Dünyada son senelerda sürat kazanan pak güç dönüşümüyle kritik minerallerin de değeri artıyor. Lityum, bakır, nikel üzere bir epeyce kritik mineral rüzgar türbinleri, güneş panelleri ve bataryalar başta olmak üzere biroldukça pak teknoloji eserinde kullanılıyor.
Bu teknolojilerin yaygınlaşması ise giderek daha fazla kritik minerale gereksinim duyulacağı manasına geliyor.
Bataryaların performansı, ömrü ve güç yoğunluğu açısından kritik ehemmiyetteki minerallerden biri olan lityum talebinin yüzde 30’unu halihazırda pak güç teknolojileri oluşturuyor. Bu oranın 2040’a kadar yüzde 75’e yükseleceği öngörülüyor. Pak güç teknolojilerinden kaynaklı lityum talebinin, öbür kritik mineraller içinde en süratli büyümeyi göstermesi bekleniyor.
LİTYUM SÜRECE KAPASİTESİNİN YÜZDE 60’I ÇİN’DE
Lityumun maden olarak üretiminin yüzde 52’sinin Avustralya, yüzde 22’sinin Şili ve yüzde 13’ünün Çin olmak üzere coğrafik olarak dünyanın kısıtlı bölgelerinde gerçekleşmesi tedarik risklerini de birlikteinde getiriyor.
Lityum madeninin batarya yahut gibisi eserlerde kullanılabilmesi için lityum kimyasalına ve lityum hidroksite dönüşmesi, bunun için de işlenmesi ve rafine edilmesi gerekiyor.
Küresel lityum sürece kapasitesinin yüzde 60’ı tek başına Çin’de bulunuyor. Bu niçinle, Çin’de lityum tedarikini kesintiye uğratabilecek rastgele bir aksaklık fiyatlara artış olarak yansıyor.
LİTYUMUN TON FİYATI BİR YILDA İKİ KATINA ÇIKTI
Uluslararası Güç Ajansı’nın (IEA) AA ile paylaştığı datalara göre, lityumun ton başı fiyatı 31 Ağustos 2021’deki 13 bin 154 dolar düzeyinden, 31 Ağustos 2022’de ton başı 59 bin 928 dolara yükseldi. Fiyatlar, bir yılda yüzde 355 arttı.
Öte yandan, lityumun ton başı fiyatı Ocak 2022’de 36 bin 962 dolarken, fiyatlar bu yıl başından beri de yüzde 62 yükseldi.
EV-volumes internet bazlı elektrikli araç satış data sağlayıcısından derlenen bilgilere göre, global elektrikli araç satışları geçen yıl bundan evvelki yıla nazaran yüzde 108 artışla 6,75 milyon adete ulaştı. Satışlardaki yükselişe karşın, yükselen girdi maliyetlerinin toplam büyümeyi olumsuz etkileyebileceği öngörülüyor.
IEA Güç Analisti Tae-Yoon Kim, lityumun fiyatının Rusya-Ukrayna Savaşı’ndan öteki mineraller kadar etkilenmediğini, Rusya’nın alüminyum, nikel ve paladyum üzere minerallerde olduğu üzere lityumda da büyük üretici olmadığını lisana getirdi.
ELEKTRİKLİ ARAÇ BÖLÜMÜNÜN LİTYUM TALEBİ BİR YILDA İKİ KATINA ÇIKTI
Lityum fiyatlarındaki artışın elektrikli araç dalı kaynaklı süratli büyüyen talebe bağlı olduğunu kaydeden Kim, “Bazı kritik minerallerdeki fiyat artışları daha kısıtlı oldu lakin lityum meblağları şu ana kadar pek yüksek seyrediyor. Bunda elektrikli araç dalındaki artan talebin yanı sıra, Çin’de son periyotta çok hava olayları ve arz kısıtları niçiniyle yaşanan elektrik kesintilerinin de tesiri var. Lityum sürece kapasitesinin yüzde 60’ının Çin’de olması tedariki direkt etkiliyor.” diye konuştu.
Kim, elektrikli araç kesiminin lityum talebinin 2020’de 140 kiloton iken, 2021’de neredeyse iki katına çıkarak 270 kilotona ulaştığını söylemiş oldu.
Bu yıl da talebin 2021’deki seviyeyi aşmasını beklediklerini söz eden Kim, “Lityum piyasası öbür minerallere göre daha küçük. Bu niçinle de talepteki süratli artışlar fiyatlarda daha büyük tesirler yapabiliyor.” dedi.
FİYATLARIN DÜŞMESİ YENİ ARZ KAPASİTESİNİN DEVREYE GİRMESİNE BAĞLI
Kim, spot ve kontrat fiyatları olmak üzere iki çeşit fiyat olduğunu ve birtakım otomotiv üreticilerinin arz güvenliğini sağlamak ve meblağları da hedge etmek için uzun devirde kontratlar yaptığını anlattı.
Spot fiyatların kontrat meblağlarına göre daha kolay takip edilebildiğini kaydeden Kim, şu biçimde devam etti:
“Kontrat fiyatları ekseriyetle spot fiyatlara dayalı seyrediyor ancak spot fiyat değişimleri kontratlara biraz sonrasındasındadan yansıyor. Lityumda hala çok yüksek olan spot meblağların bu yıl sonunda yahut 2023’ün başında daha makul bir düzeye gelmesini bekleyebiliriz. Lakin fiyatlardaki bu düşüş bilhassa Arjantin, Avustralya, ABD, Kanada ve Yeni Zelanda’da planlanan birtakım projelerin planlanan biçimde devreye alınmasına bağlı. Yeni tedarik kapasitesi oluştukça fiyatlar biraz da olsa düşüş gösterecektir. Bu niçinle maden tarafınca fazla sürece ve rafineri tarafında tedarik açısından daha fazla baskı var. Piyasanın çabucak hemen büyük bir tedarik kısıtıyla karşılaştığını söyleyemeyiz lakin potansiyel bir tedarik kısıtı kelam konusu yeni projelerin takvime uygun biçimde devreye girmemesiyle yaşanabilir. meblağların yüksek seyretmesiyle de elektrikli araç satışlarının etkilenmesi olası. Elektrikli araç satışları artmaya devam eder lakin yüksek fiyatlar, satışların büyüme suratını sekteye uğratabilir.”
Bu teknolojilerin yaygınlaşması ise giderek daha fazla kritik minerale gereksinim duyulacağı manasına geliyor.
Bataryaların performansı, ömrü ve güç yoğunluğu açısından kritik ehemmiyetteki minerallerden biri olan lityum talebinin yüzde 30’unu halihazırda pak güç teknolojileri oluşturuyor. Bu oranın 2040’a kadar yüzde 75’e yükseleceği öngörülüyor. Pak güç teknolojilerinden kaynaklı lityum talebinin, öbür kritik mineraller içinde en süratli büyümeyi göstermesi bekleniyor.
LİTYUM SÜRECE KAPASİTESİNİN YÜZDE 60’I ÇİN’DE
Lityumun maden olarak üretiminin yüzde 52’sinin Avustralya, yüzde 22’sinin Şili ve yüzde 13’ünün Çin olmak üzere coğrafik olarak dünyanın kısıtlı bölgelerinde gerçekleşmesi tedarik risklerini de birlikteinde getiriyor.
Lityum madeninin batarya yahut gibisi eserlerde kullanılabilmesi için lityum kimyasalına ve lityum hidroksite dönüşmesi, bunun için de işlenmesi ve rafine edilmesi gerekiyor.
Küresel lityum sürece kapasitesinin yüzde 60’ı tek başına Çin’de bulunuyor. Bu niçinle, Çin’de lityum tedarikini kesintiye uğratabilecek rastgele bir aksaklık fiyatlara artış olarak yansıyor.
LİTYUMUN TON FİYATI BİR YILDA İKİ KATINA ÇIKTI
Uluslararası Güç Ajansı’nın (IEA) AA ile paylaştığı datalara göre, lityumun ton başı fiyatı 31 Ağustos 2021’deki 13 bin 154 dolar düzeyinden, 31 Ağustos 2022’de ton başı 59 bin 928 dolara yükseldi. Fiyatlar, bir yılda yüzde 355 arttı.
Öte yandan, lityumun ton başı fiyatı Ocak 2022’de 36 bin 962 dolarken, fiyatlar bu yıl başından beri de yüzde 62 yükseldi.
EV-volumes internet bazlı elektrikli araç satış data sağlayıcısından derlenen bilgilere göre, global elektrikli araç satışları geçen yıl bundan evvelki yıla nazaran yüzde 108 artışla 6,75 milyon adete ulaştı. Satışlardaki yükselişe karşın, yükselen girdi maliyetlerinin toplam büyümeyi olumsuz etkileyebileceği öngörülüyor.
IEA Güç Analisti Tae-Yoon Kim, lityumun fiyatının Rusya-Ukrayna Savaşı’ndan öteki mineraller kadar etkilenmediğini, Rusya’nın alüminyum, nikel ve paladyum üzere minerallerde olduğu üzere lityumda da büyük üretici olmadığını lisana getirdi.
ELEKTRİKLİ ARAÇ BÖLÜMÜNÜN LİTYUM TALEBİ BİR YILDA İKİ KATINA ÇIKTI
Lityum fiyatlarındaki artışın elektrikli araç dalı kaynaklı süratli büyüyen talebe bağlı olduğunu kaydeden Kim, “Bazı kritik minerallerdeki fiyat artışları daha kısıtlı oldu lakin lityum meblağları şu ana kadar pek yüksek seyrediyor. Bunda elektrikli araç dalındaki artan talebin yanı sıra, Çin’de son periyotta çok hava olayları ve arz kısıtları niçiniyle yaşanan elektrik kesintilerinin de tesiri var. Lityum sürece kapasitesinin yüzde 60’ının Çin’de olması tedariki direkt etkiliyor.” diye konuştu.
Kim, elektrikli araç kesiminin lityum talebinin 2020’de 140 kiloton iken, 2021’de neredeyse iki katına çıkarak 270 kilotona ulaştığını söylemiş oldu.
Bu yıl da talebin 2021’deki seviyeyi aşmasını beklediklerini söz eden Kim, “Lityum piyasası öbür minerallere göre daha küçük. Bu niçinle de talepteki süratli artışlar fiyatlarda daha büyük tesirler yapabiliyor.” dedi.
FİYATLARIN DÜŞMESİ YENİ ARZ KAPASİTESİNİN DEVREYE GİRMESİNE BAĞLI
Kim, spot ve kontrat fiyatları olmak üzere iki çeşit fiyat olduğunu ve birtakım otomotiv üreticilerinin arz güvenliğini sağlamak ve meblağları da hedge etmek için uzun devirde kontratlar yaptığını anlattı.
Spot fiyatların kontrat meblağlarına göre daha kolay takip edilebildiğini kaydeden Kim, şu biçimde devam etti:
“Kontrat fiyatları ekseriyetle spot fiyatlara dayalı seyrediyor ancak spot fiyat değişimleri kontratlara biraz sonrasındasındadan yansıyor. Lityumda hala çok yüksek olan spot meblağların bu yıl sonunda yahut 2023’ün başında daha makul bir düzeye gelmesini bekleyebiliriz. Lakin fiyatlardaki bu düşüş bilhassa Arjantin, Avustralya, ABD, Kanada ve Yeni Zelanda’da planlanan birtakım projelerin planlanan biçimde devreye alınmasına bağlı. Yeni tedarik kapasitesi oluştukça fiyatlar biraz da olsa düşüş gösterecektir. Bu niçinle maden tarafınca fazla sürece ve rafineri tarafında tedarik açısından daha fazla baskı var. Piyasanın çabucak hemen büyük bir tedarik kısıtıyla karşılaştığını söyleyemeyiz lakin potansiyel bir tedarik kısıtı kelam konusu yeni projelerin takvime uygun biçimde devreye girmemesiyle yaşanabilir. meblağların yüksek seyretmesiyle de elektrikli araç satışlarının etkilenmesi olası. Elektrikli araç satışları artmaya devam eder lakin yüksek fiyatlar, satışların büyüme suratını sekteye uğratabilir.”