Yanlışsız ambalajlama besinin kalite kaybını azaltıyor Endüstrinin gelişmesiyle birlikte artan tüketim, besin ambalajlamanın ehemmiyetini de artırdı. Uzmanlar, hakikat seçilen bir ambalajın, gıdayı dış etkenlerden koruyarak kalite kayıplarını azaltacağını ve eserin raf ömrünü uzattığını belirtiyor. Pandemi sürecinde besin ambalajlamasının arttığını kaydeden uzmanlar, besin güvenliği için çiğ yiyeceklere dokunulduğunda ve yemek hazırlama sırasında ellerin çoğunlukla yıkanmasını, yiyeceklerle temas eden yüzey ve ekipmanların paklığına dikkat edilmesini ve çiğ et mamüllerinin öbür besin mamüllerinden farklı tutulması gerektiğini vurguluyor.
Üsküdar Üniversitesi Sıhhat Hizmetleri Meslek Yüksekoklu Besin Teknolojisi Program Lideri Dr. Öğr. Üyesi Salih Tuncay ve Sıhhat Hizmetleri Meslek Yüksekokulu Besin Teknolojisi Programı Öğr. Gör. Dr. İsra Toptancı, besin ambalajlama konusunda değerlendirmelerde bulundu.
Dr. Öğr. Üyesi Salih Tuncay, endüstrinin gelişmesiyle dünyada insanlığın büyük bir kısmının ziraî alanlardan uzaklaştığını, beslenme muhtaçlıklarını karşılamak emeliyle sıklıkla işlenmiş ve paketlenmiş besinlere yöneldiğini belirterek “Bu açıdan besin kalitesini korumak, güvenliği artırmak ve hasat daha sonrası kayıpları azaltmak, sürdürülebilir bir besin sisteminin temel gayeleridir. Besinin üretiminde çıkış kalitesi ne kadar yüksek düzeyde olursa olsun uygun bir müdafaa teknolojisi uygulanmazsa tüketicinin o eser için algıladığı kalite niteliklerinde değerli kayıplar meydana gelecektir. Bu da güç ve maliyet kayıpları demektir.” dedi.
Gerçek ambalaj eserin raf ömrünü uzatır
Bu kayıpları önlemek için ambalajların devreye girdiğini ve besin sanayisinde hayli değerli bir yeri olduğunu kaydeden Dr. Öğr. Üyesi Salih Tuncay, “Gıda sanayisinde ambalaj gereçleri, gıdayı depolama ve taşıma basamaklarında, mikrobiyal, fizikî ve kimyasal kontaminasyondan korumak hedefiyle kullanılmaktadır ve bu niçinle besin üretiminde zarurî bir öge olarak rol almaktadır. Taze ve işlenmiş besin sanayisinde çiftlikten tüketiciye taze ve işlenmiş besin mamüllerini işlemek, saklamak ve dağıtmak için hayli çeşitli ambalaj materyalleri ve ambalaj formatları kullanılmaktadır. En temel hali ile ambalajlama, içerisinde bütünlüğünü koruduğu eseri koruma eden, eser özelliğinin devamlılığını sağlayan ve alıcıya eser hakkında bilgi veren sistemlerdir. Hakikat seçilen bir ambalaj, gıdayı dış etkenlerden koruyarak kalite kayıplarını azaltır ve eserin raf ömrünü uzatır.”
Besinin yanlışsız ambalajlanması fazlaca kıymetli
Besin alanında en kıymetli konulardan birinin besinlerin ambalajlanması olduğunu kaydeden Dr. Öğr. Üyesi Salih Tuncay, “Ambalajın temel nazaranvi, besinin kolundan koparıldıktan daha sonra ve kesim anından daha sonra ham mamüllerin yahut işlenmemiş taze mamüllerin süreç daha sonrası özelliklerini koruyarak istenilen kalitede tüketiciye ulaştırmaktır.” dedi.
Besin ve ambalaj etkileşimine dikkat!
Besin ambalajının, ambalaj malzemesi ve besinin kimyasal özellikleri gereği, ambalajlama ve depolama sıcaklığı, UV ışığına maruz kalma ve eserin depolama mühleti üzere şartlara bağlı olarak ambalaj malzemesi besinin etkileşebildiğini kaydeden Dr. Öğr. Üyesi Salih Tuncay, besin ile ambalaj etkileşimi kararı istenmeyen durumların ortaya çıktığını söylemiş oldu.
Dr. Öğr. Üyesi Salih Tuncay, bunları korozyon, sülfür kararması ve migrasyon olarak sıraladı.
Korozyon: Teneke ambalajlarda besinde kalite kaybına yol açan ve raf ömrünü kısıtlayan en önemli değişimlerdir. Burada besinin renk, koku ve tadında bozulmalar ortaya çıkmaktadır. Bilhassa doymamış yağ asitleri içeren yağ oranı yüksek besinlerin oksijenle süratli bir biçimde oksidasyona uğradığı süreçlerdir.
Sülfür kararması: Özellikle yüksek oranda protein içeren eserler, laksız yahut gözenek içeren laklı kutularda konserve yapılınca, kutu iç yüzeyinde esmer, siyah ve koyu mavi lekeler oluşmaktadır. Her iki durumda da kutu dış yüzeyi laklanmalıdır, kalay kaplama ölçüsüne dikkat edilmeli ve tenekenin çizilip kalay katmanının ziyan görmesi önlenmelidir.
Migrasyon: Bu etkileşim, besin ile temas halinde bulunan ambalaj malzemesinden besinlere ayrıyeten besinden ambalaja yanlışsız gerçekleşen bulaşmalara niye olmaktadır. Bu noktada kıymetli olan hangi besin ile hangi ambalaj gerecinin hangi sıcaklıkta ve ne kadar müddette temas edeceği konusudur.
Dr. Öğr. Üyesi Salih Tuncay, tavsiyelerini şöyleki sıraladı:
Besin ambalajı besin ile etkileşime girmeyecek husustan yapılmış olmalıdır.
Besin ışığa karşı hassas ise ambalaj unsurunun ışık geçirgenliği düşük olmalıdır.
Besin unsuru gaza karşı hassas ise besin hususu modifiye atmosferde paketlenmişse, ambalaj unsurunun gaz geçirmezlik özelliği yüksek olmalıdır.
bir daha besin hususu neme karşı hassassa yahut besinin nem içeriği korunmak isteniyorsa nem ve buhar geçirgenliğine karşı bariyer oluşturmalıdır.
Pandemi sürecinde besinlerde ambalajlama arttı
Öğr. Gör. Dr. İsra Toptancı ise pandemi mühletince hazır besinlere ve ambalajlı besinlere talep arttığını belirterek “İnsanlar artık daha hijyenik ve emniyetli olduğunu düşündükleri için ambalajlı eserleri daha fazla tercih etmeye başlamıştır. Besinlerde ambalajlama artmıştır. Bunun da değerli örneği temel besin unsuru olan ekmektir. Bilhassa kilitli kapak sistemi bulunan ambalajlar tüketiciler tarafınca daha fazlaca ilgi görmüştür. Besinlere elle temasın engellenmesi konusunda toplumda hassasiyet giderek artmış ve besin sanayisi tarafınca buna yönelik ambalajlama tekniklerini devreye alınmıştır. Pandemi devrinde bunun en bariz göstergesi pazarlarda kilo ile satılan meyve ve sebzelerin poşetlenerek kiloluk paketler halinde satılmış, tüketicinin elle seçerek alışverişine kısıt getirilmiştir.” diye konuştu.
Besin ile yayılım düşüktür
Dr. İsra Toptancı, Covid hastalığının yayılma yolları içinde besin ile yayılımın epey düşük olduğu görüşü yaygın bir görüş olduğunu belirterek “Hastalık yapan tesiri fazlaca düşüktür. Hastalığın en yaygın ve en süratli yayılımı ağır virüs yükünün olduğu yerlerde solonum yoluyladır. Avrupa Besin Güvenliği Otoritesi (EFSA) ise yapılan çalışmaların izlendiğini ve besinin virüsün muhtemel bir kaynağı yahut bulaşma yolu olduğuna dair hiç bir delil olmadığını bildirmiştir.”dedi.
Besin güvenliği için bu tekliflere dikkat!
Dr. İsra Toptancı, FDA’nin ve WHO’nun yaptığı açıklamalara nazaran pandemiden korunmada besin güvenliğinin sağlanması için uyulması gereken temel hijyen kurallarını şu biçimde sıraladı:
Çiğ yiyeceklere dokunulduğunda ve yemek hazırlama sırasında eller çoğunlukla yıkanmalıdır.
Yiyeceklerle temas eden yüzey ve ekipmanların paklığına dikkat edilmelidir.
Çiğ et eserleri öteki besin mamüllerinden farklı tutulmalıdır, yiyecekler uygun sıcaklıkta (en az 72 °C) pişirilmeli ve oda sıcaklığında uzun mühlet bekletilmeden derhal soğutulmalı, çiğ ya da az pişmiş mamüllerin tüketiminden kaçınılmalıdır.
Besin cinsine nazaran ambalajlama yapılmalıdır
Öğr. Gör. Dr. İsra Toptancı, bilhassa yemek ambalajlarında yapılan kusurları da şöyle deklare etti: “Yemek ambalajlarında en değerli sorun besin cinsine nazaran besin ambalajlamanın/paketlemenin yapılmamasıdır. Bunun en temel sebebi ise kullanılan ambalajın beyanına yahut etiketinde bulunan kullanım alanına dikkat edilmeden her ambalajın her türlü besinde kullanılmasıdır. Örneğin PVC sinemaların yağlı besinlerle teması uygun değil iken yağlı besinlerin üst kısımları PVC sinemalarla ambalajlanmaktadır. bir daha alüminyum folyoların asitli besinlerle temasında alüminyum migrasyonu çok yüksek ölçülerde tespit edilmektedir. Bu niçinle ambalajlar kullanılırken, uygunluk beyanlarında/etiketlerinde belirtilen hangi besin ile ne kadar mühlet ve sıcaklıkta temas edeceği kriterleri dikkate alınmalıdır.”
Hibya Haber Ajansı
Üsküdar Üniversitesi Sıhhat Hizmetleri Meslek Yüksekoklu Besin Teknolojisi Program Lideri Dr. Öğr. Üyesi Salih Tuncay ve Sıhhat Hizmetleri Meslek Yüksekokulu Besin Teknolojisi Programı Öğr. Gör. Dr. İsra Toptancı, besin ambalajlama konusunda değerlendirmelerde bulundu.
Dr. Öğr. Üyesi Salih Tuncay, endüstrinin gelişmesiyle dünyada insanlığın büyük bir kısmının ziraî alanlardan uzaklaştığını, beslenme muhtaçlıklarını karşılamak emeliyle sıklıkla işlenmiş ve paketlenmiş besinlere yöneldiğini belirterek “Bu açıdan besin kalitesini korumak, güvenliği artırmak ve hasat daha sonrası kayıpları azaltmak, sürdürülebilir bir besin sisteminin temel gayeleridir. Besinin üretiminde çıkış kalitesi ne kadar yüksek düzeyde olursa olsun uygun bir müdafaa teknolojisi uygulanmazsa tüketicinin o eser için algıladığı kalite niteliklerinde değerli kayıplar meydana gelecektir. Bu da güç ve maliyet kayıpları demektir.” dedi.
Gerçek ambalaj eserin raf ömrünü uzatır
Bu kayıpları önlemek için ambalajların devreye girdiğini ve besin sanayisinde hayli değerli bir yeri olduğunu kaydeden Dr. Öğr. Üyesi Salih Tuncay, “Gıda sanayisinde ambalaj gereçleri, gıdayı depolama ve taşıma basamaklarında, mikrobiyal, fizikî ve kimyasal kontaminasyondan korumak hedefiyle kullanılmaktadır ve bu niçinle besin üretiminde zarurî bir öge olarak rol almaktadır. Taze ve işlenmiş besin sanayisinde çiftlikten tüketiciye taze ve işlenmiş besin mamüllerini işlemek, saklamak ve dağıtmak için hayli çeşitli ambalaj materyalleri ve ambalaj formatları kullanılmaktadır. En temel hali ile ambalajlama, içerisinde bütünlüğünü koruduğu eseri koruma eden, eser özelliğinin devamlılığını sağlayan ve alıcıya eser hakkında bilgi veren sistemlerdir. Hakikat seçilen bir ambalaj, gıdayı dış etkenlerden koruyarak kalite kayıplarını azaltır ve eserin raf ömrünü uzatır.”
Besinin yanlışsız ambalajlanması fazlaca kıymetli
Besin alanında en kıymetli konulardan birinin besinlerin ambalajlanması olduğunu kaydeden Dr. Öğr. Üyesi Salih Tuncay, “Ambalajın temel nazaranvi, besinin kolundan koparıldıktan daha sonra ve kesim anından daha sonra ham mamüllerin yahut işlenmemiş taze mamüllerin süreç daha sonrası özelliklerini koruyarak istenilen kalitede tüketiciye ulaştırmaktır.” dedi.
Besin ve ambalaj etkileşimine dikkat!
Besin ambalajının, ambalaj malzemesi ve besinin kimyasal özellikleri gereği, ambalajlama ve depolama sıcaklığı, UV ışığına maruz kalma ve eserin depolama mühleti üzere şartlara bağlı olarak ambalaj malzemesi besinin etkileşebildiğini kaydeden Dr. Öğr. Üyesi Salih Tuncay, besin ile ambalaj etkileşimi kararı istenmeyen durumların ortaya çıktığını söylemiş oldu.
Dr. Öğr. Üyesi Salih Tuncay, bunları korozyon, sülfür kararması ve migrasyon olarak sıraladı.
Korozyon: Teneke ambalajlarda besinde kalite kaybına yol açan ve raf ömrünü kısıtlayan en önemli değişimlerdir. Burada besinin renk, koku ve tadında bozulmalar ortaya çıkmaktadır. Bilhassa doymamış yağ asitleri içeren yağ oranı yüksek besinlerin oksijenle süratli bir biçimde oksidasyona uğradığı süreçlerdir.
Sülfür kararması: Özellikle yüksek oranda protein içeren eserler, laksız yahut gözenek içeren laklı kutularda konserve yapılınca, kutu iç yüzeyinde esmer, siyah ve koyu mavi lekeler oluşmaktadır. Her iki durumda da kutu dış yüzeyi laklanmalıdır, kalay kaplama ölçüsüne dikkat edilmeli ve tenekenin çizilip kalay katmanının ziyan görmesi önlenmelidir.
Migrasyon: Bu etkileşim, besin ile temas halinde bulunan ambalaj malzemesinden besinlere ayrıyeten besinden ambalaja yanlışsız gerçekleşen bulaşmalara niye olmaktadır. Bu noktada kıymetli olan hangi besin ile hangi ambalaj gerecinin hangi sıcaklıkta ve ne kadar müddette temas edeceği konusudur.
Dr. Öğr. Üyesi Salih Tuncay, tavsiyelerini şöyleki sıraladı:
Besin ambalajı besin ile etkileşime girmeyecek husustan yapılmış olmalıdır.
Besin ışığa karşı hassas ise ambalaj unsurunun ışık geçirgenliği düşük olmalıdır.
Besin unsuru gaza karşı hassas ise besin hususu modifiye atmosferde paketlenmişse, ambalaj unsurunun gaz geçirmezlik özelliği yüksek olmalıdır.
bir daha besin hususu neme karşı hassassa yahut besinin nem içeriği korunmak isteniyorsa nem ve buhar geçirgenliğine karşı bariyer oluşturmalıdır.
Pandemi sürecinde besinlerde ambalajlama arttı
Öğr. Gör. Dr. İsra Toptancı ise pandemi mühletince hazır besinlere ve ambalajlı besinlere talep arttığını belirterek “İnsanlar artık daha hijyenik ve emniyetli olduğunu düşündükleri için ambalajlı eserleri daha fazla tercih etmeye başlamıştır. Besinlerde ambalajlama artmıştır. Bunun da değerli örneği temel besin unsuru olan ekmektir. Bilhassa kilitli kapak sistemi bulunan ambalajlar tüketiciler tarafınca daha fazlaca ilgi görmüştür. Besinlere elle temasın engellenmesi konusunda toplumda hassasiyet giderek artmış ve besin sanayisi tarafınca buna yönelik ambalajlama tekniklerini devreye alınmıştır. Pandemi devrinde bunun en bariz göstergesi pazarlarda kilo ile satılan meyve ve sebzelerin poşetlenerek kiloluk paketler halinde satılmış, tüketicinin elle seçerek alışverişine kısıt getirilmiştir.” diye konuştu.
Besin ile yayılım düşüktür
Dr. İsra Toptancı, Covid hastalığının yayılma yolları içinde besin ile yayılımın epey düşük olduğu görüşü yaygın bir görüş olduğunu belirterek “Hastalık yapan tesiri fazlaca düşüktür. Hastalığın en yaygın ve en süratli yayılımı ağır virüs yükünün olduğu yerlerde solonum yoluyladır. Avrupa Besin Güvenliği Otoritesi (EFSA) ise yapılan çalışmaların izlendiğini ve besinin virüsün muhtemel bir kaynağı yahut bulaşma yolu olduğuna dair hiç bir delil olmadığını bildirmiştir.”dedi.
Besin güvenliği için bu tekliflere dikkat!
Dr. İsra Toptancı, FDA’nin ve WHO’nun yaptığı açıklamalara nazaran pandemiden korunmada besin güvenliğinin sağlanması için uyulması gereken temel hijyen kurallarını şu biçimde sıraladı:
Çiğ yiyeceklere dokunulduğunda ve yemek hazırlama sırasında eller çoğunlukla yıkanmalıdır.
Yiyeceklerle temas eden yüzey ve ekipmanların paklığına dikkat edilmelidir.
Çiğ et eserleri öteki besin mamüllerinden farklı tutulmalıdır, yiyecekler uygun sıcaklıkta (en az 72 °C) pişirilmeli ve oda sıcaklığında uzun mühlet bekletilmeden derhal soğutulmalı, çiğ ya da az pişmiş mamüllerin tüketiminden kaçınılmalıdır.
Besin cinsine nazaran ambalajlama yapılmalıdır
Öğr. Gör. Dr. İsra Toptancı, bilhassa yemek ambalajlarında yapılan kusurları da şöyle deklare etti: “Yemek ambalajlarında en değerli sorun besin cinsine nazaran besin ambalajlamanın/paketlemenin yapılmamasıdır. Bunun en temel sebebi ise kullanılan ambalajın beyanına yahut etiketinde bulunan kullanım alanına dikkat edilmeden her ambalajın her türlü besinde kullanılmasıdır. Örneğin PVC sinemaların yağlı besinlerle teması uygun değil iken yağlı besinlerin üst kısımları PVC sinemalarla ambalajlanmaktadır. bir daha alüminyum folyoların asitli besinlerle temasında alüminyum migrasyonu çok yüksek ölçülerde tespit edilmektedir. Bu niçinle ambalajlar kullanılırken, uygunluk beyanlarında/etiketlerinde belirtilen hangi besin ile ne kadar mühlet ve sıcaklıkta temas edeceği kriterleri dikkate alınmalıdır.”
Hibya Haber Ajansı