Konut balonu her an patlayabilir: Son 15 yılın en süratli artışı

Adanali

New member
Konut ve ticari emlak danışmanlığı şirketi Knight Frank tarafınca hazırlanan global konut fiyatları endeksine göre tüm dünyada konut meblağları Mart ayı sonu itibariyle 12 aylık müddette ortalama yüzde 7,3 artış kaydederek balon riskini bir daha gündeme getirdi.

Dünya çapında gayrimenkul patlaması yaşanırken, Türkiye’de TCMB tarafınca yayımlanan konut fiyat endeksine göre Mart’ta yıllık artış yüzde 31,98 oldu. bu biçimdelikle 2011 yılından bu yana açıklanan endekste en yüksek yıllık artış kaydedildi.

Bloomberg’de yer alan habere göre global fiyatlardaki bu artış 2006’nın son çeyreğinden bu yana en yüksek düzey olarak kaydedildi. Bu durum 2008 global finans krizinin temelinde olan konut bölümünde ısınmaya dikkat çekti.


Endekste ilgili periyotta konut fiyatları en çok artan ülke ise Türkiye oldu. bu vakitte Türkiye’de konut fiyatlarının yüzde 32 arttığı görüldü. Türkiye’yi yüzde 22,1 artışla Yeni Zelanda, yüzde 16,6 artışla Lüksemburg izledi.

ABD’de konut meblağları da tıpkı periyotta yüzde 13,2 artarak 2005’ten bu yana en süratli artış olarak kaydedildi.

Pandeminin yarattığı sıhhat krizine karşı iktisatların mali ve mali teşviklerle desteklenmesi dünya çapında gayrimenkul patlamasına yol açtı. Balon tasaları artarken birtakım ülkeler gayrimenkul piyasalarını soğutmaya yönelik adımlar atıyor.


Yeni Zelanda gayrimenkul yatırımcıları için vergi teşviklerini geri çekti. Çin gayrimenkul geliştiricilerinden banka kredilerine kadar çeşitli alanlarda adımlar attı.

Knight Frank raporunda biroldukca ülkede yıl sonunda teşviklerin bitmesiyle birlikte alıcıların güçlerinin düşük olabileceği ayrıyeten yeni virüs varyantları ve kesintiye uğrayan aşı kampanyalarının da fiyatlara aşağı taraflı baskı yapabileceği açıklandı.

Asya’da en büyük fiyat artışı yüzde 6,1 ile Singapur’da yaşanırken en kıymetli gayrimenkul pazarı Hong Kong’da yüzde 2,1 fiyat artışı görüldü. Knight Frank endeksi 56 ülke ve bölgenin meblağları ile elde ediliyor.


TÜRKİYE’DE KONUT FİYATLARINDA ARTIŞ REKOR SEVİYELERDE

Konut meblağlarında artış eğilimi Mart ayında da devam etti.

Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) tarafınca yayımlanan konut fiyat endeksine göre Mart’ta yıllık artış yüzde 31,98 oldu. bu biçimdelikle 2011 yılından bu yana açıklanan endekste en yüksek yıllık artış kaydedildi.

Konut fiyatlarında bundan evvelki aya göre artış ise yüzde 2,35 oldu. Konut fiyat endeksi tıpkı devirde gerçek olarak yüzde 13,6oranında artış gösterdi.

Vilayetler bazında bakıldığında yıllık en yüksek artış İzmir’de oldu. Buna göre Mart ayında İzmir’de konut fiyatları bundan evvelki yılın tıpkı periyoduna bakılırsa yüzde 33,9 arttı. İzmir’i yüzde 30,3 ile Ankara, yüzde 28,9 ile İstanbul izledi.


Datalara bakılırsa Türkiye genelinde metrekare başına düşen ortalama fiyat 4.150,5 TL oldu. Bu sayı İstanbul’da 6.447,2 TL, İzmir’de 5.026,2 TL ve Ankara’da 3.084,5 TL olarak gerçekleşti.

KONUT BALONU NEDİR?

Emlak balonu; talep, spekülasyon ve iştahlı harcamalara nazaran artan konut meblağlarında çöküş noktasına kadar süren bir artışı anlatır. Emlak balonu çoklukla sonlu bir arz karşısında görülen talep artışı ile başlar. Spekülatörler ise piyasaya para akıtarak talebi daha da artırırlar. Bir noktada da arz artarken talep azalır yahut dinginleşir. Bu da fiyatlarda keskin bir düşüşe yol açar ve balon patlar.

Emlak balonu süreksiz bir olaydır fakat senelerca da sürebilir. Ekseriyetle bu balon talep, spekülasyon, yüksek yatırımlar yahut çok likidite üzere faktörler tarafınca yönlendirilir. Bu faktörler, konut fiyatlarının sürdürülemez bulunmasına sebep olabilir. Milletlerarası Para Fonu’na (IMF) nazaran, emlak balonları özkaynak balonlarından daha az görülse de tesirleri fazlaca daha uzun vadeli olabilir.

Emlak balonları yalnızca büyük bir emlak krizine niye olmakla kalmaz. Tüm bölgelerden, mahallelerden ve genel iktisattan bireylerin üzerinde kıymetli bir tesir gösterir. Beşerler emlak balonu sebebiyle ipoteklerini ödemenin yollarını aramaya zorlanabilir yahut konutlarında yaşayabilmek için emeklilik fonlarını kullanmak zorunda kalabilirler. Bu özelliğiyle emlak balonları, insanların tasarruflarını kaybetmelerinin ana niçinlerinden biri olmuştur.