Eskişehir yolundaki 3 bin yıllık Ayazini kenti büyülüyor

Bilgin

Global Mod
Global Mod
Anadolu coğrafyasının kültürel ve tarihi zenginliğinin kıymetli bir örneği de Ayazini kenti… 3 bin yıl evvel Avrupa’dan gelerek Orta Anadolu’ya yerleştikleri kabul edilen Frigler’den kalma yapıtların de bulunduğu kentin her köşesi insanı şaşırtıyor.

Afyonkarahisar-Eskişehir karayolu 27’nci kilometreden sağa gerçek 4,7 kilometre daha gidilerek ulaşılan Ayazini Köyü’nün, Frigler Dönemi’nden beri yerleşim yeri olarak kullanıldığı biliniyor.

Roma ve Bizans devirlerine ilişkin aile ve tek kişilik kaya mezar odaları, Bizans Dönemi’ne ilişkin kiliseler ve kaya yerleşimleri, arazinin bu tıp bir yerleşime elverişli olması niçiniyle oyularak yapılmış yapıtlardan bazıları…

Yerleşim yerinde; Aslanlı mezar odaları, sütunlu mezar odaları ile kayaya dış ve iç mimarî olarak oyulmuş kilisesi üzere sanat şaheseri eserler bulunuyor. Ayrıyeten kaya kütlesinin oyularak yerleşime dönüştürüldüğü, ortasında sarnıç bulunan Avdalaz Kalesi de eserler içinde…


İhsaniye İlçesi Ayazini beldesinin girişinde ve belde ortasında yolun sol yanında bulunan tüf oluşumu kayalık alan, Erken Bizans Dönemi’nde yer yer oyularak yerleşim yerlerine dönüştürülmüş. Kimi meskenler tek odalı, bazıları yan yana ve üst üste birbirine bitişik yahut farklı halde oyulmuş. Kimilerine basamaklarla çıkılmakta, kimilerine ise içten tünel biçimi geçişlerle ulaşılıyor. Kimi odalarda oturmak için sekiler, eşya ve aydınlatma aracı koymak için çeşitli büyüklüklerde nişler bulunuyor.

Avdalaz Vadisi’nin girişinin her iki yanındaki kaya konutların sol yandaki büyük ve epeyce katlı.. Bu kaya yerleşiminde eğimli tünel çıkışla ulaşılan geniş orta kısmında dairesel yapılmış duvarda, yan yana koltuk dizileri ile orta boşlukta ocak, depo üzere kullanılan büyük ve derin çukurluklar yer alıyor.


Bu kısmın yanında yavaşça yükseltili küçük oda ortasında, kayaya oyulmuş alaturka denilen tuvalet yapılmış. Tuvaletin deliği ise kaya dışına açılmış. Birebir tuvaletten yolun sağ yanındaki kaya yerleşiminde de var.

GÜNÜMÜZ APARTMANLARI GİBİ

Avdalaz Vadisi’nin üst ucunda kale olarak isimlendirilen kaya kütlesi de iç içe ve üst üste oyularak günümüz apartmanları üzere, epeyce hacimli yerleşim yerine dönüştürülmüş. Bu kayanın tabanında, derine oyulmuş sarnıç bulunuyor.


Mezar odalarının cephelerinde ise, ortasında Medusa başları bulunan üçgen alınlıklı sütunlu ön boşluklu, kapı ile girilen oda ortasında kemerli tekne mezarlar yapılmış. Bu mezarların kimileri aslan kabartmalarıyla süslendiği üzere, birinde de mezar sahibi karı ve kocanın kabartmaları görülebiliyor


3 BİN YILLIK TARİH


Frigler, Antik Çağ’da Orta Anadolu’da hayatış bir halk. Hititlerin MÖ 1200 civarında yıkılmasından daha sonra muhtemelen Güneydoğu Avrupa’dan bölgeye gelmişlerdir. Herodot ve Strabon üzere antik müelliflerin verdikleri bilgiler, dilbilim bulguları ve Güneydoğu Avrupa halkları ile ortalarındaki maddi kültür benzerlikleri niçiniyle Friglerin Avrupa kökenli oldukları düşünülmektedir.