On İkinci Konut: Bir sesini yutmama kıssası

Captain123

Global Mod
Global Mod
Sesini arayan bir bayanın kıssası “On İkinci Ev” ve bunu hem ‘sükunet içinde’ tıpkı vakitte imkanların müsaade verdiği tüm söz biçimleriyle yapıyor. Melek Ceylan, kıssasını anlatabilmek için konuşuyor, yazıyor, çiziyor, dinliyor, dans ediyor ve asla durmuyor, her şeyi bir bir anlatana dek…

Sahne bir camın arkası, izleyiciler fuayede… Sırasıyla arttan öne; fuaye, boşluk, cam, boşluk, Melek, boşluk ve bembeyaz bir perde. Elinde bavuluyla camın gerisinde Melek, “Eğer seni hayatta tutan şey on ikinci evdeyse burada çöp meskenden kelam ediyoruzdur. Şayet bir yerde çöp var ise geri dönüş de mümkündür” sayıklamalarıyla kapatıyor zihnimizdeki hayali perdeyi, cama yazıp çizdiği hayatını vücuduyla silerken.

.


Oyun biterken bir bir siliniyor 1984 yılından günümüze uzanan öykü. Camla perde içindeki daracık alanda beyaz elbisesi, yalın ayakları ve tahta bavuluyla bir bayan konuşuyor. Duymuyoruz, koca bir sessizlik. Ve ardından bir türkü, “Beni duyabiliyor musunuz?” Bir bir sahip olduklarını sayıyor, mavi plastik leğeninden tekleri kaybolmuş çoraplarına dek ve ulaştırabilmek için sesini camın arkasına bağıra bağıra; “beni duyun istiyorum”…

BAVUL AÇILIR

1984 Mersin, Afetevler. Kürt-Alevi baba, Türk-Sünni anne, Arap-Sünni sevgili. Çok sesli, epey kültürlü ve görünen o ki epeyce nefes dahi aldırmayan topraklar. Yolun karşı kıyısında sevgili, bu kıyısında daima gözetleyen eş dost, akrabalar. Kasetlerden çalınan bangır bangır müzikler, intihar teşebbüsü, kesilen saçlar, içilen ilaçlar ve bir baba kız sohbeti: “ Kanımızı içseler doymazlar”.

Mersin’de başlayan kıssa evvel Adana, akabinde İstanbul’a taşınıyor. Oyuncu Melek Ceylan’ın Türkiye’nin birinci Rehberli Otobiyografi eğitmeni Mürüvet Esra Yıldırım ile birlikte tiyatro metnine dönüştürdüğü ömrünü izliyoruz. Sahne kimi vakit bir tiyatro fuayesi, kimi vakit bir kafenin üst katı, kimi vakit de sokağa bakan bir sanat galerisi. Camın gerisine geçilebilen her yer özetlemek gerekirse. Dekorsa yok denilebilecek kadar az. Bir bavul ve ortasından çıkan birkaç fotoğraf, kalem, küçük bir şişe ve bir tutam saçtan diğer bir şeye muhtaçlık duymuyor oyuncu kıssasını anlatırken. Başı dönene dek, nefesi kesilene dek bağırıyor, yetmediği yerde türküler söylüyor, çiziyor, yazıyor. Kürtçe söylüyor, Türkçe yazıyor. Siliniyor yazdıkları doruktan akan damlalarla, yeniden yine yazıyor.

.

Bir bayanın tüm zorluklara karşın kendi sesini bulma ve hayatını denetim altına alma öyküsü “On İkinci Ev”, tüm “yut sesini” diyenlere karşın. Yalnızca kendi kıssasını de anlatmıyor Melek Ceylan; yasak aşkların, ayrılıkların, tacize uğrayan çocukların, mezhep ayrılıklarının, yalnızlığın, anlaşılamayanların, 40 yıl evli olup da hala sigara içtiğini bile kocasına söyleyemeyen bayanların, yaşadığı hayatları ortaklaştıramayanların, sesini duyuramayanların kıssasını anlatıyor.

Direktörlüğünü Salih Usta’nın hareket dizaynını dansçı Dilan Yoğun’un yaptığı bu tek kişilik oyun biçim, sunuş ve anlatısıyla yılın en ilham verici oyunlarından biri.