Soğan, patates derken artık de kahve krizi

Adanali

New member
Dünyanın en büyük kahve ihracatçısı olan Brezilya’daki yüz binlerce kahve bitkisi, iklim krizinin yol açtığı kuraklık ve don niçiniyle büyük ziyan görmüştü. İklim krizinin tesiriyle üretimi azalan ve pandemide de tedariki zorlaşan kahvenin fiyatı her geçen gün artıyor.

Bir ton kahvenin fiyatı geçen sene 30 bin lirayken bu sene 60 bin lira oldu. Fiyat artışının önüne de geçilemiyor zira 1 kilogram kahvenin fiyatı ağustos ayında 60 lirayken şu an 90 liraya ulaştı. 100 gramlık paketlerde satılan Türk kahvesi ise son bir yıl ortasında 6 liradan 10 liraya yükseldi. Fiyatlar bu biçimdeyken 2022-2023 yılları içinde kahve krizi öngörülüyor.


Dal temsilcileri, krizi fırsat nazarannlerin milyonlarca tonluk kahveyi stokladığını söylüyor. Teze göre stoklanan kahveler, kriz periyodunda yüksek fiyatlarla piyasaya sürülecek. Stokçuluğun başladığını tabir eden esnaf, bunun için büyük firmaları suçluyor zira bu biçimde giderse esnaf kahve bulmakta zorlanacak. Kimi bayiler ise stoklamaya karşı tedbirini almış durumda, 500 kilogram kahve isteyene 100 kilogram kahve gönderiyorlar, yoksa yakın vakitte kahve krizi yaşanacağı öngörülüyor.

‘STOK YAPARAK DAHA YÜKSEK KAR GAYESİ DÜŞÜNÜYORLAR’


17 yıldır Ankara’da kahve dalında temsilci olarak çalışan Metin Öztürk, ithalatçıların stok tutmasıyla üreticinin ve tüketicinin zorlandığını söyleyerek, “Geçtiğimiz ocak ayı itibariyle kahve fiyatları raflarda yüzde 50 ortalamasıyla fiyat geçişleri gördü. Bu fiyat artışları 2022’nin ikinci çeyreğine kadar da devam edecek üzere görünüyor. Tüm üretici firmalar üretim planlamalarını bu öngörülere göre yapıyor. Doğal olarak kahve günlük tüketim eseri olmaktan daha epeyce lüks tüketim eseri olmakta ilerlemekte. Tüm bu yaşanan tedarik ve maliyet krizleri, ithalat yapan birfazlaca firmaya mamüllerini stokta tutarak daha yüksek kar gayesi düşünüyorlar. İthalatçıların yüksek stok tutması ve bu mamüllerin daha kıymetli fiyatlara çıktığında satılmayı beklemesi hem üreticiyi hem tüketiciyi teğe bir etkilemekte” diye konuştu.


‘BÜYÜK FİRMALAR MİLYONLARCA TON KAHVE STOKLUYORLAR’

Mecidiyeköy’de kahve dükkanı olan Cengiz Abay, milyonlarca tonluk kahvenin stoklandığını belirterek, “Aşağı üst 15 yıldır kesimdeyim. Kafe, restoran ve otel kısımlarına eser gdolayıyoruz. Yaklaşık 6 aydır kahve fiyatlarında önemli manada fahiş bir artış kelam konusu. Milyonlarca tonluk kahve stoklanıyor. Piyasa koşullarında fiyatların daima artışından dolayı kahvenin stoklandığı belirli. İthalat yapılmıyor ve iç piyasadaki ithal edilen kahvelerin fiyatlarının da daima oynandığından stoklandığı da bariz belirli. Büyük firmalar bu kahve stoklarını mutlaka yapıyor” dedi.


‘STOK YAPMASINLAR DİYE 50 KİLO İSTEYENE 20 KİLO GÖNDERİYORUM’

Beyoğlu’nda 1967 yılından beri kahve satışı yapan işletmenin sahibi Can Özmen, stok yapmanın önüne geçmek talep edilenin altında eser sattığını belirterek, “Malı herkes almak istiyor ve bir firmaya vermek istemiyorlar. Kahveyi iç piyasaya peyderpey dağıtıp kimsenin kahvesiz kalmamasını planlıyorlar. bu biçimde giderse kahve krizi olacak. Ben artık toptan fiyat vermiyorum zira fiyatlar da belirli olmuyor. Stok yapılmasın diye kafe ve restoran olan bayilerim benden 50 kilogram istiyorsa ben 20 kilogram gönderiyorum. Türkiye’deki ana getiriciler de bu türlü dağıtım yapıyor” biçiminde konuştu.

‘KAHVE BULMAK ZORLAŞACAK, FİYATLAR DAHA ÇOK ARTACAK’

Özmen, kahve bulmanın zorlaşacağını vurgulayarak, “Fiyatlar şu an çok yüksek. Bunun sebebi Brezilya’da yaşanan iklim değişikliği. Orada yaşanan soğuk hava ve don, kahve ağaçlarını etkiledi. Bu niçinle kahve meblağları arttı zira gelecek sene mahsul istedikleri kadar olmayacak. Bir ton kahvenin fiyatı geçen sene 30 bin liraydı bu sene 60 bin lira oldu. 100 gram kahve geçen sene 7 liraydı bu sene 10 lira oldu. Türkiye’deki ana getiriciler istedikleri kahveyi alamadıkları için kahveyi bulmak zorlaşacak, fiyatlar daha hayli artacak.” diye konuştu.

ARTIRIMI ÖNGÖRENLER STOK PEŞİNDE

İkitelli’de kahve toptancılığı yapan Ayhan Yücel ise artırımı öngorenlerin evvelinde kahve talep ettiğini söyleyerek, “2 ay evvel bir kilo kahve 60 liraydı bugün 90 lira. Üretici bir firmayız, eser verdiğimiz yerler var bizi de aradıklarında ‘zam gelecek 500 kilo gönder’ diyorlar. Biz stoklamanın önüne geçebilmek için 100 kilo gönderiyoruz” tabirlerinde bulundu.