Sosyal Siyasetler Araştırma ve Uygulama Merkezi (SPM) tarafınca hazırlanan ağustos ayı Ekonomik Zorluk Endeksi (EZA) Bülteni’ni yayınlayan SPM’nin datalarına nazaran, klasik sefalet endeksi ile Türkiye’ye mahsus olarak SPM’nin oluşturduğu Genişletilmiş Sefalet Endeksi (GSE) içindeki fark, kısa bir devir daralsa da açılma eğilimini sürdürdü.
Dünya Gazetesi’nden Mehmet Kaya’nın haberine nazaran bu farkın açılması, klasik enflasyon ve işsizlik oranının toplamından oluşan sefalet endeksinin gösterdiği olumsuz tesirin, GSE’nin kapsamı dikkate alındığında Türkiye’ye has şartlar ortasında daha da ağırlaştığını gösteriyor. Öte yandan, SPM, TÜİK’in metodoloji değişikliği yapması niçiniyle durdurduğu EZA’yı bir daha sefalet endeksi temelinde bir daha açıklamaya başladı.
SEFALET ENDEKSİ
Klasik sefalet endeksi, TÜFE ile mevsimsellikten arındırılmış işsizlik oranının toplamı olarak veriliyor. Bu endeks, enflasyonun ve işsizliğin halkın yaşadığı ekonomik zorluğun temel göstergeleri olduğu var iseyımı altında, ikisinin toplamından oluşan bir endeksin halkın yaşadığı ekonomik zorluğun artış ya da azalışını gösterdiği var iseyılıyor. SPM ise Türkiye’de yalnızca işsizler değil, istatistik kural gereği işsiz sayılmayan, bir işte çalışmadığı biçimde çalışmak isteyen, potansiyel işgücünün de kavrandığı bir model geliştirdi. SPM’nin Genişletilmiş Sefalet Endeksi (GSE) ismini verdiği bu modelde, endeks TÜFE ile işsizlik oranının toplamından değil, TÜFE ile bir daha TÜİK tarafınca oluşturulan “işsiz ve potansiyel işgücünün bütünleşik oranı” toplamından oluşuyor. SPM, endeksi salgın tesirini de bakılırsabilmek maksadıyla Ocak 2019’u baz ay olarak seçerek ayrıyeten endekse dönüştürdü. GSE Ekonomik Zorluk Endeksi (EZA) bülteni ile yayımlanmaya başlandı.
ENFLASYON KAYNAKLI
SPM Yöneticisi Prof. Dr. Serdar Sayan nezaretinde Araştırmacı Aylin İngenç tarafınca hazırlanan ve TÜİK’in üç aylık datalarından yapılan çalışmada, GSE, Haziran 2022’de mayıs ayına nazaran 6,4 puan artarak 100,4 oldu. Bültende, “Değer, bundan evvelki yılın tıpkı devrine göre de 4,7 puan daha yüksek. GSE’deki 6,4 puanlık (%6,8) artışın neredeyse %100’ünün enflasyon artışından kaynaklandığını not etmekte yarar var” değerlendirmesi yapıldı.
İLK ÇEYREK DE GERİLEDİ
SPM tarafınca oluşturulan Ekonomik Zorluk Endeksi, üç aylık bilgilere dayalı olarak bir daha açıklanmaya başlandı. SPM EZA bültenine nazaran 2021’in son çeyreğinde en yüksek düzebir daha ulaşan ekonomik zorluklar, 2022 birinci çeyrekte gerilese de yüksek düzeylerde kalmayı sürdürdü. Teminatsız ve kırılgan işlerde çalışanların da dahil edilerek izlendiği EZA2 endeksi ise 2022’nin birinci çeyreğinde geriledi ve bundan evvelki yılın tıpkı devrinin altında kaldı. SPM’den yapılan açıklamada, Genişletilmiş Sefalet Endeksi’nin aylık dönemlerle, EZA endekslerinin ise üçer aylık olarak duyurulmaya devam edeceği açıklandı.
Dünya Gazetesi’nden Mehmet Kaya’nın haberine nazaran bu farkın açılması, klasik enflasyon ve işsizlik oranının toplamından oluşan sefalet endeksinin gösterdiği olumsuz tesirin, GSE’nin kapsamı dikkate alındığında Türkiye’ye has şartlar ortasında daha da ağırlaştığını gösteriyor. Öte yandan, SPM, TÜİK’in metodoloji değişikliği yapması niçiniyle durdurduğu EZA’yı bir daha sefalet endeksi temelinde bir daha açıklamaya başladı.
SEFALET ENDEKSİ
Klasik sefalet endeksi, TÜFE ile mevsimsellikten arındırılmış işsizlik oranının toplamı olarak veriliyor. Bu endeks, enflasyonun ve işsizliğin halkın yaşadığı ekonomik zorluğun temel göstergeleri olduğu var iseyımı altında, ikisinin toplamından oluşan bir endeksin halkın yaşadığı ekonomik zorluğun artış ya da azalışını gösterdiği var iseyılıyor. SPM ise Türkiye’de yalnızca işsizler değil, istatistik kural gereği işsiz sayılmayan, bir işte çalışmadığı biçimde çalışmak isteyen, potansiyel işgücünün de kavrandığı bir model geliştirdi. SPM’nin Genişletilmiş Sefalet Endeksi (GSE) ismini verdiği bu modelde, endeks TÜFE ile işsizlik oranının toplamından değil, TÜFE ile bir daha TÜİK tarafınca oluşturulan “işsiz ve potansiyel işgücünün bütünleşik oranı” toplamından oluşuyor. SPM, endeksi salgın tesirini de bakılırsabilmek maksadıyla Ocak 2019’u baz ay olarak seçerek ayrıyeten endekse dönüştürdü. GSE Ekonomik Zorluk Endeksi (EZA) bülteni ile yayımlanmaya başlandı.
ENFLASYON KAYNAKLI
SPM Yöneticisi Prof. Dr. Serdar Sayan nezaretinde Araştırmacı Aylin İngenç tarafınca hazırlanan ve TÜİK’in üç aylık datalarından yapılan çalışmada, GSE, Haziran 2022’de mayıs ayına nazaran 6,4 puan artarak 100,4 oldu. Bültende, “Değer, bundan evvelki yılın tıpkı devrine göre de 4,7 puan daha yüksek. GSE’deki 6,4 puanlık (%6,8) artışın neredeyse %100’ünün enflasyon artışından kaynaklandığını not etmekte yarar var” değerlendirmesi yapıldı.
İLK ÇEYREK DE GERİLEDİ
SPM tarafınca oluşturulan Ekonomik Zorluk Endeksi, üç aylık bilgilere dayalı olarak bir daha açıklanmaya başlandı. SPM EZA bültenine nazaran 2021’in son çeyreğinde en yüksek düzebir daha ulaşan ekonomik zorluklar, 2022 birinci çeyrekte gerilese de yüksek düzeylerde kalmayı sürdürdü. Teminatsız ve kırılgan işlerde çalışanların da dahil edilerek izlendiği EZA2 endeksi ise 2022’nin birinci çeyreğinde geriledi ve bundan evvelki yılın tıpkı devrinin altında kaldı. SPM’den yapılan açıklamada, Genişletilmiş Sefalet Endeksi’nin aylık dönemlerle, EZA endekslerinin ise üçer aylık olarak duyurulmaya devam edeceği açıklandı.