca bir görsel proje. Bu sizin tercih ettiğiniz bir şey mi, yapım sürecinde tahminen PR için karar verilen bir durum mu?

Multidisipliner olmakla ilgili. Yalnızca müzikle değil, görsel araçlarla da kendimi tabir etmeyi, ortaya koymayı seviyorum. Benim için bu mevzular birbirinden farklı şeyler değil. Hepsi birer irtibat aracı. Bu gücü yanlışsız ve manalı biçimde kullanmak beğenilen. Duyduğunuz, gördüğünüz ve izlediğiniz her şey benim tercih ve yönlendirmelerimle olan şeyler. Gerimde birileri yok. bir arada üretmekten haz aldığım epey yetenekli, güzel kalpli, dâhi çalışma arkadaşlarım var yanımda. Hepimizin bu işe hürmeti var. Bu yüzden ortaya çıkan işler katmanlı oluyor. Bütün olarak sindirilmesi kimi vakit zaman alabiliyor.

Dijital dönüşümün müziğin artı neredeyse yalnızca yeni ve görsel dünyayla algılanmasına götüren yolunu siz nasıl değerlendiriyorsunuz? Büyük yapımlı kliplerin, toplumsal medya tartısının vs., müziğin özgül değerini azaltabileceğini düşündüğünüz oldu mu hiç?

Hayır, hiç düşünmedim. Önemli olan neyi nasıl anlattığımızdır, içeride olup bitendir, histir. İnsan olmakla, ortak pahalarla ilgili bir nokta yakalayabiliyorsanız, kendi gerçeğinizi anlatırken beraberinde hayatla toplumla ilgili temel, niş bir yerlere de dokunabiliyorsanız, hangi teknolojiyi kullandığınızın pek bir kıymeti yok. Hepsi birer dış araç. Kıymetse içeriden artıp azalabilen bir şey ve orada duruyor. Birinci çağlardan beri güzel kıssalar dinlemeyi seviyoruz. Bu bu biçimde de gidecek bence. Gerisi yol yordam farkı ve şahsi tercihler..

Sosyal ve politik şartların yüküyle birlikte ülkede müzisyenlerin bu konularda söylemiş oldukleri her şey, toplumsal medyalarında yaptığı her paylaşım büyük yankı yaratıyor, bu da sanatkarın pozisyonuyla ilgili biroldukca tartışmayı birlikteinde getiriyor. Siz de söyleyeceği kelamı pek sakınmayan sanatkarlardan birisiniz. Bu tartışmalarla ilgili epeyce genel bağlamda görüşlerinizi merak ediyorum.

Doğruların lisana getirilmesinden, oldukçaseslilikten, söz özgürlüğünden yanayım elbette. Bir sanatkarın toplumunu yansıtmasını, bir duruş sergilemesini değerli buluyorum. Bu tartışmaları da yararlı buluyorum. bir daha de herkes için koşul değil bu. Birbirimizi ötelemek, yargılamak yerine birbirimizin elini tutmayı, bir şeyleri şefkatle göstermeyi şiar edinmek gerek. her insanın algısı ve yetisi bir değil. Tıpkı hayat görüşünü ve havuzu paylaştığın birileriyle ortak bir nokta yakalamak bir biçimde kolay. Bence asıl baş açıcı olan ve büyük değişimi getirecek olan, hiç anlaşamayacağını düşündüğün biriyle de ortak nüanslar yakalayabilmek.

Sosyal medyayı bunaltıcı buluyorum. Kibirle yapılan kibir tenkitleri, linç ve iptal kültüründen epey yakınırken her gün öteki bir kulvarda öteki bir şeylerin linç edilişi. Eleştirdiğimiz şeye dönüşmemiz an sorunu orada daima. Dışarıda görüp dehşete düştüğü ne var ise evvel kendi içine dönüp bir bakmalı insan, diye düşünüyorum. İç dünyamızda kendinden bu kadar farklı düşmüş ruhlar olarak dışarda birleşmemiz pek mümkün görünmüyor çünkü. Oralara bakmak, anlamaya çalışmak manalı olurdu. bu biçimde tahminen bir şeyler değişir.

‘KAVGA HER VAKİT ÖNCELİKLE İÇERİDEDİR’

Moderatörü olduğum bir panelde, bir konuşmacı “Bugün artık bir Ahmet Kaya beklemek yanlışsız olmaz. O hal ve usul yerini öteki bir şeye, bugün örneğin Mabel Matiz’e ve onun üzere isimlere bıraktı” demişti. Üzerinde konuşulması gereken bir bahis lakin buradan yola çıkarak kısa bir soru soracağım: Sizce müzikte “protest” tutum nedir?


Vicdanıyla, kendisiyle, dünyayla hemhal birinin gösterebileceği bir hal üzere geliyor. Bunun için müzik yapmak da gerekmez. Hengame her vakit evvela içeridedir.

Bugün artık her müzik çalışması, yayınladığı mecralar gereği “uluslararası” birer çalışma sayılabilir. Lakin bir daha de Mabel Matiz’in daha klâsik manasıyla “uluslararası” bir müzikçi, müzik muharriri, müzik insanı olması tarafında çalışmalarınız var mı, olacak mı?

Geçen yıl İstanbul Caz Festivali’ne özel olarak hazırlayıp birinci sefer çaldığımız, Niels Broos’la ortak konser projemiz, memleketler arası bir albüme dönüşüyor. Şu anda 5. solo albümümün yanı sıra Hollanda’da bu biçimde ikinci bir albüm projesi yapılıyor yani. Benim müziklerim caz kökenli bir müzisyen olan Niels ve arkadaşları tarafınca bir daha üretiliyor. Çok umut duyduğum, müziğimin hudutlarını Türkiye’den öteye götüreceğini hissettiğim, özel bir çalışma bu.

Bunun yanı sıra 5. solo albümüm için Tel Aviv’den, Berlin’den, Halep’ten ve İstanbul’dan müzisyenlerle iş birliği ortasındayım. Onun da ayrıyeten ses getireceğini ve ‘Maya’dan daha sonra eli biraz daha arttıracağını hissediyorum.