TÜBİTAK doğalgaz sınırlarını denetim eden “Robot Göz” geliştirdi DIŞA BAĞIMLILIĞI ORTADAN KALDIRACAĞIZ
Sınırlardaki doğalgaz kaçakları, TÜBİTAK Raylı Ulaşım Teknolojileri Enstitüsü’nün (RUTE) 4 yıllık çalışma kararında geliştirdiği Boru İçi Denetleme Robotu’ndan kaçamayacak. Kısa ismi “Robot Göz” olan robot, üzerinde bulunan 900 sensörüyle doğalgaz sınırı borularındaki gaz kaçaklarını tespit edecek. TÜBİTAK RUTE’nin İGDAŞ için geliştirdiği, Türk mühendislerin imzasını taşıyan Robot Göz, doğalgaz kaçaklarını anında tespit edecek.
GİBİSİ YALNIZCA ABD’DE VAR
TÜBİTAK RUTE Müdürü Mehmet Ali Çimen, Robot Göz’ün 545 km. uzunluğundaki hatta kontrol yapacağını belirterek “Bu süratle gelişen teknolojinin gibisi yalnızca ABD’de var. Olağanda bunları kiralıyorsunuz ve kilometre başına fiyat ödüyorsunuz. Şu anda biz bu teknolojiye sahip olarak dışa bağlımlılığı ortadan kaldırmış oluyoruz. Robotumuz hem de haritalama yapabiliyor. Zelzele daha sonrasında boruların kullanılıp kullanılamayacağını, yer değiştirip değiştirmediğini bu robotla öğrenebileceğiz.” dedi.
ROBOT GÖZ’ÜN KALBİ
Robot Göz, boru içerisindeki 2 buçuk kilometrelik kablosuz haberleşme testini muvaffakiyetle tamamladı. Canlı hatta vazife yapmak için gün sayan Robot Göz’ün geldiği son durum hakkındaki teknik bilgiyi TÜBİTAK Robotik Akıllı Sistemler Kümesi Baş Uzman Araştırmacısı, hem de proje yürütücüsü olan Dr. Hüseyin Ayhan Yavaşoğlu verdi. Yavaşoğlu, robot gözün en değerli özelliğinin manyetik akı kaçağı sensörü olduğunu tabir ederek “Robot Göz’ün kalbi burası. Üzerinde 900 sensör var. Bu sensörlerle hem boru içerisindeki birebir vakitte dış yüzeyindeki kusurları tespit edebiliyoruz.” dedi.
KARMAŞIK ÇİZGİLERDE HAREKET EDEBİLECEK
Robot gözün 9 modülden oluştuğunu kaydeden Yavaşoğlu, “Yılansı bir yapısı var. Yönelme, dönme hareketleri yapabiliyor ve karmaşık kent boru sınırlarında bu yapısı yardımıyla rahatlıkla hareket edebiliyor. Kamera modüllerinde lazerlerimiz var. Çember halinde lazer yansıtıyoruz. Bu lazerin değişimini inceleyerek borularda deformasyon var mı bunları tespit etmiş oluyoruz.” diye konuştu.
30 BARLIK BASINÇTA ÇALIŞIYOR
Yavaşoğlu, büsbütün kablosuz olan robot gözün kamera modüllerindeki antenler yardımıyla boru içerisinden haberleştiğini aktararak “Bu sıkıntı bir robot projesi zira içerisinde 247 elektronik kart var 3 mikro bilgisayar var. Bu projenin en sıkıntı taraflarından bir tanesi de çalışacağı ortamın fazlaca şiddetli olması. Akış varken robotun operasyon yapması gerekiyor. Akışa karşı hareket edebilecek 30 bara kadar basınç altında çalışacak robotik sistem geliştirmeniz gerekiyor.” dedi.
TÜRK MÜHENDİSLERİNİN YAPITI
Robot gözün mekaniği, tasarımı, donanımı ve yazılımının büsbütün TÜBİTAK RUTE tarafınca geliştirildiğini vurgulayan Yavaşoğlu, “Bunun yerli mühendisler tarafınca geliştirilmiş olması gurur verici. 20’nin üzerinde Türk mühendis bu projede çalışıyor. En kısa vakitte robotumuzu canlı hatta kullanmak için çalışmalara devam ediyoruz.” diye konuştu.
DATALARI KAYDEDİYOR
TÜBİTAK Baş Uzman Araştırmacısı, Robotik Akıllı Sistemler Kümesi Önderi Dr. Yusuf Engin Tetik, robot gözden elde edilen dataların operasyon daha sonrası değerlendirildiğini kaydederek “900 farklı sensörden alınan bilgi, robotun kendi içerisinde bir kayıt düzeneğinde tutuluyor. Operasyon daha sonrasında işleniyor. Yanılgılar sonrasındasında bulunuyor.” dedi.
DIŞA BAĞIMLILIK AZALACAK
TÜBİTAK RUTE Müdürü Dr. Mehmet Ali Çimen, proje fikrinin 2017 yılında İstanbul Büyükşehir Belediyesinin iştiraki olan İGDAŞ tarafınca kendilerine getirildiğini söyleyerek robot gözün İGDAŞ’ın 12 ve 16 inch’lik 545 km. uzunluğundaki çizgisinde kontrol yapacağını bildirdi. Bu değişen teknolojinin benzerinin yalnızca ABD’de olduğunu vurgulayan RUTE Müdürü Çimen, “Normalde bunları kiralıyorsunuz ve kilometre başına fiyat ödüyorsunuz. Şu anda biz bu teknolojiye sahip olarak dışa bağlılığı ortadan kaldırmış oluyoruz. Bunun ötesinde hem bölgemize birebir vakitte dünyaya bu robotu kiralama yoluyla hizmet verebilir hale geliyoruz.” diye konuştu.
HARİTALAMA YAPABİLECEK
Çimen, Türkiye’de sivil bir bölümde bu gelişmelerin yaşanıyor olmasının kendileri açısında gurur verici olduğunu söyleyerek “Robotumuz bununla birlikte haritalama yapabiliyor. Gittiği borunun içerisinde nereden geçtiğini söyleyebiliyoruz.” tabirlerini kullandı. Çimen “Deprem anında boruların zelzeleden daha sonra kullanılıp kullanılamayacağını yer değiştirip değiştiremediğini de bu robotla öğrenebileceğiz.” dedi.
Hibya Haber Ajansı
Sınırlardaki doğalgaz kaçakları, TÜBİTAK Raylı Ulaşım Teknolojileri Enstitüsü’nün (RUTE) 4 yıllık çalışma kararında geliştirdiği Boru İçi Denetleme Robotu’ndan kaçamayacak. Kısa ismi “Robot Göz” olan robot, üzerinde bulunan 900 sensörüyle doğalgaz sınırı borularındaki gaz kaçaklarını tespit edecek. TÜBİTAK RUTE’nin İGDAŞ için geliştirdiği, Türk mühendislerin imzasını taşıyan Robot Göz, doğalgaz kaçaklarını anında tespit edecek.
GİBİSİ YALNIZCA ABD’DE VAR
TÜBİTAK RUTE Müdürü Mehmet Ali Çimen, Robot Göz’ün 545 km. uzunluğundaki hatta kontrol yapacağını belirterek “Bu süratle gelişen teknolojinin gibisi yalnızca ABD’de var. Olağanda bunları kiralıyorsunuz ve kilometre başına fiyat ödüyorsunuz. Şu anda biz bu teknolojiye sahip olarak dışa bağlımlılığı ortadan kaldırmış oluyoruz. Robotumuz hem de haritalama yapabiliyor. Zelzele daha sonrasında boruların kullanılıp kullanılamayacağını, yer değiştirip değiştirmediğini bu robotla öğrenebileceğiz.” dedi.
ROBOT GÖZ’ÜN KALBİ
Robot Göz, boru içerisindeki 2 buçuk kilometrelik kablosuz haberleşme testini muvaffakiyetle tamamladı. Canlı hatta vazife yapmak için gün sayan Robot Göz’ün geldiği son durum hakkındaki teknik bilgiyi TÜBİTAK Robotik Akıllı Sistemler Kümesi Baş Uzman Araştırmacısı, hem de proje yürütücüsü olan Dr. Hüseyin Ayhan Yavaşoğlu verdi. Yavaşoğlu, robot gözün en değerli özelliğinin manyetik akı kaçağı sensörü olduğunu tabir ederek “Robot Göz’ün kalbi burası. Üzerinde 900 sensör var. Bu sensörlerle hem boru içerisindeki birebir vakitte dış yüzeyindeki kusurları tespit edebiliyoruz.” dedi.
KARMAŞIK ÇİZGİLERDE HAREKET EDEBİLECEK
Robot gözün 9 modülden oluştuğunu kaydeden Yavaşoğlu, “Yılansı bir yapısı var. Yönelme, dönme hareketleri yapabiliyor ve karmaşık kent boru sınırlarında bu yapısı yardımıyla rahatlıkla hareket edebiliyor. Kamera modüllerinde lazerlerimiz var. Çember halinde lazer yansıtıyoruz. Bu lazerin değişimini inceleyerek borularda deformasyon var mı bunları tespit etmiş oluyoruz.” diye konuştu.
30 BARLIK BASINÇTA ÇALIŞIYOR
Yavaşoğlu, büsbütün kablosuz olan robot gözün kamera modüllerindeki antenler yardımıyla boru içerisinden haberleştiğini aktararak “Bu sıkıntı bir robot projesi zira içerisinde 247 elektronik kart var 3 mikro bilgisayar var. Bu projenin en sıkıntı taraflarından bir tanesi de çalışacağı ortamın fazlaca şiddetli olması. Akış varken robotun operasyon yapması gerekiyor. Akışa karşı hareket edebilecek 30 bara kadar basınç altında çalışacak robotik sistem geliştirmeniz gerekiyor.” dedi.
TÜRK MÜHENDİSLERİNİN YAPITI
Robot gözün mekaniği, tasarımı, donanımı ve yazılımının büsbütün TÜBİTAK RUTE tarafınca geliştirildiğini vurgulayan Yavaşoğlu, “Bunun yerli mühendisler tarafınca geliştirilmiş olması gurur verici. 20’nin üzerinde Türk mühendis bu projede çalışıyor. En kısa vakitte robotumuzu canlı hatta kullanmak için çalışmalara devam ediyoruz.” diye konuştu.
DATALARI KAYDEDİYOR
TÜBİTAK Baş Uzman Araştırmacısı, Robotik Akıllı Sistemler Kümesi Önderi Dr. Yusuf Engin Tetik, robot gözden elde edilen dataların operasyon daha sonrası değerlendirildiğini kaydederek “900 farklı sensörden alınan bilgi, robotun kendi içerisinde bir kayıt düzeneğinde tutuluyor. Operasyon daha sonrasında işleniyor. Yanılgılar sonrasındasında bulunuyor.” dedi.
DIŞA BAĞIMLILIK AZALACAK
TÜBİTAK RUTE Müdürü Dr. Mehmet Ali Çimen, proje fikrinin 2017 yılında İstanbul Büyükşehir Belediyesinin iştiraki olan İGDAŞ tarafınca kendilerine getirildiğini söyleyerek robot gözün İGDAŞ’ın 12 ve 16 inch’lik 545 km. uzunluğundaki çizgisinde kontrol yapacağını bildirdi. Bu değişen teknolojinin benzerinin yalnızca ABD’de olduğunu vurgulayan RUTE Müdürü Çimen, “Normalde bunları kiralıyorsunuz ve kilometre başına fiyat ödüyorsunuz. Şu anda biz bu teknolojiye sahip olarak dışa bağlılığı ortadan kaldırmış oluyoruz. Bunun ötesinde hem bölgemize birebir vakitte dünyaya bu robotu kiralama yoluyla hizmet verebilir hale geliyoruz.” diye konuştu.
HARİTALAMA YAPABİLECEK
Çimen, Türkiye’de sivil bir bölümde bu gelişmelerin yaşanıyor olmasının kendileri açısında gurur verici olduğunu söyleyerek “Robotumuz bununla birlikte haritalama yapabiliyor. Gittiği borunun içerisinde nereden geçtiğini söyleyebiliyoruz.” tabirlerini kullandı. Çimen “Deprem anında boruların zelzeleden daha sonra kullanılıp kullanılamayacağını yer değiştirip değiştiremediğini de bu robotla öğrenebileceğiz.” dedi.
Hibya Haber Ajansı