Rusya-Ukrayna savaşı kil arzını vurdu

Lorenrot

New member
İmam GÜNEŞ

Pandemi devrinde Türkiye’ye yönelen siparişlerin tesiriyle kapasite büyüten ve ihracatını artıran bölümlerden seramik, artık üretimde hammadde tasası yaşıyor. Geçen yılı 1,31 milyar dolarlık ihracatla tamamlayan kesiminin temel hammaddesi kil üretim alanlarında faaliyetlerin bitme noktasına gelmesi ve yeni alanlar için Tarım ve Orman Bakanlığı’nın maden şirketlerine müsaade vermemesi niçiniyle hammadde temininde büyük bir riskle karşı karşıya. Türk seramik dalının kullandığı kilin yüzde 90’ı İstanbul’daki Şile havzasından çıkarken, maden şirketleri işletme ruhsatı aldığı bölgenin yalnızca yüzde 40’ını kullanabiliyor. Güç ve Doğal Kaynaklar Bakanlığı’ndan işletme ruhsatı alan kesim, hammaddenin elde edilebilmesi için Tarım ve Orman Bakanlığı’ndan müsaade bekliyor. Şile bölgesindeki rezerv alan tespitinde daralmaya gidilmesinin seramik dalı için büyük risk oluşturduğuna dikkat çeken bölüm temsilcileri, hammadde rezervlerinin hemen iktisada kazandırılması gerektiğini belirtiyor.

“Üretim için hazır kıta bekliyoruz”

Bölüm temsilcileri, yaşanılan problemlerin niçinlerini ve tahlil tekliflerini DÜNYA’ya anlattı. İstanbul Maden İhracatçıları Birliği (İMİB) Lideri Rüstem Çetinkaya, “Ticaret Bakanlığı, iç piyasada tedarik sorunu olabileceğini düşünerek, bu eseri kayda aldı. Maden şirketlerimiz Şile’de yeni üretim faaliyetleri için müsaade talep ediyor. 30 hektarlık işletme yapılabilecek alan var. Bölgedeki faaliyetler için Güç ve Doğal Kaynaklar Bakanlığı’nda işletme ruhsatları alındı. Lakin, Tarım ve Orman Bakanlığı müsaade vermeye pek sıcak bakmıyor. Atılan adımların tedarik arzından kaynaklı bir ezaya yol açmaması gerekir. Bakanlık, üretim müsaadesi verirse hem ihracat artacak hem iç piyasada tedarik sorunu kalmayacak birebir vakitte iç piyasada fiyatlar dengelenecek” dedi.

Hammadde gereksinimi artacak

Seramik kesiminde harikulade bir yatırım atağı olduğunu söyleyen Çimento, Cam, Seramik ve Toprak Eserleri İhracatçıları Birliği Lideri Fazilet Çenesiz de, “İlave olarak seramik kaplama materyalleri ve vitrifiye seramik alanlarında 10’dan fazla yeni tesis devreye giriyor. Bu kadar yeni tesis için hammadde alanlarının genişletilmesine gereksinim var. Şile bölgesinde kil rezervleri seramik kesimi için stratejik kıymete sahip. Bu bölgede rezerv alan tespitinde daraltmaya gidilmiş olması bölümümüzün önündeki en büyük risklerden birisi. Bu niçinle yeni yatırımlar dikkate alınarak acilen bir planlama yapılması ve Şile bölgesi ruhsatlama alanında genişlemeye gidilmesi gerekli. Adeta vakit içinde yarışır bir müddetç yaşıyoruz. Kamu ve özel dal iş birliğiyle süratli hareket ederek sonuç elde edeceğimize inanıyoruz” diye konuştu.

Rezervin yüzde 40’ı kullanıma açık

Seramik kesiminde son 1-1,5 yıl yılda 100 milyon metrekare ürerinde kapasite artışı olduğunu ve kil talebinin çok arttığının altını çizen Seramik, Cam ve Çimento Hammaddeleri Üreticileri Derneği (SERHAM) Lideri Abidin Kayı, Ukrayna’da yaşanan savaş ötürüsıyla Avrupa ülkelerinin Türkiye pazarına odaklandığını kaydetti. Türkiye’nin de ihracatının arttığını ve yılsonunda 2-2,5 kat büyüme öngörüldüğünü tabir eden Kayı, “Sektöre talep ağır lakin üretimde yeni alanlara gereksinim var. Orman müsaadeleri ile ilgili dertler yaşanmasaydı, ihracat kısıntına da gerek kalmazdı. Yurt ortasında artan kapasite muhtaçlığına karşılık arz derdi olmazdı. İç piyasa ve ihracat birebir anda rahatlıkla yapılabilirdi. Bugün, maden ruhsatlı kil, kum bulunduran alanların yüzde 40’ını kullanabiliyoruz. Türk seramik dalının kullandığı yüzde 90’ını Şile havzası karşılıyor, ikame bir havza bulunabilmiş değil. Bu niçinle hammadde rezervlerinin kullanması için gerekli adımların atılması lazım” diye konuştu.

Ticaret Bakanlığı, kil ihracatını kayda bağlamıştı

Dünyada en büyük kil üretimi Ukrayna’nın Donbass bölgesinde yapılıyor. Rusya’nın Ukrayna’yı işgalinin akabinde savaş Donbass bölgesinde ağırlaşınca kil üretimi durdu. Dünyanın en değerli kil ithalatçıları başta İspanya ve İtalya olmak üzere Avrupa ülkeleri. Donbass’a alternatif arayan ülkeler, Türkiye’de kil üretiminin yüzde 90’ının gerçekleştiği Şile’yi buldu. Şile’den kil ihracatının süratli bir biçimde artması niçiniyle Ticaret Bakanlığı, iç piyasada arz külfeti oluşmaması için bu eserin ihracatını denetim altına aldı. Dal temsilcileri, Şile bölgesindeki rezerv alanlarının işletmeye açılmasıyla hem iç piyasanın rahatlayacağını birebir vakitte ihracatta kıymetli bir fırsat yakalayacaklarını lisana getiriyor.