Hasankeyf’in kurtarılması için birfazlaca çalışma yürütüldü. Bu çalışmalardan birine, yıllar evvel İstanbul’dan gelip katılmıştım. Çalışmaya epeyce sayıda sanatkarın yanı sıra ortalarında Ahmet Türk’ün de bulunduğu siyasetçiler de takviye vermişti. Gündüz başlayan aktiflik, sonraki gün sabaha kadar devam etmiş, Dicle ırmağının kenarına kurulan platformda konuşmalar yapılmış, şiirler ve müzikler okunmuştu. Günün birinci ışıklarını Hasankeyf’te karşılamak uykusuzluğa karşın hoştu. Hasankeyf’i kurtarabilme umudu taşıyan binlerce bireyle bir arada olmak ayrıyeten gurur vericiydi.
Suat Öğüt
HATIRALARDAN SANATA
seneler ortasında buna benzeri hayli sayıda aksiyon yapıldı. Lakin binlerce yıllık bir geçmişi olan Hasankeyf, ömrü kısıtlı ve güvenlikçi siyasetlerin eseri olan bir baraja kurban edildi. Tarihin yanı sıra insanların anıları da baraj sularının altında kaldı.
Hatıraları su altında kalanlardan biri de sanatçı Suat Öğüt oldu. Hollanda’da yaşayan Öğüt, Hasankeyf’i anlatan görüntüleri ve yerleştirme çalışmalarını Kolektif Mekan’da sergilemeye başladı. Sanatçı, standın açılışı için Diyarbakır’a geldi ve burada etkinlikler düzenledi. Ne yazık ki Öğüt ile tanışma bahtım olmadı, Merkezkaç Kolektif Mekan’dan Remzi Sever’in hem sanatkarla tıpkı vakitte stantla ilgili paylaştığı bilgilerle yetinmek durumunda kaldım.
Remzi Sever’in Suat Öğüt ile ilgili verdiği bilgiler içinde, Öğüt’ün, Erdinç Üstün ile akraba olması da yer alıyordu. Erdinç Üstün, Diyarbakır’ın nevi şahsına münhasır sanatkarlarından bir tanesiydi. Tersti. Çok iş yapabilecekken, aklında yüzlerce proje varken her şeye ve hayata da erken veda eden insanlardan bir tanesiydi.
Öğüt’ü Hasankeyf ile tanıştıran da Erdinç Üstün olmuş. Hasankeyf’te yürüttüğü bir heykel çalışması için Öğüt’ü de yanına almış Erdinç. İşte Öğüt’ün çocukluğuna ilişkin o günler, yıllar daha sonra “Kaybolan Görüntüyü Tamamlamak” başlıklı bir çalışmayla sanatseverlerin karşısına çıktı.
.
NEREDE ESKİ HASANKEYF?
Yukarıda değinmiştim, Suat Öğüt, yıllardır Hollanda’da yaşayan bir sanatçı. 13 yıl ortadan daha sonra gelip gördüğü yeni Hasankeyf’in, hafızasındaki Hasankeyf ile hiç bir ilgisinin bulunmadığını görüyor. Gördüğü görünüm dehşet vericidir ve buradan yola çıkarak iki yıl süren bir çalışmanın akabinde “Kaybolan Görüntüyü Tamamlamak” standına imza atıyor.
Sergide birbirini tamamlayan 3 görüntü ve bir maketin yanı sıra içi betonla ve bir süre daha sonra boşalan havayla doldurulmuş minderler yer alıyor. Görüntülerin epeyce uygun olduğunu söylemeliyim. Bu görüntülerde çocukluk günlerine ya da eski Hasankeyf’e göndermelerin yanı sıra yeni Hasankeyf’te yer alıyor. Geçmiş ile bugün içindeki çelişki, öteki türlü söyleyecek olursak, kent, hafıza ve siyaset bağını gözler önüne seriyor.
Videolar, tahminen çocukluk günlerine ve anılara gönderme yaptığı için insanın içini ısıtan bir yapıya sahip. Günün gerçekliğini yansıtan imgelerin yüküne karşın… Bu duyguyu hissettirme başarısı hiç kuşku yok ki görüntülerde direktör ve kurgucu olarak imzası bulunan Suat Öğüt’e ilişkin. Fakat görüntülerde oyuncu olarak vazife alan Ercan Tarlan’ın sahiciliğinin, müzikleri yapan Mert Gençer’in ve manzara direktörleri Veysel Çelik, Özgür Demirci ile Giovanni Giaretta’nın da büyük katkısı vardır. Görüntünün sonunda balonlarla yazılmış “TOKİKEYF” yazısı ise kentte yaratılan tahribatın siyaset kısmına çarpıcı bir gönderme yapıyor.
Aynı biçimde salonun çeşitli yerlerine serpiştirilmiş irili ufaklı minderler de tarihin betona feda edildiğine ve içi boş, yaşanmışlıklarla ilgisi bulunmayan bir manzaraya, yeni Hasankeyf’e gönderme yapıyor.
Eski Hasankeyf maketi ise şeker jelatinleri ile kapatılmış. Makete, jelatinlerin içindeki küçük boşluklardan bakılabiliyor. Bu imge de çocuklukla ilgili demekle yetinmeliyim. Zira maket, bakan herkeste başka çağrışımlar uyandıracak nitelikte. Etrafı şeker jelatinleriyle kaplı makete bakanlar kim bilir hangi anılarıyla buluşacaklar.
.
YIKIM VE SENTETİK İNŞA
Sergiyle ilgili bu birinci izlenimlerden daha sonra denilebilir ki Suat Öğüt, Diyarbakır’a ve bölgedeki hayat alanlarına müdahalenin sonuçlarını sergiliyor. Stant, Hasankeyf’ten yola çıkarak, politik müdahalelerle yıkıma maruz bırakılmış kent kimliğinin nasıl dönüştüğünü mevzu ediniyor. Bu yıkım ve yıkım daha sonrası dönüşümlere Sur’da, Cizre’de, Şırnak’ta da rastlamak mümkün. Stant kataloğunda buna, haklı olarak, “Bölgede devam etmekte olan inşaat çalışmasının vadettiği gelecek görüntüsü, hayat belirtisine rastlamanın neredeyse imkansız olduğu yapay bir habitattan kesitler sunuyor” denilmiş.
Hasankeyf’i kurtarmak için senelerca gayret edildi. Hasankeyf sular altında kaldıktan daha sonra da değişik hareketlerle devam edildi uğraşa. “Kaybolan Görüntüyü Tamamlamak” standını de bu çaba biçimlerinden birisi olarak kıymetlendirmek gerekiyor. Çocukluk anılarına, hafızaya müdahale biçimine, TOKİ’nin sentetik görselliğine şahit olmak için görülmesi gereken bir stant “Kaybolan Görüntüyü Tamamlamak”.
Hollanda Başkonsolosluğu ve Mondriaan Fund tarafınca desteklenen “Kaybolan Görüntüyü Tamamlamak” standı, 18 Aralık’a kadar pazartesi hariç her gün 15:00-19:00 saatleri içinde görülebilir. Merkezkaç Kolektif Mekan’ın adresi ise Ofis semtinde, Kooperatifler Mahallesi, Cahit Sıtkı Tarancı Sokağı’nda.
.
Suat Öğüt
HATIRALARDAN SANATA
seneler ortasında buna benzeri hayli sayıda aksiyon yapıldı. Lakin binlerce yıllık bir geçmişi olan Hasankeyf, ömrü kısıtlı ve güvenlikçi siyasetlerin eseri olan bir baraja kurban edildi. Tarihin yanı sıra insanların anıları da baraj sularının altında kaldı.
Hatıraları su altında kalanlardan biri de sanatçı Suat Öğüt oldu. Hollanda’da yaşayan Öğüt, Hasankeyf’i anlatan görüntüleri ve yerleştirme çalışmalarını Kolektif Mekan’da sergilemeye başladı. Sanatçı, standın açılışı için Diyarbakır’a geldi ve burada etkinlikler düzenledi. Ne yazık ki Öğüt ile tanışma bahtım olmadı, Merkezkaç Kolektif Mekan’dan Remzi Sever’in hem sanatkarla tıpkı vakitte stantla ilgili paylaştığı bilgilerle yetinmek durumunda kaldım.
Remzi Sever’in Suat Öğüt ile ilgili verdiği bilgiler içinde, Öğüt’ün, Erdinç Üstün ile akraba olması da yer alıyordu. Erdinç Üstün, Diyarbakır’ın nevi şahsına münhasır sanatkarlarından bir tanesiydi. Tersti. Çok iş yapabilecekken, aklında yüzlerce proje varken her şeye ve hayata da erken veda eden insanlardan bir tanesiydi.
Öğüt’ü Hasankeyf ile tanıştıran da Erdinç Üstün olmuş. Hasankeyf’te yürüttüğü bir heykel çalışması için Öğüt’ü de yanına almış Erdinç. İşte Öğüt’ün çocukluğuna ilişkin o günler, yıllar daha sonra “Kaybolan Görüntüyü Tamamlamak” başlıklı bir çalışmayla sanatseverlerin karşısına çıktı.
.
NEREDE ESKİ HASANKEYF?
Yukarıda değinmiştim, Suat Öğüt, yıllardır Hollanda’da yaşayan bir sanatçı. 13 yıl ortadan daha sonra gelip gördüğü yeni Hasankeyf’in, hafızasındaki Hasankeyf ile hiç bir ilgisinin bulunmadığını görüyor. Gördüğü görünüm dehşet vericidir ve buradan yola çıkarak iki yıl süren bir çalışmanın akabinde “Kaybolan Görüntüyü Tamamlamak” standına imza atıyor.
Sergide birbirini tamamlayan 3 görüntü ve bir maketin yanı sıra içi betonla ve bir süre daha sonra boşalan havayla doldurulmuş minderler yer alıyor. Görüntülerin epeyce uygun olduğunu söylemeliyim. Bu görüntülerde çocukluk günlerine ya da eski Hasankeyf’e göndermelerin yanı sıra yeni Hasankeyf’te yer alıyor. Geçmiş ile bugün içindeki çelişki, öteki türlü söyleyecek olursak, kent, hafıza ve siyaset bağını gözler önüne seriyor.
Videolar, tahminen çocukluk günlerine ve anılara gönderme yaptığı için insanın içini ısıtan bir yapıya sahip. Günün gerçekliğini yansıtan imgelerin yüküne karşın… Bu duyguyu hissettirme başarısı hiç kuşku yok ki görüntülerde direktör ve kurgucu olarak imzası bulunan Suat Öğüt’e ilişkin. Fakat görüntülerde oyuncu olarak vazife alan Ercan Tarlan’ın sahiciliğinin, müzikleri yapan Mert Gençer’in ve manzara direktörleri Veysel Çelik, Özgür Demirci ile Giovanni Giaretta’nın da büyük katkısı vardır. Görüntünün sonunda balonlarla yazılmış “TOKİKEYF” yazısı ise kentte yaratılan tahribatın siyaset kısmına çarpıcı bir gönderme yapıyor.
Aynı biçimde salonun çeşitli yerlerine serpiştirilmiş irili ufaklı minderler de tarihin betona feda edildiğine ve içi boş, yaşanmışlıklarla ilgisi bulunmayan bir manzaraya, yeni Hasankeyf’e gönderme yapıyor.
Eski Hasankeyf maketi ise şeker jelatinleri ile kapatılmış. Makete, jelatinlerin içindeki küçük boşluklardan bakılabiliyor. Bu imge de çocuklukla ilgili demekle yetinmeliyim. Zira maket, bakan herkeste başka çağrışımlar uyandıracak nitelikte. Etrafı şeker jelatinleriyle kaplı makete bakanlar kim bilir hangi anılarıyla buluşacaklar.
.
YIKIM VE SENTETİK İNŞA
Sergiyle ilgili bu birinci izlenimlerden daha sonra denilebilir ki Suat Öğüt, Diyarbakır’a ve bölgedeki hayat alanlarına müdahalenin sonuçlarını sergiliyor. Stant, Hasankeyf’ten yola çıkarak, politik müdahalelerle yıkıma maruz bırakılmış kent kimliğinin nasıl dönüştüğünü mevzu ediniyor. Bu yıkım ve yıkım daha sonrası dönüşümlere Sur’da, Cizre’de, Şırnak’ta da rastlamak mümkün. Stant kataloğunda buna, haklı olarak, “Bölgede devam etmekte olan inşaat çalışmasının vadettiği gelecek görüntüsü, hayat belirtisine rastlamanın neredeyse imkansız olduğu yapay bir habitattan kesitler sunuyor” denilmiş.
Hasankeyf’i kurtarmak için senelerca gayret edildi. Hasankeyf sular altında kaldıktan daha sonra da değişik hareketlerle devam edildi uğraşa. “Kaybolan Görüntüyü Tamamlamak” standını de bu çaba biçimlerinden birisi olarak kıymetlendirmek gerekiyor. Çocukluk anılarına, hafızaya müdahale biçimine, TOKİ’nin sentetik görselliğine şahit olmak için görülmesi gereken bir stant “Kaybolan Görüntüyü Tamamlamak”.
Hollanda Başkonsolosluğu ve Mondriaan Fund tarafınca desteklenen “Kaybolan Görüntüyü Tamamlamak” standı, 18 Aralık’a kadar pazartesi hariç her gün 15:00-19:00 saatleri içinde görülebilir. Merkezkaç Kolektif Mekan’ın adresi ise Ofis semtinde, Kooperatifler Mahallesi, Cahit Sıtkı Tarancı Sokağı’nda.
.