“Tek yol gıdamıza sahip çıkmak” FAO, 2021 Dünya Besin Günü’nde “Eylemlerimiz Geleceğimizdir” temasını öne çıkarıyor. Pak üretim, pak besin, sağlıklı beslenmeye yönelik tercihlerimiz geleceğimizi belirliyor.
Bir yanda açlık ve sağlıklı besine erişimde yaşanan zorluklar, öteki yanda obezite ve besin israfı çelişkisi devam ederken, Birleşmiş Milletler (BM) Besin ve Tarım Örgütü (FAO) tarafınca başlatılan ve her yıl tüm dünyada çeşitli etkinliklerle kutlanan 16 Ekim Dünya Besin Günü’nde, bu yıl iklim değişikliğinin ziraî üretim ve besin güvenliğinde yaratacağı ezalar öne çıkıyor. Sürdürülebilir tarım ve besin sistemlerinin oluşturulabilmesi için kimseyi geride bırakmayan düzenlemeler yapılması; ekonomik, toplumsal ve çevresel ögelerden taviz vermeden gelecek kuşaklar ve herkes için besin güvenliği ve sağlıklı beslenmenin sağlanması gerekiyor.
Tarım ve besin sistemi, besin üretimini tehdit eden iklim değişikliğinde değerli bir hisseye sahip. Bir yanda milyonlarca insan karnını doyurabilmek için besin bankalarına yahut acil besin yardımına güvenirken, milyonlarcası da büyük ölçülerde besin kaybı ve israfına niye oluyor. Toprak ve su kirliliği ile iklim değişikliğine niye olan, sıhhatimizi tehdit eden zehirli kimyasalların ağır olarak kullanıldığı tarım ve besin üretim formları ise hemen değişmesi gereken bir sorun olmaya devam ediyor. FAO verilerine bakılırsa, her yıl dünyada kullanılan 3 milyon ton tarım zehiri, toprağı, suyu ve havayı kirleterek sıhhatimize ziyan veriyor.
Maliyetler arttıkça çiftçi sayısı azalıyor
Tarım ve besin sistemlerindeki değişim gereksiniminde öne çıkan kesitlerden biri de, gübre, mazot, tohum üzere maliyetler altında ezilen ve refahı giderek düşen küçük çiftçiler. Toplumsal Güvenlik Kurumu (SGK) datalarına bakılırsa, sigortalı çiftçi sayısının 2010-2021 yılları içinde %50 azalarak 1.1 milyondan 551 bine düştüğü Türkiye’de küçük çiftçinin refahı konusunda acil adımlar atılması gerekiyor.
Besin güvenliği, çiftçi refahı, toprağın uygunlaştırılması, su varlığının korunması, iklim değişikliğinin tesirlerinin azaltılması ve besin israfının önlenmesi için yapılabilecek epey şey var. Çeşitliliği ve toprağı güzelleştirip zenginleştirmeyi temel alan ziraî sistemler, iklim değişikliğine ve öbür şoklara ahenk sağlama yeteneğine sahip oluyor. Bu kapsamda, adil, kapsayıcı ve dayanışmacı toplumsal yapıların eşlik ettiği agroekolojik formüller, hem besin güvenliği birebir vakitte sağlıklı besine erişim açısından faydalı tahliller sunabilir.
Etraf ve iklim üstündeki baskı artıyor
Global sera gazı salınımının yüzde 10’undan fazlası tüketilmeyen besinler ile alakalı. Ayrıştığında CO₂’den daha ziyanlı bir sera gazı olan metanın ortaya çıkmasına sebep olan besin atıkları çöplükleri dolduruyor. birebir vakitte, mevcut tarım ve besin sistemleri derin eşitsizlikler ve adaletsizlikler barındırıyor. meğer, yeterli, inançlı, besleyici besinin uygun fiyatlı ve erişilebilir olması gerekiyor.
Agroekolojik biçimleri içeren tarım ve besin sistemi, kâfi, besleyici ve inançlı besinlerin herkes için karşılanabilir fiyatlarda olması yolunda tahliller sunuyor. Tabiat dostu sistemler bununla birlikte, salgınlar, çevresel bozulma yahut iklim değişikliği üzere şoklara karşı da daha sağlam.
Hepimiz üzerimize düşeni yapmalıyız
Dünyadaki besin arzının yüzde 70’ini oluşturan kentsel ortamlarda, tedarik zincirlerini kısaltmak için kentsel tarımı teşvik etmek, beslenme kaynaklı hastalıkları azaltmak için sağlıklı diyetleri önermek, besin israfını azaltmak ve yönetmek, daha sağlıklı ortamlar için yeşil alanların güçlendirilmesi ve daha düzgün bir besin sistemi planlaması için kentlerin kırsal alanlarla bir daha bağ kurması gerekiyor.
Bu değişimin gerçekleşmesi için hepimizin üzerine düşen misyonlar var. ötürüsıyla, hükümetlerin siyasetlerini, özel bölümün iş modellerini ve bireylerin zihniyet ve davranışlarını değiştirmesi tahlilin sağlanması ismine pek ehemmiyet kazanıyor. Kelam konusu değişiklikler için;
Mahallî üretim ve tüketimi,
Atalık tohumların, çeşitliliğin teminatı olan küçük çiftçileri,
Agroekoloji yahut organik sertifikalı tarım hallerini,
Tarladan sofraya besin israfının önlenmesine yönelik sistemleri,
Topluluk dayanaklı tarım yahut iştirakçi sertifikasyon modellerini,
Kırsalda cinsiyet eşitliğini ve gençler için gelişim fırsatlarını,
Kooperatifler, besin toplulukları, üretici pazarları üzere direkt pazarlama formlarını,
Mevzuyla ilgili sivil toplum kuruluşu, kolektif, inisiyatif vb. toplulukların uğraşını destekleyen ve
Besinimiz ile ilgili bilgi edinme hakkından hiç bir biçimde vazgeçmeyen siyasetlerin hayata geçirilmesi gerekiyor.
Hibya Haber Ajansı
Bir yanda açlık ve sağlıklı besine erişimde yaşanan zorluklar, öteki yanda obezite ve besin israfı çelişkisi devam ederken, Birleşmiş Milletler (BM) Besin ve Tarım Örgütü (FAO) tarafınca başlatılan ve her yıl tüm dünyada çeşitli etkinliklerle kutlanan 16 Ekim Dünya Besin Günü’nde, bu yıl iklim değişikliğinin ziraî üretim ve besin güvenliğinde yaratacağı ezalar öne çıkıyor. Sürdürülebilir tarım ve besin sistemlerinin oluşturulabilmesi için kimseyi geride bırakmayan düzenlemeler yapılması; ekonomik, toplumsal ve çevresel ögelerden taviz vermeden gelecek kuşaklar ve herkes için besin güvenliği ve sağlıklı beslenmenin sağlanması gerekiyor.
Tarım ve besin sistemi, besin üretimini tehdit eden iklim değişikliğinde değerli bir hisseye sahip. Bir yanda milyonlarca insan karnını doyurabilmek için besin bankalarına yahut acil besin yardımına güvenirken, milyonlarcası da büyük ölçülerde besin kaybı ve israfına niye oluyor. Toprak ve su kirliliği ile iklim değişikliğine niye olan, sıhhatimizi tehdit eden zehirli kimyasalların ağır olarak kullanıldığı tarım ve besin üretim formları ise hemen değişmesi gereken bir sorun olmaya devam ediyor. FAO verilerine bakılırsa, her yıl dünyada kullanılan 3 milyon ton tarım zehiri, toprağı, suyu ve havayı kirleterek sıhhatimize ziyan veriyor.
Maliyetler arttıkça çiftçi sayısı azalıyor
Tarım ve besin sistemlerindeki değişim gereksiniminde öne çıkan kesitlerden biri de, gübre, mazot, tohum üzere maliyetler altında ezilen ve refahı giderek düşen küçük çiftçiler. Toplumsal Güvenlik Kurumu (SGK) datalarına bakılırsa, sigortalı çiftçi sayısının 2010-2021 yılları içinde %50 azalarak 1.1 milyondan 551 bine düştüğü Türkiye’de küçük çiftçinin refahı konusunda acil adımlar atılması gerekiyor.
Besin güvenliği, çiftçi refahı, toprağın uygunlaştırılması, su varlığının korunması, iklim değişikliğinin tesirlerinin azaltılması ve besin israfının önlenmesi için yapılabilecek epey şey var. Çeşitliliği ve toprağı güzelleştirip zenginleştirmeyi temel alan ziraî sistemler, iklim değişikliğine ve öbür şoklara ahenk sağlama yeteneğine sahip oluyor. Bu kapsamda, adil, kapsayıcı ve dayanışmacı toplumsal yapıların eşlik ettiği agroekolojik formüller, hem besin güvenliği birebir vakitte sağlıklı besine erişim açısından faydalı tahliller sunabilir.
Etraf ve iklim üstündeki baskı artıyor
Global sera gazı salınımının yüzde 10’undan fazlası tüketilmeyen besinler ile alakalı. Ayrıştığında CO₂’den daha ziyanlı bir sera gazı olan metanın ortaya çıkmasına sebep olan besin atıkları çöplükleri dolduruyor. birebir vakitte, mevcut tarım ve besin sistemleri derin eşitsizlikler ve adaletsizlikler barındırıyor. meğer, yeterli, inançlı, besleyici besinin uygun fiyatlı ve erişilebilir olması gerekiyor.
Agroekolojik biçimleri içeren tarım ve besin sistemi, kâfi, besleyici ve inançlı besinlerin herkes için karşılanabilir fiyatlarda olması yolunda tahliller sunuyor. Tabiat dostu sistemler bununla birlikte, salgınlar, çevresel bozulma yahut iklim değişikliği üzere şoklara karşı da daha sağlam.
Hepimiz üzerimize düşeni yapmalıyız
Dünyadaki besin arzının yüzde 70’ini oluşturan kentsel ortamlarda, tedarik zincirlerini kısaltmak için kentsel tarımı teşvik etmek, beslenme kaynaklı hastalıkları azaltmak için sağlıklı diyetleri önermek, besin israfını azaltmak ve yönetmek, daha sağlıklı ortamlar için yeşil alanların güçlendirilmesi ve daha düzgün bir besin sistemi planlaması için kentlerin kırsal alanlarla bir daha bağ kurması gerekiyor.
Bu değişimin gerçekleşmesi için hepimizin üzerine düşen misyonlar var. ötürüsıyla, hükümetlerin siyasetlerini, özel bölümün iş modellerini ve bireylerin zihniyet ve davranışlarını değiştirmesi tahlilin sağlanması ismine pek ehemmiyet kazanıyor. Kelam konusu değişiklikler için;
Mahallî üretim ve tüketimi,
Atalık tohumların, çeşitliliğin teminatı olan küçük çiftçileri,
Agroekoloji yahut organik sertifikalı tarım hallerini,
Tarladan sofraya besin israfının önlenmesine yönelik sistemleri,
Topluluk dayanaklı tarım yahut iştirakçi sertifikasyon modellerini,
Kırsalda cinsiyet eşitliğini ve gençler için gelişim fırsatlarını,
Kooperatifler, besin toplulukları, üretici pazarları üzere direkt pazarlama formlarını,
Mevzuyla ilgili sivil toplum kuruluşu, kolektif, inisiyatif vb. toplulukların uğraşını destekleyen ve
Besinimiz ile ilgili bilgi edinme hakkından hiç bir biçimde vazgeçmeyen siyasetlerin hayata geçirilmesi gerekiyor.
Hibya Haber Ajansı