Bağımsız kontrol şirketi KPMG’nin dünyanın en büyük şirketlerinde bakılırsav yapan 1.300’den çok CEO’ya stratejileri ve görünümleri hakkında sorular yönelttiği “Küresel CEO Araştırması”- nın 2022 yılı sonuçları belirtildi.
Dünya Gazetesi’nin aktardığına bakılırsa, her 10 CEO’dan sekizi (yüzde 86) bir yıllık vakit zarfında bir resesyon beklediğini söylerken, yüzde 71’i bu resesyonun şirket hasılatlarını yüzde 10’a kadar etkileyeceğini öngörüyor. Üst seviye yöneticilerin büyük çoğunluğu (yüzde 73) resesyonun beklenen büyümeyi sekteye uğratacağına inanıyor. tıpkı vakitte, 4’te üçü (yüzde 76) yaklaşan resesyon öncesinde şimdiden önlem gayeli adımlar attıklarını da belirtiyor.
YÜZDE 58’İ RESESYONUN HAFİF VE KISA OLMASINI BEKLİYOR
Araştırmaya göre başkanların yüzde 58’i yavaşça ve kısa periyodik bir resesyon bekliyor. Üst seviye yöneticilerin yüzde 14’ü, 2022’nin başlarına (yüzde 9) kıyasla biraz daha yüksek bir oranla, bugünün en acil kaygıları içinde resesyon konusu olduğunu belirtirken pandemi yorgunluğu ise yüzde 15 ile listenin başında yer alıyor.
Bu telaşlara karşın üst seviye yöneticiler, KPMG’nin şubat ayında 500 CEO ile yaptığı “CEO Pulse” araştırmasına (yüzde 60) kıyasla önümüzdeki 6 ay için iktisadın dayanıklılığına bariz bir biçimde daha fazla inanç duyuyor (yüzde 73). Ayrıyeten, başkanların yüzde 71’i global iktisadın önümüzdeki 3 yıl ortasındaki büyüme beklentilerinden (2022’nin başlarında yüzde 60) ve neredeyse her on CEO’dan dokuzu (yüzde 85) şirketlerinin önümüzdeki 3 yıl ortasındaki büyümesinden emin olduklarını söz ediyor.
KPMG’nin 2022 yılı Global CEO Araştırması’nda öne çıkan öbür sonuçlar ise şunlar:
YÜZDE 39’U İŞE ALIMLARI DURDURDU, İŞTEN ÇIKARMALAR DA YOLDA
Ekonomik çalkantıların devam etmesi niçiniyle CEO’ların yüzde 39’u hâlihazırda işe alımları dondurmuş durumda, yüzde 46’sı ise önümüzdeki 6 ay ortasında iş gücünü küçültmeyi düşünüyor. Bu niçinle toplu istifaların yavaşlaması bekleniyor. tıpkı vakitte, CEO’ların üç yıllık görüşleri daha optimist olup yalnızca yüzde 9’u bu mühlet zarfında işçi sayısını daha fazla azaltmayı planlıyor.
ŞİRKETLERİN %40’I DİJİTAL DÖNÜŞÜME ORTA VERDİ, ORAN ARTACAK
Beklenen resesyon, şirketleri kısa vadeli dijitalleşme stratejilerini bir daha gözden geçirmeye itiyor. Her beş CEO’dan dördü, şirketlerini beklenen resesyona hazırlamak için dijital dönüşüm stratejilerine orta verdiğini yahut yavaşlattığını belirtiyor. Şirketlerin yüzde 40’ı dijital dönüşüm stratejilerine orta verirken, yüzde 37’si önümüzdeki 6 ay ortasında bu stratejilerine orta vermeyi yahut yavaşlatmayı planlıyor.
Katılımcıların yüzde 70’i yatırımlarını dijital fırsatlara kaydırmak ve dijital açıdan geride kaldıkları alanlardan çıkmak için daha süratli olmaları gerektiğini söylüyor.
Katılımcıların 4’te birinden çoksı daha uzun vadede dijitalleşmeyi ve iş kontaklarını geliştirmenin, önümüzdeki 3 yıl ortasında büyüme amaçlarına ulaşılması noktasında hayati ehemmiyet taşıdığına inanıyor. Yüzde 74’ü ise şirketlerinin stratejik, dijital ve ÇSY (çevresel, toplumsal ve yönetişim) yatırımlarının ayrılmaz bir biçimde birbiri ile temaslı olduğu konusunda hemfikir.
Araştırmada, gelişen yıkıcı teknolojiler, önümüzdeki 3 yıl ortasında iş büyümesine yönelik en büyük risk olarak ortaya çıktı. Buna ek olarak CEO’lar; prestij, düzenleyici ve operasyonel meseleler ve iklim değişikliği üzere bahisleri da büyümeye yönelik en değerli riskler içinde gösterdi. Prestij riski – şirketle ilgili müşterilerde yahut kamuoyunda olumsuz algı – CEO’lar içinde 2022’nin başlarına kıyasla daha fazla tasa yaratıyor.
Şubatta yüzde 3 olan oran, ağustosta yüzde 10’a yükseldi. Ayrıyeten jeopolitik zorluklara karşılık olarak şirketlerin yüzde 51’i Rusya ile çalışmayı durdurdu ve yüzde 34’ü önümüzdeki 6 ay ortasında bunu yapmayı planlıyor.
SİBER GÜVENLİK ARTIK ÇOK ENDİŞELENDİRMİYOR
Geçtiğimiz yıl büyümeye yönelik riskler içinde birinci beşte yer alan siber güvenlik ise sıralamada geriledi. CEO’ların yalnızca yüzde 6’sı siber güvenlik konusunu en değerli risk olarak belirtti, bu oran Şubat 2022’de yüzde 17 düzeyindeydi. tıpkı vakitte siber ortamların gelişimi sürüyor. İştirakçilerin yüzde 77’si şirketlerinin bilgi güvenliğini stratejik bir fonksiyon ve potansiyel bir rekabet avantajı olarak gördüğünü söylüyor. Her 10 CEO’dan yedisine bakılırsa (yüzde 73) jeopolitik belirsizlik de kurumsal siber atak tasalarını artırıyor. Kurumların yaklaşık 4’te üçünün (yüzde 72) fidye yazılım akınlarıyla başa çıkmak için bir planı var. tıpkı vakitte, 2021’de yüzde 13 olan bu orana kıyasla 2022’de neredeyse 4’te biri (yüzde 24) siber hücumlara karşı gereğince hazırlıklı olmadıklarını kabul ediyor.
“NESİLDE BİR GÖRÜLEN MESELELER KISA MÜDDET İÇİNDE ART GERİYE GELDİ”
Araştırma sonuçlarını pahalandıran KPMG Türkiye Lideri Murat Alsan şunları söylemiş oldu: “Küresel pandemi, jeopolitik tansiyonlar, enflasyonist baskılar ve finansal zorluklar üzere jenerasyonda bir görülen sıkıntılar kısa mühlet ortasında art geriye geldi. Bu zorluklar global CEO’ların da iyimserliklerini olumsuz istikamette etkiliyor. Ekonomik gelişmelerin şu anda iş dünyası önderleri için en kıymetli kaygı kaynağı olması şaşırtan olmasa da yöneticilerin kendi şirketlerine ve uzun vadeli büyüme beklentilerine makul seviyede itimat duyduklarını görmek yürek verici. Son senelerda yaşanan olaylar iş dünyası için gerçek bir türbülans yarattı. Bu araştırmada ortaya çıkan bulgular, bu olaylarla gayret eden ve üstesinden gelen yöneticilerin şirketlerinin dayanıklılığına daha fazla güvendikleri ve bugün karşı karşıya olduğumuz gerçek belirsizliklerin kimilerini azaltmaya odaklandıkları konusunda temkinli bir optimistlik sağlayabilir.”
PAYDAŞLARDA YEŞİL YAKLAŞIMA AİT KUŞKULAR VAR: ‘GÖZ BOYAMA’
CEO’lara ÇSY performanslarını paydaşlara iletirken karşılaştıkları en büyük zorluğun ne olduğu sorulduğunda, yaklaşık 5’te biri (yüzde 17), paydaşlardaki kuşkunun “yeşil yaklaşım ile göz boyama” etrafında oluştuğunu söylemiş oldu. 2021 yılında bu oran yüzde 8 düzeyindeydi. CEO’ların 3’te birinden çoksı (yüzde 38), şirketlerinin ilgi cazibeli bir ÇSY kıssası anlatmakta zorlandığını söylüyor. İştirakçilerin yaklaşık 4’te üçü (yüzde 72) ayrıyeten paydaşların cinsiyet eşitliği, iklim tesirleri üzere ÇSY mevzularına daha fazla dikkat edeceğine inanıyor. Yetenek konusunda ise 2022’nin başlarına kıyasla daha fazla C-seviye yönetici, hakikat yetenek ve hünerlere sahip olmanın net sıfır yahut emsal hedefl ere ulaşmanın anahtarı olduğuna inanıyor. Neredeyse 4’te biri (yüzde 22) maharet ve uzmanlık eksikliğinin tahlillerin uygulanmasını engellediğini söylüyor ki bu yılın başlarında oran, yüzde 16 düzeyindeydi.
EKONOMİK BASKI ÇSY MAKSATLARINI YAVAŞLATIYOR
Küresel çapta CEO’lar, bilhassa finansal performansın güzelleştirilmesi ve büyümenin desteklenmesi kelam konusu olduğunda, ÇSY teşebbüslerinin şirketleri için kıymetli olduğunun farkında. Hatta üst seviye yöneticilerin yüzde 69’u, paydaşlardan ÇSY konusunda raporlama ve şeffaflık için daha fazla talep geldiğini belirtiyor. Bu oran 2021’de yüzde 58 idi. CEO’ların neredeyse yarısı (yüzde 45) ÇSY konusundaki ilerlemenin kurumsal finansal performansı artırdığı konusunda hemfikir; bu oran yalnızca bir yıl evvel yüzde 37’ydi. birebir vakitte, ekonomik belirsizlik devam ettiği için CEO’ların yarısı önümüzdeki 6 ay ortasında mevcut yahut planlanan ÇSY çalışmalarına orta veriyor yahut bu çalışmaları bir daha gözden geçiriyor; hatta yüzde 34’ü bu adımları şimdiden atmış durumda.
Dünya Gazetesi’nin aktardığına bakılırsa, her 10 CEO’dan sekizi (yüzde 86) bir yıllık vakit zarfında bir resesyon beklediğini söylerken, yüzde 71’i bu resesyonun şirket hasılatlarını yüzde 10’a kadar etkileyeceğini öngörüyor. Üst seviye yöneticilerin büyük çoğunluğu (yüzde 73) resesyonun beklenen büyümeyi sekteye uğratacağına inanıyor. tıpkı vakitte, 4’te üçü (yüzde 76) yaklaşan resesyon öncesinde şimdiden önlem gayeli adımlar attıklarını da belirtiyor.
YÜZDE 58’İ RESESYONUN HAFİF VE KISA OLMASINI BEKLİYOR
Araştırmaya göre başkanların yüzde 58’i yavaşça ve kısa periyodik bir resesyon bekliyor. Üst seviye yöneticilerin yüzde 14’ü, 2022’nin başlarına (yüzde 9) kıyasla biraz daha yüksek bir oranla, bugünün en acil kaygıları içinde resesyon konusu olduğunu belirtirken pandemi yorgunluğu ise yüzde 15 ile listenin başında yer alıyor.
Bu telaşlara karşın üst seviye yöneticiler, KPMG’nin şubat ayında 500 CEO ile yaptığı “CEO Pulse” araştırmasına (yüzde 60) kıyasla önümüzdeki 6 ay için iktisadın dayanıklılığına bariz bir biçimde daha fazla inanç duyuyor (yüzde 73). Ayrıyeten, başkanların yüzde 71’i global iktisadın önümüzdeki 3 yıl ortasındaki büyüme beklentilerinden (2022’nin başlarında yüzde 60) ve neredeyse her on CEO’dan dokuzu (yüzde 85) şirketlerinin önümüzdeki 3 yıl ortasındaki büyümesinden emin olduklarını söz ediyor.
KPMG’nin 2022 yılı Global CEO Araştırması’nda öne çıkan öbür sonuçlar ise şunlar:
YÜZDE 39’U İŞE ALIMLARI DURDURDU, İŞTEN ÇIKARMALAR DA YOLDA
Ekonomik çalkantıların devam etmesi niçiniyle CEO’ların yüzde 39’u hâlihazırda işe alımları dondurmuş durumda, yüzde 46’sı ise önümüzdeki 6 ay ortasında iş gücünü küçültmeyi düşünüyor. Bu niçinle toplu istifaların yavaşlaması bekleniyor. tıpkı vakitte, CEO’ların üç yıllık görüşleri daha optimist olup yalnızca yüzde 9’u bu mühlet zarfında işçi sayısını daha fazla azaltmayı planlıyor.
ŞİRKETLERİN %40’I DİJİTAL DÖNÜŞÜME ORTA VERDİ, ORAN ARTACAK
Beklenen resesyon, şirketleri kısa vadeli dijitalleşme stratejilerini bir daha gözden geçirmeye itiyor. Her beş CEO’dan dördü, şirketlerini beklenen resesyona hazırlamak için dijital dönüşüm stratejilerine orta verdiğini yahut yavaşlattığını belirtiyor. Şirketlerin yüzde 40’ı dijital dönüşüm stratejilerine orta verirken, yüzde 37’si önümüzdeki 6 ay ortasında bu stratejilerine orta vermeyi yahut yavaşlatmayı planlıyor.
Katılımcıların yüzde 70’i yatırımlarını dijital fırsatlara kaydırmak ve dijital açıdan geride kaldıkları alanlardan çıkmak için daha süratli olmaları gerektiğini söylüyor.
Katılımcıların 4’te birinden çoksı daha uzun vadede dijitalleşmeyi ve iş kontaklarını geliştirmenin, önümüzdeki 3 yıl ortasında büyüme amaçlarına ulaşılması noktasında hayati ehemmiyet taşıdığına inanıyor. Yüzde 74’ü ise şirketlerinin stratejik, dijital ve ÇSY (çevresel, toplumsal ve yönetişim) yatırımlarının ayrılmaz bir biçimde birbiri ile temaslı olduğu konusunda hemfikir.
Araştırmada, gelişen yıkıcı teknolojiler, önümüzdeki 3 yıl ortasında iş büyümesine yönelik en büyük risk olarak ortaya çıktı. Buna ek olarak CEO’lar; prestij, düzenleyici ve operasyonel meseleler ve iklim değişikliği üzere bahisleri da büyümeye yönelik en değerli riskler içinde gösterdi. Prestij riski – şirketle ilgili müşterilerde yahut kamuoyunda olumsuz algı – CEO’lar içinde 2022’nin başlarına kıyasla daha fazla tasa yaratıyor.
Şubatta yüzde 3 olan oran, ağustosta yüzde 10’a yükseldi. Ayrıyeten jeopolitik zorluklara karşılık olarak şirketlerin yüzde 51’i Rusya ile çalışmayı durdurdu ve yüzde 34’ü önümüzdeki 6 ay ortasında bunu yapmayı planlıyor.
SİBER GÜVENLİK ARTIK ÇOK ENDİŞELENDİRMİYOR
Geçtiğimiz yıl büyümeye yönelik riskler içinde birinci beşte yer alan siber güvenlik ise sıralamada geriledi. CEO’ların yalnızca yüzde 6’sı siber güvenlik konusunu en değerli risk olarak belirtti, bu oran Şubat 2022’de yüzde 17 düzeyindeydi. tıpkı vakitte siber ortamların gelişimi sürüyor. İştirakçilerin yüzde 77’si şirketlerinin bilgi güvenliğini stratejik bir fonksiyon ve potansiyel bir rekabet avantajı olarak gördüğünü söylüyor. Her 10 CEO’dan yedisine bakılırsa (yüzde 73) jeopolitik belirsizlik de kurumsal siber atak tasalarını artırıyor. Kurumların yaklaşık 4’te üçünün (yüzde 72) fidye yazılım akınlarıyla başa çıkmak için bir planı var. tıpkı vakitte, 2021’de yüzde 13 olan bu orana kıyasla 2022’de neredeyse 4’te biri (yüzde 24) siber hücumlara karşı gereğince hazırlıklı olmadıklarını kabul ediyor.
“NESİLDE BİR GÖRÜLEN MESELELER KISA MÜDDET İÇİNDE ART GERİYE GELDİ”
Araştırma sonuçlarını pahalandıran KPMG Türkiye Lideri Murat Alsan şunları söylemiş oldu: “Küresel pandemi, jeopolitik tansiyonlar, enflasyonist baskılar ve finansal zorluklar üzere jenerasyonda bir görülen sıkıntılar kısa mühlet ortasında art geriye geldi. Bu zorluklar global CEO’ların da iyimserliklerini olumsuz istikamette etkiliyor. Ekonomik gelişmelerin şu anda iş dünyası önderleri için en kıymetli kaygı kaynağı olması şaşırtan olmasa da yöneticilerin kendi şirketlerine ve uzun vadeli büyüme beklentilerine makul seviyede itimat duyduklarını görmek yürek verici. Son senelerda yaşanan olaylar iş dünyası için gerçek bir türbülans yarattı. Bu araştırmada ortaya çıkan bulgular, bu olaylarla gayret eden ve üstesinden gelen yöneticilerin şirketlerinin dayanıklılığına daha fazla güvendikleri ve bugün karşı karşıya olduğumuz gerçek belirsizliklerin kimilerini azaltmaya odaklandıkları konusunda temkinli bir optimistlik sağlayabilir.”
PAYDAŞLARDA YEŞİL YAKLAŞIMA AİT KUŞKULAR VAR: ‘GÖZ BOYAMA’
CEO’lara ÇSY performanslarını paydaşlara iletirken karşılaştıkları en büyük zorluğun ne olduğu sorulduğunda, yaklaşık 5’te biri (yüzde 17), paydaşlardaki kuşkunun “yeşil yaklaşım ile göz boyama” etrafında oluştuğunu söylemiş oldu. 2021 yılında bu oran yüzde 8 düzeyindeydi. CEO’ların 3’te birinden çoksı (yüzde 38), şirketlerinin ilgi cazibeli bir ÇSY kıssası anlatmakta zorlandığını söylüyor. İştirakçilerin yaklaşık 4’te üçü (yüzde 72) ayrıyeten paydaşların cinsiyet eşitliği, iklim tesirleri üzere ÇSY mevzularına daha fazla dikkat edeceğine inanıyor. Yetenek konusunda ise 2022’nin başlarına kıyasla daha fazla C-seviye yönetici, hakikat yetenek ve hünerlere sahip olmanın net sıfır yahut emsal hedefl ere ulaşmanın anahtarı olduğuna inanıyor. Neredeyse 4’te biri (yüzde 22) maharet ve uzmanlık eksikliğinin tahlillerin uygulanmasını engellediğini söylüyor ki bu yılın başlarında oran, yüzde 16 düzeyindeydi.
EKONOMİK BASKI ÇSY MAKSATLARINI YAVAŞLATIYOR
Küresel çapta CEO’lar, bilhassa finansal performansın güzelleştirilmesi ve büyümenin desteklenmesi kelam konusu olduğunda, ÇSY teşebbüslerinin şirketleri için kıymetli olduğunun farkında. Hatta üst seviye yöneticilerin yüzde 69’u, paydaşlardan ÇSY konusunda raporlama ve şeffaflık için daha fazla talep geldiğini belirtiyor. Bu oran 2021’de yüzde 58 idi. CEO’ların neredeyse yarısı (yüzde 45) ÇSY konusundaki ilerlemenin kurumsal finansal performansı artırdığı konusunda hemfikir; bu oran yalnızca bir yıl evvel yüzde 37’ydi. birebir vakitte, ekonomik belirsizlik devam ettiği için CEO’ların yarısı önümüzdeki 6 ay ortasında mevcut yahut planlanan ÇSY çalışmalarına orta veriyor yahut bu çalışmaları bir daha gözden geçiriyor; hatta yüzde 34’ü bu adımları şimdiden atmış durumda.