Emtia ve güç fiyatlarındaki dalgalanma

Felaket

New member
Emtia ve güç fiyatlarındaki dalgalanma Emtia ve güç fiyatlarındaki dalgalanma devam ediyor. Arz kaynaklı meselelerin çözülmesi bir yana daha da kötüleştiği gözleniyor. WTI ham petrolün fiyatı da 2014’ten bu yana birinci kere 80 USD’nin üzerinde günü kapattı. Bu fiyatlamalar da tahvil faizlerinde üst istikametli risklerin gündemde kalmasını sağlarken, pay piyasalarında baskı sürüyor. ABD vadelileri bu sabah %0,3 civarında satıcılı. MSCI Asya Pasifik endeksindeki düşüş ise %1’e yakın. Yurtharicindeki negatif imaj öbür yandan yurtarasında piyasa kapandıktan daha sonra Suriye kaynaklı jeopolitik risklerin yine gündeme gelmesi ile BIST100 güne %0,5 – %0,7 civarında satıcılı bir imajla başlayabilir. Endeks, dün demir – cevherindeki toparlanma ile EREGL’deki yükseliş, TUPRS’a yönelik olumlu beklentilerin sürmesi, zincir marketlere yönelik haber akışının şimdilik art planda kalması ile BIMAS’daki toparlanma ve FROTO ile GARAN’daki yükselişin katalizörlüğünde günü %1,31 oranında yükselişle kapatmıştı. (Söz konusu beş payın endeksteki yükü yaklaşık %27). Çin kaynaklı sıkıntılar devam ederken, demir cevherinde bu sabah gözlenen baskı EREGL’de kar satışlarına niye olabilir. TL’deki imaj ile birlikte de bankacılık baskı altında kalabilir. Bu kapsamda, demir – çelik ve bankacılık öncülüğünde endekste 1.400/05 bölgesine hakikat geri çekilme gözlenebilir. Jeopolitik risklerin etkisinin hudutlu kalmasını beklerken, endekste bu bölgede alım görülebilir. Endeks yükü yüksek şirketlerden BIMAS öne çıkabilir.


*Yeşil ok olumluyu kırmızı ok olumsuzu göstermektedir.







MAKROEKONOMİ

Cari süreçler istikrarı, ağustos ayında Ekim 2020’den bu yana birinci kere fazla vererek 0,53 milyar USD gerçekleşti. (Beklenti: -0,24 milyar USD). Eylül ayında, ihracatın rekor kırmasının da katkısıyla dış ticaret açığının daralması ve turizm gelirlerindeki toparlanmanın sürmesiyle cari fazlanın mümkün olabileceğini kıymetlendiriyoruz.

Geçen sene ağustosta 4,1 milyar USD cari açık gerçekleşmişti. Geçen seneye bakılırsa dış ticaret açığının daralması ile artan turizm ve nakliyecilik gelirlerinin katkısıyla hizmetler istikrarının güçlenmesi bu ayki cari fazlanın münasebetleri oldu.


  • 12 aylık kümülatif cari açık bariz düştü. 12 aylık kümülatif cari açık temmuzdaki 27,6 milyar USD’den 23 milyar USD’ye geriledi. Cari açık/GSYH* oranı da 2020 yılı sonundaki %4,9 seviyesinden %3 düzeyine düzgünleşmiş oldu ki bu düzeyler bir yılın en düşük düzeyleri. *2021 ikinci çeyrek büyüme.

Finansman tablosu da olumlu. Ağustos ayında 8,3 milyar USD’lik net yabancı sermaye girişi görüldü. Büyük çoğunluğu IMF’nin SDR tahsisatı olan 6,3 milyar USD’nin katkısıyla başka yatırımlar kaynaklı olurken, portföy yatırımlarına da giriş gözlendi. Ek olarak kaynağı belirli olmayan para giriş-çıkışını gösteren net yanılgı noksan kalemine de 4,5 milyar USD’lik kuvvetli giriş gözlendi. bu biçimdece hem cari fazla görünümü birebir vakitte SDR tahsisinin de katkısıyla rezervlerde 13,2 milyar USD’lik artış gözlendi.


2020 yıl sonuna göre cari açığın daralmasında aşılama sürecindeki ilerleme, milletlerarası ölçekte artan mobilitenin dayanağıyla hizmetler istikrarındaki bariz düzgünleşme, kuvvetli ihracatla birlikte dış ticaret açığındaki daralma ve ikincil gelir istikrarındaki artış belirleyici oldu. Toplam ithalat, gerek iç talepteki kuvvetli seyir gerekse bilhassa emtia meblağları kaynaklı olarak artan ithalat meblağları ile bir arada gücünü korudu lakin bu vakitte altın ithalatının tarihi ortalamaların altında seyretmesi cari istikrar lehine görünümü pekiştirdi.

2020 yıl sonu cari açık sayısında, 2,3 milyar USD’lik aşağı istikametli revize yapıldı. 2020 yılı sonunda 35 milyar USD olan cari açık, ağustosta 23 milyar USD’ye güzelleşti. Yılın geri kalanında turizm ve ihracat gelirlerinin katkısıyla cari açıktaki daralmanın daha ölçülü bir biçimde sürmesini beklemekteyiz. Artan güç fiyatları, Delta varyantı kaynaklı riskler ve ithalattaki yüksek düzeyler ise cari açıktaki güzelleşmeyi sınırlayabilecek riskler olarak öne çıkmakta. OVP’de yıl sonunda cari açığın 21 milyar USD gerçekleşmesi öngörülürken, cari açık/GSYH oranı %2,6 beklenmekte.

Ağustos ayında istihdam piyasasında stabil bir seyir görmekteyiz
. Mevsim tesirinden arındırılmış işsizlik oranı %12,1’de yatay seyrederken, arındırılmamış işsizlik oranı %12,1’den %12’ye hudutlu geriledi. Arındırılmış bilgilere göre işsiz sayısı 11 bin kişi artarken, istihdamda 14 bin kişilik düşüş gözlendi. İş gücüne iştirak oranı %51,3’ten %51,2’ye, istihdam oranı da %45,1’den %45’e geriledi. Yeni OVP’de 2021 yılı ortalama işsizlik oranı iddiası %12,6 düzeyinde. Gayenin gerçekleşebilmesi için geri kalan 4 ayda işsizlik sayısının ortalama %12,8 olması gerekmekte.

Arındırılmış bilgilere bakılırsa istihdam yatay seyretmekte. Haziran ve temmuzda toplamda 714 bin kişilik istihdam artışı gördükten daha sonra ağustosta sonlu da olsa gerileme görülmekte. Sektörel açıdan bakıldığında ağustosta tarım, sanayi ve inşaat dallarında istihdam artarken, sürpriz bir biçimde hizmet istihdamı geriledi.

  • Temmuzda istihdam artışına en besbelli katkıyı aylık 450 bin kişilik artışla hizmetler dalı vermişti. Ağustos ayında artan turizm faaliyetlerine rağmen hizmetler bölümü istihdamı 341 bin kişi azaldı.
  • Ağustosta tarım kesiminde istihdam artışı 26 bin kişi oldu.
  • Sanayi bölümü istihdamı temmuzda 284 bin kişilik düşüş daha sonrası, ağustosta 217 bin kişi arttı.
  • Ağustos ayında inşaat kesimi istihdamı 83 bin kişi artarak yılın en yeterli aylık artışına işaret etti. Ağustos ayında konut satışlarında aylık artış görmüştük.
  • İstihdamda bütün kesimler salgın öncesi devrin üzerinde bulunmakta.
Bugünkü bilgi takvimine baktığımızda,

Ekonomist ve analistlerin karşılıklarıyla oluşturulan Almanya ZEW endeksi ve işletmelerin emek talebine yönelik görünümü sunan ABD JOLTS açılan iş sayısı dataları izlenecek. ECB yetkileri bugün de konuşmalarını sürdürecek, ayrıyeten Chicago Fed Lideri’nin konuşması izlenecek.

  • Avrupa’daki güç krizi, araba bölümündeki global çip sorunu ve enflasyondaki artış beklentileri niçiniyle Almanya ZEW endeksinde kısmi düşüş bakılırsabiliriz.
Yurt arasında bugün saat 10’da ağustos ayına ait sanayi üretim verisi ile perakende satış endekslerini takip edeceğiz.

Sanayi üretimi temmuzda köprü gününün(resmi tatil günlerinin hafta sonu tatiliyle birleşmesiyle oluşan iş ek çalışma günü) de tesiriyle
beklentilerin altında gelmişti. Temmuz ayında takvim tesirinden arındırılmış sanayi üretim endeksi yıllık %8,7 artarken, mevsim ve takvim tesirinden arındırılmış sanayi üretimi ise aylık %4,2 düşmüştü. Ağustos ayındaki görünüme baktığımızda; imalat PMI 54,1 ile kuvvetli seyrini sürdürdü, ihracat da tarihi yüksek düzeyine yakın seyrederken, elektrik tüketimi de ortalamanın üzerinde gerçekleşti. Kapasite kullanım oranı da Aralık 2019’dan bu yana en yüksek düzeye çıkarken, yatırıma dair izlediğimiz sabit sermaye yatırım harcanması da kuvvetli seyrini korudu. ötürüsıyla üretimde, temmuzdaki yavaşlamanın süreksiz bir soluklanma olacağını düşünüyoruz. Çünkü üstte bahsetmiş olduğumiz ağustos ayına ait öncü göstergeler, üretimdeki temponun sürdüğünü gösteriyor. Bloomberg’teki beklentilere bakılırsa sanayi üretiminin ağustosta aylık %3,7 artması, takvim tesirinden arındırılmış bilginin de yıllık %10,5 artması beklenmekte.

Perşembe günü açıklanacak rezervleri önce varsayım edebiliyoruz.

TCMB Analitik Bilanço Bilgilerine gore 8 Ekim haftasında toplam ve net rezervin arttığını hesaplamaktayız. İlgili haftada TCMB dış varlıkları 1,74 milyar USD arttı. Bunun sonucunda toplam rezervin 123,5 milyar USD’ye yükseldiğini kestirim ediyoruz. Bankaların TCMB’de tuttukları döviz mevduatı ise haftalık bazda 1,4 milyar USD arttı. Buna nazaran net memleketler arası rezervin 0,3 milyar USD artarak 29,6 milyar USD düzeyine geldiğini öngörmekteyiz. Geçen hafta yurt içi bankalarla olan swap ölçüsü 0,3 milyar USD arttı ve rezervlere katkı yaptı.



ŞİRKET HABERLERİ

Aksigorta (AKGRT, Sonlu Pozitif): Şirket’in 2021 Eylül ayındaki toplam prim üretimi bundan evvelki yılın tıpkı ayına bakılırsa %22 oranında artarak 514,9mn TL’ye yükselmiştir. Kara araçları sorumluluk hariç toplam üretim ise tıpkı devirler prestijiyle %19 artarak 319,5mn TL olmuştur. Başka yandan, eylül ayı prim üretimi ile birlikte Şirket’in 2021 Ocak – Eylül periyodu prim üretimi yıllık %27 oranında artarak 4.471mn TL’ye yükselmiştir. Kara araçları sorumluluk hariç toplam üretim de yıllık olarak bir daha %27 oranında artmış ve 2.958mn TL olmuştur.

Pegasus (PGSUS, Nötr): Eylül ayı yolcu sayısı 2,19mn kişi ile 2019’un birebir devrinin %22 altında gerçeklemiştir. Yolcu doluluk oranı ise 11,5 puan azalışla %78,3’ü göstermiştir. 2021’in birinci 9 ayında yolcu sayısı 2019’un tıpkı devrine bakılırsa %38 azalışla 14,31mn düzeyinde gerçekleşmiştir (9A2020:10,87mn). İlgili periyodun yolcu doluluk oranı ise 2019’un tıpkı devrine göre 11,3 puan azalışla %77,3’ü göstermiştir (9A2020: %81,7).

BÖLÜM HABERLERİ

Gübre: Resmi Gazete’nin 12 Ekim 2021 tarihindeki sayısında gübre ihracı kayda bağlı eserler listesine eklendi. Ticaret Bakanlığı’nın sonucuna nazaran, birtakım gübre çeşitlerinin ihracı kayda bağlı eserler listesine eklendi. Bu eserler içinde, hayvansal ve bitkisel gübreler, azotlu mineral yahut kimyasal gübreler, fosfatlı mineral gübreler, potaslı mineral gübreler ve bitki besin unsurları olan azot, fosfor ve potasyumun ikisini yahut üçünü içeren mineral yahut kimyasal gübreler yer aldı. Kaynak: Bloomberght

Güç: Güç Ticaret Derneği Lideri Burak Kuyan, artan maliyetler niçiniyle önümüzdeki periyotta elektriğe yüzde 40-45 bandında artırım yapılması gerektiğini söylemiş oldu. Burak Kuyan “1 Temmuz’da yüzde 15 artırım yapıldı. Ekim ayında yüzde 15’lik bir artırım daha bekliyorduk. Fakat bu artırımın olmaması bilhassa perakende ve tedarik şirketlerini pek zora soktu. Ocak ayında ise yüzde 25’lik biz artırım bekliyorduk. Artan maliyetleri göz önünde bulundurduğumuzda elektriğe yüzde 40-45 bandında bir artırım yapılmasına muhtaçlık var.” Tabirlerini kullandı. Kaynak: Bloomberght

ÖTEKİ ŞİRKET HABERLERİ

Beşiktaş Futbol Yatırımları (BJKAS, Nötr): Beşiktaş 1 Haziran – 31 Ağustos 2021 periyodunda (1. Çeyrek) 6,1mn TL net periyot ziyanı açıklamıştır. bundan evvelki yılın tıpkı çeyreğindeki net devir ziyanı 40,4mn TL idi. Beşiktaş’ın bu çeyrekteki brüt karı 41mn TL gerçekleşerek yıllık %39,3 oranında gerilerken, net finansman sarfiyatları 13mn TL artarak 77,6mn TL’ye yükselmiştir.

Fenerbahçe Futbol (FENER, Pozitif): Fenerbahçe 1 Haziran – 31 Ağustos 2021 periyodunda (1. Çeyrek) 255,5mn TL ana paydaşlık net periyot karı açıklamıştır. bundan evvelki yılın tıpkı çeyreğinde 31,2mn TL ana iştirak net devir ziyanı kaydedilmişti. Fenerbahçe’nin bu çeyrekteki brüt karı 299,5mn TL ile geçen yılın tıpkı çeyreğindeki 24,4mn TL brüt karın pek üzerinde gerçekleşirken, net finansman sarfiyatı 47,1mn TL (1Ç2020: 16,7mn TL) olmuştur. Başka yandan, Fenerbahçe bu çeyrekte 27,9mn TL yatırım faaliyetlerinden net gelir kaydetmiştir.

Galatasaray Sportif (GSRAY, Hudutlu Pozitif): Galatasaray 1 Haziran – 31 Ağustos 2021 periyodunda (1. Çeyrek) 37mn TL ana paydaşlık net periyot karı açıklamıştır. bundan evvelki yılın birebir çeyreğinde 39,5mn TL ana iştirak net devir ziyanı kaydedilmişti. Galatasaray’ın bu çeyrekteki brüt karı 98,8mn TL ile geçen yılın birebir çeyreğindeki 12,8mn TL brüt karın pek üzerinde gerçekleşirken, net finansman sarfiyatı ise 1Ç2020’deli 21,3mn TL’den 1Ç2021’de 44mn TL’ye yükselmiştir.

Ayrıyeten, Galatasaray Sportif ve Galatasaray Spor Kulübü Derneği ile Timur Şehircilik Planlama A.Ş içinde 5 dönemi opsiyonlu olmak üzere toplamda 10 (5+5) dönem için 725mn TL + KDV kıymetinde stat isim hakkına ait sponsorluk ve reklam tanıtım kontratı imzalanmıştır. İşbu meblağın 652,5mn TL + KDV’si şirkete, geri kalan 72,5mn TL + KDV ise Galatasaray Spor Kulübü Derneği’ne ödenecektir.

Trabzonspor Sportif (TSPOR, Sonlu Negatif): Trabzonspor 1 Haziran – 31 Ağustos 2021 devrinde (1. Çeyrek) 66,7mn TL ana iştirak net devir ziyanı açıklamıştır. bundan evvelki yılın birebir çeyreğinde 50,5mn TL ana paydaşlık net periyot ziyanı kaydedilmişti. Trabzon bu çeyrekte 22,6mn TL brüt ziyan kaydederken (1Ç2020’de 10,3mn TL brüt kar), net finansman sarfiyatı 68mn TL (1Ç2020: 51,8mn TL) olmuştur. Başka yandan, Trabzon bu çeyrekte 18,1mn TL yatırım faaliyetlerinden net gelir kaydetmiştir.


FAİZ PİYASALARI

Cuma günü yüklü ortalama fonlama maliyeti %18 düzeyinde oluştu. TCMB dün 61 milyar TL’lik (%18’den, 7 gün vadeli) repo ihalesi açtı. toplam fonlama fiyatı ise tamamı haftalık repo ihaleleri kaynaklı 336 milyar TL oldu.

GÜNLÜK ÖZET PİYASA BİLGİLERİ


Kaynak Ziraat Yatırım
Hibya Haber Ajansı